moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Rapallo, czyli obalanie wersalskiego ładu

Sto lat temu, 16 kwietnia 1922 roku, Niemcy i sowiecka Rosja zawarły układ we włoskim Rapallo. Zrzekły się w nim wzajemnych wojennych roszczeń finansowych i nawiązały wymianę gospodarczą. Później dołączono do umowy tajny aneks o współpracy wojskowej, będący pierwszym naruszeniem ustaleń pokojowych z Wersalu.


Podpisanie układu w Rapallo. kanclerz Rzeszy Joseph Wirth, Walther Rathenau oraz delegacja sowiecka Leonid Krasin, Gieorgij Cziczerin oraz Adolf Joffe.

Porządek po I wojnie światowej ustalił traktat pokojowy zawarty w Wersalu w 1919 roku. W niekorzystnej sytuacji znalazły się, niebiorące udziału w obradach, Niemcy i Rosja. Niemcom, uznanym za winne wywołania światowego konfliktu, narzucono obowiązek zapłaty wysokich odszkodowań wojennych oraz nałożono na nie ograniczenia dotyczące wielkości armii i dalszych zbrojeń. Z kolei Rosja, w której po rewolucji październikowej i wojnie domowej władzę przejęli bolszewicy, znajdowała się w zapaści gospodarczej i izolacji politycznej.

Szansą na zmianę tej sytuacji miała być rozpoczęta 10 kwietnia 1922 roku międzynarodowa konferencja gospodarcza w Genui we Włoszech. – Jej celem było omówienie problemów powojennej Europy oraz włączenie do dyskusji na temat przyszłości kontynentu Niemiec i Rosji, a także przerwania ich izolacji – mówi dr Tomasz Zieliński, historyk zajmujący się okresem I wojny światowej.

W trakcie obrad delegacje niemiecka i rosyjska w tajemnicy przed innymi krajami spotkały się 16 kwietnia w miejscowości Rapallo w pobliżu Genui. Tam traktat polityczno-gospodarczy podpisali Walther Rathenau, minister spraw zagranicznych Republiki Weimarskiej, jak wówczas nazywały się Niemcy, i Georgij Cziczerin, rosyjski ludowy komisarz spraw zagranicznych Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej.

Najważniejszymi postanowieniami traktatu były: rezygnacja obu państw z wzajemnych roszczeń finansowych za szkody wojenne, nawiązanie stosunków dyplomatycznych między Niemcami a Rosją oraz ustalenie zasady najwyższego uprzywilejowania we wzajemnych stosunkach gospodarczych.

Układ był wstępem do dalszych rozmów. – Ich rezultatem był podpisany w lipcu tego roku tajny aneks o współpracy wojskowej – dodaje historyk. Na mocy porozumienia Sowieci udostępnili Niemcom poligony nad rzekami Wołgą i Kamą. Z kolei Niemcy udzielili Rosji kredytów na rozwój Armii Czerwonej, wspierali też rozbudowę sowieckiego przemysłu zbrojeniowego. Oba kraje miały też wymieniać między sobą wojskowych wykładowców.

Układ w Rapallo i jego klauzula były korzystne dla obu stron. Oba kraje wyszły z międzynarodowej izolacji, w której utrzymywała je polityka państw zachodnich, i rozwinęły swoje potencjały wojskowe. Niemcy w myśl traktatu wersalskiego nie mogli posiadać m.in. broni pancernej i lotniczej. – Teraz dzięki układowi rozpoczęli potajemnie na sowieckich poligonach testy uzbrojenia i szkolenia kadry tych rodzajów wojsk – wyjaśnia dr Zieliński. Dało to początek późniejszej odbudowie armii. Ponadto Niemcy zyskali w Rosji ogromny rynek zbytu dla swoich towarów i źródło dochodów, które pozwoliły na ich rozwój gospodarczy i militarny.

Dla Rosji sowieckiej nawiązanie oficjalnych kontaktów z Niemcami, jako pierwszym z krajów europejskich, oznaczało symboliczne uznanie legalności rządu sowieckiego i było pierwszym krokiem do otwarcia kraju na Europę. Rosja otrzymała też od Niemiec dostęp do nowoczesnych technologii przemysłowych i zastrzyk finansowy w postaci kredytów.

Ustalenia z Rapallo były zaskoczeniem dla pozostałych krajów europejskich. Najbardziej niezadowolona z omijania postanowień traktatu wersalskiego była Francja, która otrzymywała z Niemiec duże odszkodowania wojenne. Z kolei w Polsce obawiano się, że nawiązana współpraca pomiędzy byłymi zaborcami może zostać skierowana przeciwko naszemu krajowi. – Zdaniem niektórych historyków układ w Rapallo był wstępem do paktu Ribbentrop-Mołotow, jest to jednak moim zdaniem za daleko posunięte stwierdzenie – uważa historyk. Jak tłumaczy, wówczas nikt, w tym rządzący Niemcami i Rosją, nie planował podpisania 17 lat później porozumienia o napaści na Polskę i podziale jej terytorium.

– Na pewno porozumienie z Rapallo było pierwszym krokiem do podważenia powersalskiego ładu w Europie – mówi dr Zieliński. Układ pokazał Niemcom, że można znosić narzucone ograniczenia, co wpłynie na rozwój ich kraju. – Naziści po dojściu do władzy w latach trzydziestych XX wieku całkowicie te wersalskie ustalenia odrzucili – dodaje.

AD

autor zdjęć: Wikipiedia

dodaj komentarz

komentarze


GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Aby państwo polskie było gotowe na każdy scenariusz
Triumf żołnierzy-lekkoatletów
„Nieustraszony Rekin” na wodach Bałtyku
Orlik na Alfę
Debiut polskich Patriotów
Polska zwiększy produkcję amunicji artyleryjskiej
Premier do pilotów: Jesteście bohaterami
17 września 1939. Nigdy więcej
Pożegnanie z Columbią
Nagrody MSPO – za uniwersalność konstrukcji
Niemiecki plan zniszczenia Polski
Cena wolności. Powstańcze wspomnienia
Największy transport Abramsów w tym roku
Sikorski: potrzebujemy ściany antydronowej
Pogrzeb ofiar rzezi wołyńskiej
Ograniczenia w ruchu lotniczym na wschodzie Polski
„Road Runner” w Libanie
W poszukiwaniu majora Serafina
Święto Wojsk Lądowych
Prezydent przestrzega przed rosyjską dezinformacją
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Husarz z polskim instruktorem
NATO – jesteśmy z Polską
Żołnierze USA i Bradleye jadą do Polski
Cios w plecy
Czy trzeba będzie zrekonstruować samolot „Slaba”?
Żelazna Dywizja zdaje egzamin celująco
H145M – ciekawa oferta dla Polski
Obowiązek budowy schronów staje się faktem
Black Hawki nad Warszawą
Wieża z HSW nie tylko dla Warana
Premiera na MSPO: Pocisk dalekiego zasięgu Lanca
Sojusznicy wysyłają dodatkowe wojska
Hekatomba na Woli
Ostry kurs na „Orkę” – rząd chce podpisać kontrakt do końca roku
Światowe podium dla zawodniczek Wojska Polskiego
Australijski AWACS rozpoczął misję w Polsce
Apache’e nad Inowrocławiem
Nawrocki: zdaliśmy test wojskowy i test solidarności
Kurs dla najlepszych w SERE
Grupa E5 o bezpieczeństwie wschodniej flanki NATO
Wojskowi szachiści z medalem NATO
Człowiek w pętli
Miliardy na budowę schronów
Czołgiści w ogniu
MSPO 2025 – serwis specjalny „Polski Zbrojnej”
Trenują przed „Zapadem ‘25”
Brytyjczycy żegnają Malbork
Państwo odbuduje dom w Wyrykach
Brytyjczycy na wschodniej straży
Polsko-ukraińskie rozmowy o współpracy
Pytania o rosyjskie drony. MON wyjaśnia
Koncern Hanwha inwestuje w AWL
Szkolenia antydronowe tylko w Polsce
W Sejmie o rosyjskich dronach nad Polską
Z najlepszymi na planszy
Młody narybek AWL-u na szkoleniu
NATO uruchamia „Wschodnią Straż”
By znaleźć igłę, w Bałtyku trzeba najpierw znaleźć stóg
Żandarmeria skontroluje także cywilów
Wielkie zbrojenia za Odrą
Dwie agresje, dwie okupacje
Już mają brąz, a mogą mieć złoto!
Zwycięska batalia o stolicę
Rekompensaty na nowych zasadach
Krok ku niezależności

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO