moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Prawda o Katyniu wychodzi na jaw

Wiosną 1940 roku NKWD na rozkaz najwyższych sowieckich władz zamordowało blisko 15 tys. polskich oficerów i około 7,2 tys. cywilnych obywateli Polski. Świat o tej zbrodni usłyszał 13 kwietnia 1943 roku, kiedy niemieckie radio poinformowało o odnalezieniu szczątków polskich jeńców w Lesie Katyńskim. W rocznicę tego wydarzenia obchodzimy Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.

„Ze Smoleńska donoszą, że miejscowa ludność wskazała władzom niemieckim miejsce tajnych egzekucji masowych wykonywanych przez bolszewików, gdzie wymordowano 10 tys. polskich oficerów. Władze niemieckie […] znalazły dół mający 28 m długości i 16 m szerokości, w którym znajdowały się ułożone w dwunastu warstwach trupy oficerów polskich w liczbie 3 tys.” – brzmiał nadany 13 kwietnia 1943 roku po południu komunikat niemieckiego Radia Berlin.

Niemcy poinformowali tym samym o odnalezieniu w Lesie Katyńskim pod Smoleńskiem pierwszych grobów polskich obywateli wziętych do niewoli po agresji ZSRS na nasz kraj 17 września 1939 roku.

REKLAMA

Trzy lata wcześniej, 5 marca 1940 roku, Biuro Polityczne Komitetu Centralnego WKP(b) na wniosek Ławrientija Berii, ludowego komisarza spraw wewnętrznych, podjęło decyzję o likwidacji polskich jeńców wojennych z obozów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz Polaków przetrzymywanych w więzieniach NKWD Zachodniej Białorusi i Ukrainy. Jak stwierdził Beria w notatce do Józefa Stalina: „Wszyscy są zatwardziałymi wrogami władzy sowieckiej, pełnymi nienawiści do ustroju sowieckiego. […] Wszyscy czekają tylko na wyjście na wolność, aby móc aktywnie włączyć się do walki przeciw władzy sowieckiej”.

Masowe egzekucje polskich jeńców rozpoczęły się 3 kwietnia 1940 roku. –Więźniów transportowano do Katynia, Charkowa i Kalinina, gdzie zabijano ich strzałem w tył głowy i grzebano w zbiorowych dołach śmierci – mówi dr Janusz Drabiński, historyk zajmujący się tematyką rosyjską i okresem II wojny światowej. W ten sposób funkcjonariusze NKWD zamordowali blisko 15 tys. oficerów Wojska Polskiego, Korpusu Ochrony Pogranicza i funkcjonariuszy Policji. Rozstrzelano także około 7,2 tys. obywateli polskich przetrzymywanych w sowieckich więzieniach.

Prawdę o losach polskich jeńców odkryli polscy robotnicy przymusowi pracujący dla Organizacji Todta, która w okolicach Katynia budowała obiekty wojskowe dla Niemców. – O grobach zamordowanych jeńców dowiedzieli się na przełomie 1941 i 1942 roku od okolicznych mieszkańców. Potem wiedza ta dotarła do Niemców – podaje historyk. Pierwsze prace ekshumacyjne w Lesie Katyńskim prowadziła od końca marca 1943 roku niemiecka komisja pod kierunkiem lekarza medycyny sądowej prof. Gerharda Buhtza. Po badaniach lekarskich, kryminologicznych i przesłuchaniu okolicznych mieszkańców eksperci ogłosili, że w mogiłach spoczywają szczątki polskich oficerów zamordowanych wiosną 1940 roku, kiedy teren ten znajdował się w rękach Sowietów. – Sprawę zbrodni katyńskiej postanowiła wykorzystać niemiecka propaganda, aby rozbić aliancki sojusz między ZSRS i państwami zachodnimi – tłumaczy dr Drabiński. W tym celu władze III Rzeszy wystosowały prośbę do Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża o powołanie komisji do zbadania odkrytych w Katyniu grobów. Taki sam wniosek skierował do MKCK także Rząd RP w Londynie.

Moskwa ostro zareagowała na te informacje. Natychmiast o zamordowanie Polaków oskarżyła III Rzeszę, twierdząc, że jeńców zabito latem 1941 roku, kiedy obszar ten przejęli już Niemcy. Jednocześnie sowieckie władze zaprotestowały przeciwko powołaniu komisji MKCK, a ujawnienie mordu dało Moskwie pretekst do zerwania z 25 na 26 kwietnia 1943 roku stosunków dyplomatycznych z polskim rządem na uchodźstwie.

Niemcy zlecili więc przeprowadzenie śledztwa w Katyniu Komisji Technicznej Polskiego Czerwonego Krzyża na czele z sekretarzem generalnym Kazimierzem Skarżyńskim. Pracowali oni w Lesie Katyńskim od kwietnia do czerwca 1943 roku. W tym czasie ekshumowano ponad 4 tys. ciał i potwierdzono, że oficerów zamordowano wiosną 1940 roku. – Ustalono to na podstawie listów i gazet odnalezionych przy szczątkach, których daty kończyły się na przełomie kwietnia i maja 1940 roku oraz wieku sosen rosnących na mogiłach – wyjaśnia historyk.

Do takich samych wniosków doszła 12-osobowa Międzynarodowa Komisja Lekarska powołana przez Niemców, która na miejsce zbrodni przyjechała 28 kwietnia. Eksperci od medycyny sądowej i kryminologii z krajów okupowanych przez III Rzeszę i neutralnej Szwajcarii, na czele z dr. Ferencem Orsósem, dyrektorem Instytutu Medycyny Sądowej w Budapeszcie, jednomyślnie stwierdzili, że egzekucje na polskich jeńcach wykonano w marcu i kwietniu 1940 roku.

Mimo to Kreml przez kolejne pół wieku winą za dokonanie ludobójstwa katyńskiego obarczał hitlerowców. Wersję tę potwierdziła sowiecka komisja Nikołaja Burdenki. Po powtórnym zajęciu Smoleńska we wrześniu 1943 roku przez Armię Czerwoną, na mocy spreparowanych i podrzuconych do grobów dowodów oraz zeznań fałszywych świadków, Sowieci orzekli, że zbrodni na polskich oficerach dopuścili się Niemcy jesienią 1941 roku. Kłamstwo to było powielane przez kolejne dziesięciolecia także przez władze Polski Ludowej.

Prawda o sprawcach ludobójstwa została oficjalnie potwierdzona dopiero 13 kwietnia 1990 roku. Wówczas, po przemianach politycznych w Rosji, jej władze oficjalnie przyznały, że mord na Polakach był jedną z ciężkich zbrodni stalinizmu. Dwa lat później prezydent Rosji Borys Jelcyn przekazał stronie polskiej kopie najważniejszych dokumentów dotyczących sprawy katyńskiej. Do dziś jednak spora część ważnych źródeł dotyczących tego ludobójstwa jest ukryta w archiwach Federacji Rosyjskiej.

 

 

Dla uczczenia pamięci wszystkich zamordowanych przez NKWD w Katyniu, Charkowie i Miednoje oraz w innych miejscach kaźni polski Sejm w uchwale podjętej przez aklamację w 2007 roku ustanowił 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Data ta nawiązuje do momentu ogłoszenia przez Niemców informacji o odkryciu masowych grobów polskich jeńców.

 

 

W związku z 85. rocznicą zbrodni katyńskiej przygotowaliśmy specjalne wydanie „Polski Zbrojnej”.


Zapraszamy do lektury!

 

 

 

 

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: DGW

dodaj komentarz

komentarze


Baltic Sea Under Control
 
Więcej amunicji do Rosomaków
Więcej na mieszkanie za granicą
Tuzin rekordów Wojska Polskiego w pływaniu
Polska 1 Dywizja Pancerna zajęła Wilhelmshaven
Polska i Norwegia zacieśniają stosunki
Rodzina na wagę złota
Gdy sekundy decydują o życiu
Polskie F-16 w służbie NATO
„Widziałem wolną Polskę. Jechała saniami”
Szabla hubalczyków
Wiedza na trudne czasy
Medale Pucharu Świata zdobyte przez żołnierzy na ringu
Pierwsza misja Gripenów
Medycyna na morzu
Pod żaglami – niepokonani z AMW
Nowa siła uderzeniowa
Musimy być gotowi na najtrudniejsze scenariusze
USA wycofają się z działań na rzecz pokoju w Ukrainie?
Podhalańczycy upamiętnili kolegów poległych w Afganistanie
Więcej polskiego trotylu dla USA
Sport kształtuje mentalność
Rex Bolizlavus
Polska zwiększa produkcję amunicji 155 mm
Szef MSZ do Rosji: Nigdy więcej nie będziecie tu rządzić
Polska kupi najnowsze rakiety AMRAAM
Kierunki rozwoju polskiego przemysłu obronnego
Poznać rakietowego Homara
„Pułaski” na Atlantyku
Polskie Siły Zbrojne – wciąż nieopowiedziana historia
Feniks zakończony. Pomoc trwa
Promujemy polski sprzęt wojskowy
Su-22, czyli cztery dekady w siłach powietrznych
Piękny przykład patriotyzmu
Wywieś flagę państwową! Cześć Biało-Czerwonej!
Zjednoczeni pod Biało-Czerwoną
Na pomoc po katastrofie
Filary bezpieczeństwa
Podniebne wsparcie sojuszników
Zmiany w organizacji bazy logistycznej w Jasionce
Tarcza Wschód. Porozumienia z Lasami i KOWR-em
Jeszcze więcej OPW w roku 2025
PKW Łotwa – sojusznicze zaangażowanie
Walka pod napięciem
Siły zbrojne 2039: nowa armia na nowe czasy
Jak Ślązacy stali się panami własnego domu
Pracowity dyżur Typhoonów
Zarzuty w sprawie ujawnienia fragmentów planu „Warta”
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Henry Szymanski na tropie prawdy
Kontrakty dla firm produkujących na rzecz obronności
Trzy wymiary „Tarczy Wschód”
Konstytucja – fundament dla pokoleń
Spartakiadowe zmagania w Łasku
Wyścig zbrojeń wystartował
Mistrzyni olimpijska najszybsza na Bali
Podniebny Pegaz
„Wojskowe” przepisy budowlane do zmiany
Historyczne zwycięstwo Ukraińców w potyczce morsko-powietrznej
Prezydent wręczył awanse generalskie
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Bezzałogowce w Wojsku Polskim – serwis specjalny
Ile kosztują Starlinki dla Ukrainy
Początek „Burzy”
Składy wysokiego ryzyka

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO