moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Bohaterowie II Rzeczypospolitej – zmarli w USA, spoczną w Polsce

Szczątki płk. Ignacego Matuszewskiego i mjr. Henryka Floyar-Rajchmana, bohaterskich oficerów II Rzeczypospolitej, spoczną na Wojskowych Powązkach. Minister Antoni Macierewicz powołał komitet, który sprowadzi ich prochy z Nowego Jorku do Warszawy. Oficerowie we wrześniu 1939 roku uratowali przed okupantem 75 ton złota Banku Polskiego, wywożąc je za granicę. Majątek ten przeznaczono potem na polską armię i rząd emigracyjny.

– Obaj bohaterowie chcieli wrócić do wolnej Polski, nie doczekali jednak niepodległości kraju. Dlatego teraz nadszedł czas realizacji ich marzeń – stwierdził dr hab. Sławomir Cenckiewicz, dyrektor Wojskowego Biura Historycznego, podczas konferencji w Dowództwie Garnizonu Warszawa. Poinformowano na niej o utworzeniu specjalnego komitetu, który sprowadzi do Warszawy szczątki płk. Ignacego Matuszewskiego i mjr. Henryka Floyar-Rajchmana. Była to inicjatywa Cenckiewicza. – To realizacja testamentu tych bohaterów i sposób na oddanie im hołdu – podkreślał dziś historyk.

Twórca wywiadu

Powołany przez ministra obrony Antoniego Macierewicza komitet honorowy do sprowadzenia prochów oficerów tworzą m.in. minister skarbu Dawid Jackiewicz, wiceminister spraw zagranicznych Jan Dziedziczak, szefowie wywiadu i kontrwywiadu wojskowego oraz przedstawiciele Instytutu Józefa Piłsudkiego w Nowym Jorku. Na czele komitetu stanął szef MON, a sekretarzem tego gremium został dr Cenckiewicz.

– Realizując testament oficerów, chcemy pamiętać o polskiej historii – mówił Macierewicz. Minister przypomniał, że płk Matuszewski był m.in. jednym z twórców wywiadu wojskowego. – Jego wkład w zwycięstwo nad bolszewikami w 1920 roku można porównywać tylko z zasługami Józefa Piłsudskiego – uważa minister. Sam Piłsudski po wygranej nad Sowietami napisał, że dzięki pułkownikowi była to pierwsza od stuleci wojna, w czasie której Polska miała więcej informacji o nieprzyjacielu niż on o nas.

– Ignacy Matuszewski był też ministrem skarbu II Rzeczypospolitej, który przeprowadził Polskę przez światowy kryzys finansowy. Natomiast mjr Rajchman w okresie międzywojennym był m.in. wiceministrem, a potem ministrem przemysłu i handlu – dodał minister Jackiewicz. 

Ewakuacja złota

Pułkownik Ignacy Matuszewski był nie tylko szefem Oddziału II Naczelnego Dowództwa odpowiedzialnym za wywiad wojskowy, lecz również m.in. attaché wojskowym w Rzymie. Ministerstwem Skarbu kierował w latach 1929–1931. Przewidując rychły wybuch wojny, prowadził kampanię na rzecz zwiększenia budżetu wojskowego. Był mężem Haliny Konopackiej, lekkoatletki i pierwszej polskiej złotej medalistki olimpijskiej.

Major Henryk Floyar-Rajchman w czasie I wojny był żołnierzem Legionów Polskich, potem służył m.in. w Biurze Inspekcji Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych w Warszawie oraz jako attaché wojskowy w Tokio. Wspomnianym wiceministrem, a potem ministrem przemysłu i handlu był w latach 1933–1935.

Jak dodał Jackiewicz, obaj oficerowie na polecenie polskiego rządu we wrześniu 1939 roku nadzorowali ewakuację 75 ton złota Banku Polskiego do Francji, gdzie majątek pomógł w tworzeniu polskiej armii i działalności politycznej polskiego rządu emigracyjnego z gen. Władysławem Sikorskim na czele.

Zgromadzony przez Bank Polski kruszec był wart blisko 400 mln zł. Został wywieziony koleją przez Rumunię do portu w Konstancy nad Morzem Czarnym. Stamtąd na pokładzie tankowca trafił do Stambułu, a 22 września na terytorium Bejrutu podległego sojuszniczej Francji. W październiku skarb II Rzeczypospolitej znalazł się w Never nad Loarą w centralnej Francji.

Powrót oficerów

Bohaterscy oficerowie w 1941 roku przedostali się do Stanów Zjednoczonych Ameryki. W Nowym Jorku wspólnie organizowali Komitet Narodowy Amerykanów Polskiego Pochodzenia oraz Instytut Józefa Piłsudskiego. We wrześniu 1944 roku Niemcy rozstrzelali córkę pułkownika, Ewę Matuszewską, która podczas powstania warszawskiego była sanitariuszką pułku „Baszta”. Oficer zmarł nagle 3 sierpnia 1946 roku. Major Floyar-Rajchman kilka lat później – 22 marca 1951 roku. Obaj spoczywają na nowojorskim cmentarzu w dzielnicy Quinns.

Na razie nie wiadomo, ile potrwają formalności związane ze sprowadzeniem ich szczątków do Polski. – Aby przewieźć ich do kraju, musimy założyć sprawę przed sądem w Nowym Jorku i uzyskać zgodę na ekshumację oraz transport szczątków – tłumaczył dr Cenckiewicz. Wiceminister Dziedziczak zapewniał, że nasze służby konsularne dołożą wszelkich starań, aby operacja przebiegła sprawnie.

Zgodnie z decyzją ministra obrony, bohaterowie spoczną na Wojskowych Powązkach.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: mjr Robert Siemaszko/CO MON

dodaj komentarz

komentarze


NATO – jesteśmy z Polską
Niemiecki plan zniszczenia Polski
Święto Wojsk Lądowych
Wieża z HSW nie tylko dla Warana
Największy transport Abramsów w tym roku
NATO uruchamia „Wschodnią Straż”
Sojusznicy wysyłają dodatkowe wojska
Premier: prowokacja bez precedensu
Rekompensaty na nowych zasadach
W Sejmie o rosyjskich dronach nad Polską
Z najlepszymi na planszy
Czołgiści w ogniu
Premier do pilotów: Jesteście bohaterami
Aby państwo polskie było gotowe na każdy scenariusz
Zwycięska batalia o stolicę
Trenują przed „Zapadem ‘25”
Debiut polskich Patriotów
Kurs dla najlepszych w SERE
Triumf żołnierzy-lekkoatletów
Krok ku niezależności
Dwie agresje, dwie okupacje
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Pytania o rosyjskie drony. MON wyjaśnia
Ograniczenia w ruchu lotniczym na wschodzie Polski
Państwo odbuduje dom w Wyrykach
Tukan na smyczy
Orlik na Alfę
Wielkie zbrojenia za Odrą
Prezydent przestrzega przed rosyjską dezinformacją
ORP „Necko” idzie do natowskiego zespołu
Nielegalny skład amunicji został zlikwidowany
„Road Runner” w Libanie
Terytorialsi na pętli
Grupa E5 o bezpieczeństwie wschodniej flanki NATO
Pogrzeb ofiar rzezi wołyńskiej
Świetne występy polskich żołnierzy
MSPO 2025 – serwis specjalny „Polski Zbrojnej”
Husarz z polskim instruktorem
Defendery skompletowane
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Brytyjczycy żegnają Malbork
Szkolenia antydronowe tylko w Polsce
Black Hawki nad Warszawą
Brytyjczycy na wschodniej straży
Pożegnanie z Columbią
Wojskowi szachiści z medalem NATO
Już mają brąz, a mogą mieć złoto!
Dobre wieści o Muzeum Wojska Polskiego
Polska zwiększy produkcję amunicji artyleryjskiej
Nagrody MSPO – za uniwersalność konstrukcji
Światowe podium dla zawodniczek Wojska Polskiego
Żołnierze USA i Bradleye jadą do Polski
Australijski AWACS rozpoczął misję w Polsce
Koncern Hanwha inwestuje w AWL
Nawrocki: zdaliśmy test wojskowy i test solidarności
Hekatomba na Woli
Cena wolności. Powstańcze wspomnienia
Żandarmeria skontroluje także cywilów
Sikorski: potrzebujemy ściany antydronowej
„Nieustraszony Rekin” na wodach Bałtyku
„Saber Junction” – gotowi do obrony
Obowiązek budowy schronów staje się faktem
Bumar-Łabędy szykują się do produkcji K2

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO