moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Jutrzenka swobody

11 listopada 1918 roku Józef Piłsudski przejął z rąk Rady Regencyjnej naczelne dowództwo wojsk polskich. Tego samego dnia Niemcy podpisały rozejm kończący I wojnę światową. Ta data stała się symbolicznym dniem odzyskania suwerenności przez Polskę po 123 latach niewoli, obchodzonym jako Narodowe Święto Niepodległości. 

Obchody Święta Niepodległości na placu Saskim w Warszawie. Marszałek Józef Piłsudski na Kasztance przyjmujący defiladę oddziałów piechoty.

„Niepodobna oddać tego upojenia, tego szału radości, jaki ludność polską w tym momencie ogarnął. […] prysły kordony. Nie ma ich. Wolność! Niepodległość! Zjednoczenie! Własne państwo! Na zawsze!”, tak Jędrzej Moraczewski, pierwszy premier niepodległej Polski, opisywał listopadowe dni 1918 roku we wspomnieniach „Przewrót w Polsce".

Wraz z końcem I wojny światowej upadły trzy mocarstwa, które dokonały rozbioru Polski. Niemcy ponosili klęskę, rozpadała się monarchia austro-węgierska, a w Rosja szalała rewolucja. – Sytuacja w Europie była dla Polski wyjątkowo korzystna i stworzyła możliwości do odrodzenia państwa – mówi dr Mieczysław Wolski, historyk okresu XX wieku.

Na przełomie października i listopada 1918 roku Polacy zaczęli przejmować władzę na okupowanych ziemiach. W Cieszynie od 19 października działała Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego pod przewodnictwem księdza Józefa Londzina. 28 października w Krakowie Wincenty Witos, przywódca ludowców, stanął na czele Polskiej Komisji Likwidacyjnej powołanej przez posłów polskich do parlamentu austriackiego. Z kolei w Lublinie w nocy z 6 na 7 listopada powstał Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej z premierem Ignacym Daszyńskim.

Rozbrajanie Niemców w Warszawie – warta studentów. W głębi widoczni rozbrojeni żołnierze niemieccy. Listopad 1918 r.

W Warszawie od września 1917 roku namiastką najwyższej władzy państwowej była Rada Regencyjna Królestwa Polskiego, utworzona przez władze niemieckie i austro-węgierskie. Zasiadali w niej książę Zdzisław Lubomirski, arcybiskup Aleksander Kakowski i hrabia Józef Ostrowski. Rada 7 października ogłosiła odezwę „Do Narodu Polskiego”, w której proklamowała niepodległość Polski. – Jednak regenci zdawali sobie sprawę, że ich rola dobiega końca i czas przekazać władzę w ręce osoby mającej szerokie poparcie społeczne – tłumaczy historyk.

Okazja pojawiła się 10 listopada. Wówczas specjalnym pociągiem z Berlina przyjechał do Warszawy, zwolniony z więzienia w twierdzy magdeburskiej, Józef Piłsudski, twórca Legionów Polskich. Na dworcu powitał go m.in. w imieniu Rady książę Lubomirski. – Następnego dnia Rada przekazała Piłsudskiemu, będącemu w oczach wielu Polaków symbolem walki z zaborcami, władzę wojskową i naczelne dowództwo wojsk polskich – podaje dr Wolski. W tym samym czasie we Compiègne pod Paryżem Niemcy podpisały rozejm z ententą kończący I wojnę.

„Żołnierze! Obejmuję nad Wami komendę w chwili, gdy serce w każdym Polaku bije silniej i żywiej, gdy dzieci naszej ziemi ujrzały słońce swobody w całym jej blasku. Z Wami razem przeżywam wzruszenie tej godziny dziejowej, z Wami razem ślubuję życie i krew swoją poświęcić na rzecz dobra Ojczyzny i szczęścia Jej obywateli”, brzmiał pierwszy rozkaz Piłsudskiego.

Kolejne dni także obfitowały w doniosłe wydarzenia. 14 listopada Piłsudski przejął władzę cywilną z rąk Rady, a dwa dni później wysłał telegram do państw zachodnich, w którym zawiadamiał o powstaniu niepodległej Polski. Z kolei 18 listopada powstał pierwszy rząd z premierem Jędrzejem Moraczewskim na czele. Opracował on dekret o ustanowieniu najwyższej władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej. Na jego mocy Piłsudski został Tymczasowym Naczelnikiem Państwa do czasu zwołania Sejmu Ustawodawczego. Wybory zarządzono na 26 stycznia 1919 roku.

Dat związanych z odzyskiwaniem przez nas niepodległości było wiele, jednak w II Rzeczypospolitej Piłsudczykom zależało na powiązaniu tego faktu z osobą Marszałka i upamiętnieniu jego dokonań – tłumaczy historyk. Dlatego w ustawie z 1937 roku zapisano, że Świętem Niepodległości będzie 11 listopada: „Jako rocznica odzyskania przez Naród Polski niepodległego bytu państwowego i jako dzień po wsze czasy związany z wielkim imieniem Józefa Piłsudskiego, zwycięskiego Wodza Narodu w walkach o wolność Ojczyzny”.

 

Z okazji Narodowego Święta Niepodległości przygotowaliśmy specjalne wydania „Polski Zbrojnej”: plakat z możliwością wydrukowania np. w formacie A3, folder „Niepodległa” i jednodniówkę.  

11.11. Narodowe Święto Niepodległości  plakat 11.11. Narodowe Święto Niepodległości – folder
Anna Dąbrowska

autor zdjęć: NAC

dodaj komentarz

komentarze


Święto Wojsk Lądowych
Black Hawki nad Warszawą
Brytyjczycy na wschodniej straży
W Sejmie o rosyjskich dronach nad Polską
Żandarmeria skontroluje także cywilów
Trenują przed „Zapadem ‘25”
Wojskowi szachiści z medalem NATO
Pogrzeb ofiar rzezi wołyńskiej
Wieża z HSW nie tylko dla Warana
17 września 1939. Nigdy więcej
Zwycięska batalia o stolicę
Premier do pilotów: Jesteście bohaterami
W poszukiwaniu majora Serafina
H145M – ciekawa oferta dla Polski
Nawrocki: zdaliśmy test wojskowy i test solidarności
Sojusznicy wysyłają dodatkowe wojska
Młody narybek AWL-u na szkoleniu
Dwie agresje, dwie okupacje
NATO uruchamia „Wschodnią Straż”
„Road Runner” w Libanie
„Nieustraszony Rekin” na wodach Bałtyku
Australijski AWACS rozpoczął misję w Polsce
Nowa przychodnia przy szpitalu WIM-u w Legionowie
Człowiek w pętli
Pożegnanie z Columbią
Ostry kurs na „Orkę” – rząd chce podpisać kontrakt do końca roku
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Sikorski: potrzebujemy ściany antydronowej
Nagrody MSPO – za uniwersalność konstrukcji
By znaleźć igłę, w Bałtyku trzeba najpierw znaleźć stóg
Aby państwo polskie było gotowe na każdy scenariusz
Hekatomba na Woli
Największy transport Abramsów w tym roku
Orlik na Alfę
Obowiązek budowy schronów staje się faktem
Żołnierze USA i Bradleye jadą do Polski
Czy trzeba będzie zrekonstruować samolot „Slaba”?
Z najlepszymi na planszy
MSPO 2025 – serwis specjalny „Polski Zbrojnej”
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Apache’e nad Inowrocławiem
Pytania o rosyjskie drony. MON wyjaśnia
Kurs dla najlepszych w SERE
Miliardy na budowę schronów
Państwo odbuduje dom w Wyrykach
Krok ku niezależności
Światowe podium dla zawodniczek Wojska Polskiego
NATO – jesteśmy z Polską
Brytyjczycy żegnają Malbork
Prezydent przestrzega przed rosyjską dezinformacją
Polsko-ukraińskie rozmowy o współpracy
Polsko-ukraińskie rozmowy o współpracy
Husarz z polskim instruktorem
Czołgiści w ogniu
Ograniczenia w ruchu lotniczym na wschodzie Polski
WOT sprawdzał się w Nowej Dębie
Rekompensaty na nowych zasadach
Wielkie zbrojenia za Odrą
Debiut polskich Patriotów
Grupa E5 o bezpieczeństwie wschodniej flanki NATO
Eurokorpus pod hiszpańskim dowództwem
Triumf żołnierzy-lekkoatletów
Już mają brąz, a mogą mieć złoto!
Polska zwiększy produkcję amunicji artyleryjskiej
Koncern Hanwha inwestuje w AWL
Żelazna Dywizja zdaje egzamin celująco
Niemiecki plan zniszczenia Polski
Premiera na MSPO: Pocisk dalekiego zasięgu Lanca
Cios w plecy

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO