moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Lwów otrzymuje Virtuti Militari

22 listopada 1920 roku marszałek Józef Piłsudski odznaczył Lwów Orderem Virtuti Militari. To najwyższe polskie odznaczenie wojskowe zostało przyznane miastu jako dowód uznania dla bohaterstwa jego mieszkańców podczas obrony Lwowa przed Ukraińcami w listopadzie 1918 roku, a także w walkach z bolszewikami w 1920 roku. Było to jedyne miasto w II RP uhonorowane w ten sposób. 

Marszałek Józef Piłsudski wraz z oficerami i żołnierzami Wojska Polskiego podczas dekoracji herbu Lwowa Srebrnym Krzyżem Virtuti Militari. Widoczni m.in.: gen. Edward Rydz-Śmigły (4. z prawej za marszałkiem) i ppłk Bolesław Wieniawa-Długoszowski (za gen. Rydzem-Śmigłym). Lwów, 22.11.1920 r. Fot. NAC

„Za zasługi położone dla polskości tego grodu i jego przynależności do Polski mianuję miasto Lwów kawalerem Krzyża Virtuti Militari” – mówił naczelnik państwa Józef Piłsudski, dekorując Lwów Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. Marszałek przybył do miasta 22 listopada 1920 roku, w drugą rocznicę oswobodzenia Lwowa z rąk Ukraińców. „Tłumy zaległy Plac Mariacki, Wały Hetmańskie, Plac Halicki i sąsiednie ulice” – donosił „Ilustrowany Kurier Codzienny”. Piłsudski wziął udział w uroczystym nabożeństwie, odebrał defiladę wojskową przed ratuszem, a potem na placu Mariackim u stóp pomnika Mickiewicza wygłosił przemówienie.

 

Gdy miasto stało się żołnierzem

„Lwów! – któreż polskie serce nie drgnie na to miano. (…) Lwów był zawsze najbardziej beztrwogi. Tu serca Polski biły najśmielej. Kto pragnął odetchnąć uczuciem wolności i nawiązać nić tradycyjną myśli czy walki o niepodległość Polski, musiał oprzeć pracę o Lwów, gdzie biły serca goręcej rwące się do wolności” – rozpoczął marszałek. Mówiąc o starciach w 1918 roku z Ukraińcami, Piłsudski stwierdził, że wówczas trzeba było codziennie walczyć o nadzieję i siłę wytrwania. „Żołnierz staje się wtedy obywatelem miasta, miasto staje się żołnierzem. Miasto i żołnierz żyją wspólnym życiem” – dodał naczelnik państwa.

„Tych kilkadziesiąt dni walki uczyniły ze Lwowa dzielnego żołnierza. Dlatego ja, jako naczelny wódz, który ma za zadanie odznaczać najdzielniejszych wśród dzielnych, najwaleczniejszych wśród walecznych, z całą sumiennością, a zarazem z uczuciem szczęścia rozstrzygnąłem, że mogę dać zbiorowemu żołnierzowi miastu waszemu – najwyższą odznakę wojskową” – zakończył Piłsudski, dekorując tarczę herbową bohaterskiego miasta Krzyżem Virtuti Militari.

– Marszałek docenił w ten sposób zarówno odwagę mieszkańców w czasie walk z Ukraińcami w latach 1918–1919, jak i późniejszy opór wobec natarcia bolszewików w 1920 roku – mówi Tomasz Bramski, regionalista i miłośnik Lwowa. Podkreśla, że Lwów był jedynym miastem w II Rzeczypospolitej uhonorowanym Orderem Virtuti Militari.

Rok później Piłsudski odznaczył Krzyżem Virtuti Militari Verdun we Francji, gdzie miała miejsce jedna z największych bitew I wojny światowej. Drugim polskim miastem, które może poszczycić się tym najwyższym polskim odznaczeniem wojennym, jest Warszawa, która otrzymała go za niezłomność i bohaterstwo w walkach we wrześniu 1939 roku.

Dwie obrony

Walki polsko-ukraińskie o Lwów wybuchły 1 listopada 1918 roku. Atakującym Ukraińcom opór stawili członkowie polskich organizacji konspiracyjnych i ludność cywilna, wśród niej wielu studentów, harcerzy i uczniów. – Małoletni obrońcy miasta zostali nazwani Orlętami Lwowskimi – mówi Bramski. Po ciężkich walkach, 22 listopada, wyparto oddziały ukraińskie z miasta. Jednak obrona oblężonego przez Ukraińców Lwowa trwała aż do połowy 1919 roku. Zakończyła się dopiero po przybyciu z odsieczą regularnego Wojska Polskiego.

Drugi raz mieszkańcy musieli chwycić za broń podczas wojny polsko-bolszewickiej. – W trakcie ofensywy Armii Czerwonej na miasto powstawały ochotnicze oddziały, do których zgłaszała się młodzież lwowska – podaje znawca historii Lwowa. 17 sierpnia 1920 roku na przedpolu miasta nacierająca 1 Armia Konna Siemiona Budionnego została zatrzymana przez polskie siły w bitwie pod Zadwórzem.

Virtuti Militari to najwyższe polskie odznaczenie wojskowe nadawane za wybitne zasługi bojowe. Zostało ustanowione przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego 22 czerwca 1792 roku po zwycięstwie w bitwie pod Zieleńcami nad wojskami carskimi. Virtuti Militari jest najstarszym przyznawanym obecnie odznaczeniem wojskowym na świecie. 

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: NAC

dodaj komentarz

komentarze


Speczespół wybierze „Orkę”
MSPO 2025 – serwis specjalny „Polski Zbrojnej”
Od doświadczeń z wojny do pokolenia Z
AWL zainaugurowała rok akademicki 2025/26
Kaczka wodno-lądowa (nie dziennikarska)
Para ratowników i pies w kopalni złota
Bataliony Chłopskie – bojowe szeregi polskiej wsi
Wyspa komandosów i walka z morskim żywiołem
Izrael odzyskał ostatnich żywych zakładników
Ustawa schronowa – nowe obowiązki dla deweloperów
Kraków – strategiczne centrum wojskowej medycyny
Wyzwaniem – czas
Dziki na Legwanach
Na Baltexpo o bezpiecznym morzu
Medale pięcioboistów Wojska Polskiego
Natowska sieć rurociągów obejmie Polskę
Strategiczna inwestycja w Bumarze-Łabędy
Koniec pewnej epoki
Zjednoczyć wysiłek w przeciwdziałaniu presji migracyjnej
Polski „Wiking” dla Danii
Abolicja dla ochotników
Weterani pamiętają
W obronie gazoportu
GROM. Kulisy selekcji do jednostki specjalnej
Wioślarze mistrzami świata, a pięcioboiści znów na podium
Terytorialsi ćwiczyli taktykę i walkę z pożarem
Okiełznać Borsuka
Terytorialsi dłużej będą wspierać Straż Graniczną
Rozwijanie śmigłowcowych zdolności
„Road Runner” w Libanie
Dzień Bezpieczeństwa na Baltexpo
Władze USA zapowiadają poważne zmiany w amerykańskiej armii
Apache i Chinook a sprawa polska
Pływali jak morscy komandosi
Żołnierz na urlopie i umowie zlecenie?
Polsko-unijne rozmowy o „murze dronowym”
Jak skutecznie szkolić polskie wojsko?
Żołnierze testują nowoczesne drony. To polska robota
Jednym głosem w sprawie obronności
Owad z drukarki
Unia chce zbudować „mur dronowy"
RAF nad Polską. Cel: patrolować i odstraszać
Ograniczenia w ruchu lotniczym na wschodzie Polski
Pokój na Bliskim Wschodzie? Podpisano kluczowe porozumienie
W poszukiwaniu majora Serafina
Koniec dzieciństwa
W wojsku orientują się najlepiej
Australijski AWACS rozpoczął misję w Polsce
Trwa dobra passa reprezentantów Wojska Polskiego
Baltexpo ‘25 wystartowały
Carl-Gustaf przemówił
Konie dodawały pięciobojowi szlachetności
Lubuscy pancerniacy sforsują Odrę
Kopuła nad bewupem
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Wojsko podzieli się Merkurym 2.0
Nowe horyzonty medyków
Historia jest po to, by z niej czerpać
Maratońskie święto w Warszawie
Kawaleria pancerna spod znaku 11
Rój bezzałogowców nad Orzyszem
Kircholm 1605
Europa ma być zdolna do obrony
Rekompensaty na nowych zasadach
F-35 z Norwegii znowu w Polsce
Drony w natarciu
Czarna taktyka terytorialsów
MON chce nowych uprawnień dla marynarki
Medycyna na trudne czasy
POLMARFOR, czyli dowodzenie na Bałtyku
Świadczenia mieszkaniowe w górę
Polskie „Tygrysy” nagrodzone w Portugalii
Wojskowe przepisy – pytania i odpowiedzi
Brytyjczycy na wschodniej straży
Wkrótce rusza pilotaż powszechnych szkoleń obronnych
Przedwczesny triumf

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO