moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi

Ustawa o obronie ojczyzny wprowadziła wiele nowych rozwiązań. Dlatego Ministerstwo Obrony Narodowej przeprowadziło cykl szkoleń kaskadowych w jednostkach tak, aby wszyscy żołnierze mieli pełną wiedzę o zmienianych przepisach. Na naszym portalu regularnie publikujemy odpowiedzi ekspertów z MON-u na najczęściej zadawane pytania.

Czy żołnierz zawodowy może nie wyrazić zgody na zmianę stanowiska służbowego na stanowisko o równorzędnym zaszeregowaniu w tej samej jednostce wojskowej?

Przepisy ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie ojczyzny określają kompetencje organów kadrowych w zakresie wyznaczania na stanowiska służbowe i zwalniania z tych stanowisk. Zgodnie z art. 192 ust. 1 ustawy o obronie ojczyzny żołnierza zawodowego wyznacza się na stanowisko służbowe w drodze decyzji m.in. stosownie do potrzeb sił zbrojnych. Na uwagę zasługuje również to, że decyzja w przedmiocie wyznaczenia na stanowisko służbowe jest decyzją uznaniową, która wymaga uzasadnienia z punktu widzenia uwzględnienia słusznego interesu strony i interesu społecznego, w tym przypadku potrzeb sił zbrojnych, zdefiniowanych w art. 2 pkt 22 ustawy o obronie ojczyzny. Niemniej jednak rozważania pod kątem słusznego interesu strony i interesu społecznego mogą zostać podjęte dopiero po spełnieniu wszystkich, bezwzględnie obowiązujących przesłanek do wyznaczenia żołnierza zawodowego na wskazane stanowisko służbowe, z uwzględnieniem kwalifikacji zawodowych, oceny z opiniowania służbowego oraz modelu przebiegu służby w poszczególnych korpusach osobowych.

REKLAMA

W myśl art. 194 ust. 1 ustawy o obronie ojczyzny żołnierza zawodowego można wyznaczyć na stanowisko służbowe, a za jego pisemną zgodą, na niższe stanowisko służbowe. Zgodnie z ust. 2 przedmiotowego przepisu wyznaczenie to może nastąpić na stanowisko służbowe zaszeregowane do bezpośrednio niższego stopnia etatowego od zajmowanego przez żołnierza zawodowego stanowiska. Ponadto należy zauważyć, że zgodnie z art. 226 pkt 8 ustawy o obronie ojczyzny, żołnierza zawodowego zwalnia się z zawodowej służby wojskowej wskutek odmowy pełnienia służby na równorzędnym lub wyższym stanowisku służbowym, co stanowi obligatoryjną przesłankę zwolnienia z zawodowej służby wojskowej. Powyższe oznacza, że w przypadku niewyrażenia zgody na pełnienie służby przez żołnierza na równorzędnym lub wyższym stanowisku służbowym, jest on zwalniany z zawodowej służby wojskowej.

Jakie są przesłanki do wstrzymania wypłaty za nieetatowe pełnienie obowiązków służbowych i jaki dokument to reguluje?

Kwestię tę reguluje art. 447 ustawy o obronie ojczyzny oraz wydane na jego podstawie rozporządzenie ministra obrony narodowej w sprawie dodatkowego wynagrodzenia żołnierzy zawodowych. Decyzję w przedmiocie powierzenia, jak również zwolnienia żołnierza z wykonywania dodatkowych obowiązków podejmuje dowódca jednostki wojskowej w drodze decyzji lub rozkazu. W konsekwencji żołnierz nabywa lub traci prawo do dodatkowego wynagrodzenia. Ponadto należy wskazać, że na kwestię wypłaty należności z tytułu dodatkowego wynagrodzenia nie mają wpływu takie okoliczności, jak np. przebywanie żołnierza na urlopie wypoczynkowym lub zwolnieniu lekarskim. Nie jest natomiast możliwe wstrzymanie wypłaty dodatkowego wynagrodzenia.

Z którym dniem powinno nastąpić podwyższenie dodatku motywacyjnego, jeśli np. ocena z opiniowania została wystawiona 2 września 2023 r., a żołnierz zapoznał się z oceną dwa dni później i jednocześnie nie zrzekł się prawa do odwołania się i nie odwołał się od niej? Czy podwyższenie dodatku powinno nastąpić z dniem wydania oceny, czy z dniem, w którym decyzja stała się ostateczna, czyli 19 września 2023 r.?

Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt, iż w ramach opiniowania służbowego żołnierzowi zawodowemu nie przysługuje prawo do zrzeczenia się odwołania od wydanej opinii służbowej. Instytucja zrzeczenia się prawa do wniesienia odwołania funkcjonuje na gruncie ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 775 z późn. zm.) i znajduje zastosowanie do decyzji administracyjnych sensu stricto. Z kolei opiniowanie służbowe jest procesem wynikającym ze stosunku służbowego, a jego tok regulują kompleksowo przepisy dotyczące przebiegu służby, tj.: ustawa z 11 marca 2022 r. o obronie ojczyzny oraz rozporządzenie ministra obrony narodowej z 4 lipca 2022 r. w sprawie opiniowania służbowego żołnierzy, zgodnie z którymi opinia służbowa nie jest decyzją administracyjną. Ustosunkowując się z kolei do treści pytania, należy wskazać, że opisaną sytuację reguluje wprost art. 435 ust. 2 pkt 1 cyt. ustawy, zgodnie z którym zmiana wysokości uposażenia następuje z dniem powstania okoliczności uzasadniających tę zmianę – w przypadku zaistnienia okoliczności powodujących podwyższenie uposażenia.

Czy żołnierzowi przysługuje 400% stawki diety, jeśli został on skierowany w ramach wydzielonego pododdziału do wykonywania zadań na granicy polsko-białoruskiej, a następnie wykonywał zadania jako łącznik w Lublinie, który znajduje się poza strefą nadgraniczną?

Zastosowanie ma tutaj rozporządzenie ministra obrony narodowej w sprawie należności pieniężnych żołnierzy zawodowych za przeniesienia, przesiedlenia i podróże służbowe. Zgodnie z § 10 ust. 4 pkt 4 żołnierzowi zawodowemu wskazanemu w art. 445 ust. 10 ustawy, który bierze udział w ćwiczeniach i szkoleniach poligonowych, a także przebywa poza stałym miejscem pełnienia służby w związku z czasową zmianą miejsca postoju jednostki lub wydzielonego pododdziału, przysługuje za czas krajowej podróży służbowej, odbywanej w związku z czasową zmianą miejsca postoju jednostki lub wydzielonego pododdziału wykonujących zadania związane z bezpośrednią ochroną granicy RP realizowaną w strefie nadgranicznej, w zakresie ochrony niepodległości państwa, niepodzielności jego terytorium lub zapewnienia bezpieczeństwa i nienaruszalności jego granic w ramach użycia oddziałów i pododdziałów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej lub żołnierzy Żandarmerii Wojskowej (na zasadach i w trybie przewidzianych w art. 11b-11d ustawy z 12 października 1990 r. o Straży Granicznej) – 400% stawki diety za każdą pełną dobę wykonywania zadań poza stałym miejscem pełnienia służby lub miejscem zamieszkania. W sytuacji niewykonywania ww. zadań w strefie nadgranicznej nie przysługuje żołnierzowi prawo do określonej w cytowanym przepisie stawki diety. Należy jednocześnie mieć na uwadze, że powyższa stawka diety przysługuje za okres od 24 sierpnia 2023 r., zgodnie z brzmieniem §2 rozporządzenia ministra obrony narodowej z 7 września 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie należności pieniężnych żołnierzy zawodowych za przeniesienia, przesiedlenia i podróże służbowe (Dz. U. poz. 1848).

Czy w wyniku utraty prawa do wynagrodzenia przez żołnierza, względem którego komisja lekarska (w toku kontroli prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do służby) wydała orzeczenie, w którym ustaliła datę ustania niezdolności do służby wcześniejszą niż data orzeczona na zaświadczeniu lekarskim, należy wydać decyzję administracyjną? I czy żołnierz ma obowiązek szybszego powrotu do służby?

Żołnierz po uprawomocnieniu się orzeczenia komisji lekarskiej, która kontrolowała prawidłowość orzekania o czasowej niezdolności do służby, ma obowiązek powrócić do służby w dniu następującym po dniu ustania niezdolności. W powyższym przypadku, mając na uwadze brzmienie art. 279 ust. 5, dowódca jednostki wojskowej w dokumencie wydawanym do celów ewidencyjnych (rozkaz dzienny) stwierdza utratę prawa do uposażenia za wskazany okres. W omawianej sytuacji nie wydaje się decyzji administracyjnej.

Czy wymiar urlopu wypoczynkowego żołnierzy zawodowych w trakcie kształcenia (słuchaczy) zostanie zwiększony w momencie objęcia pierwszego stanowiska służbowego w jednostce wojskowej?

Odnosząc się do powyższego pytania, należy wskazać, iż ustawa z 11 marca 2022 r. o obronie ojczyzny rozgranicza uprawnienia żołnierzy zawodowych w trakcie kształcenia i po jego zakończeniu. Żołnierzom zawodowym w trakcie kształcenia udziela się urlopów w wymiarze, na zasadach i w trybie określonych w programach kształcenia. Zgodnie z dyspozycją art. 98 określono zasady nabycia pozostałych uprawnień żołnierzy zawodowych po zakończeniu kształcenia. Żołnierz zawodowy po zakończeniu kształcenia przewidzianego programem studiów uczelni wojskowej albo nauczania szkoły podoficerskiej lub ośrodka szkolenia oraz po wyznaczeniu na pierwsze stanowisko służbowe nabywa pozostałe uprawnienia przewidziane dla żołnierzy zawodowych w tym te dotyczące urlopu wypoczynkowego na zasadach wskazanych w art. 280 ust. 2 ustawy. Podkreślenia wymaga fakt, że uprawnienia dotyczące należnego urlopu nie podlegają zsumowaniu po zakończeniu nauki. Wobec powyższego żołnierzowi zawodowemu po wyznaczeniu na pierwsze stanowisko służbowe udziela się urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym do okresu, który pozostał do końca danego roku kalendarzowego.

PZ

autor zdjęć: st. szer. spec. Damian Łubkowski/ 18 DZ

dodaj komentarz

komentarze


Homar, czyli przełom
 
Ustawa o zwiększeniu produkcji amunicji przyjęta
„Nie strzela się w plecy!”. Krwawa bałkańska epopeja polskiego czetnika
Rekordowa obsada maratonu z plecakami
Wielkie inwestycje w krakowskim szpitalu wojskowym
Pożegnanie z Żaganiem
Druga Gala Sportu Dowództwa Generalnego
Ostre słowa, mocne ciosy
Mniej obcy w obcym kraju
Nowe Raki w szczecińskiej brygadzie
Transformacja wymogiem XXI wieku
Polskie „JAG” już działa
Trudne otwarcie, czyli marynarka bez morza
Olimp w Paryżu
Jak Polacy szkolą Ukraińców
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Rosomaki w rumuńskich Karpatach
Sejm pracuje nad ustawą o produkcji amunicji
Setki cystern dla armii
Donald Tusk po szczycie NB8: Bezpieczeństwo, odporność i Ukraina pozostaną naszymi priorytetami
Polsko-ukraińskie porozumienie ws. ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej
„Feniks” wciąż jest potrzebny
Czworonożny żandarm w Paryżu
W obronie Tobruku, Grobowca Szejka i na pustynnych patrolach
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Ustawa amunicyjna podpisana przez prezydenta
Żaden z Polaków służących w Libanie nie został ranny
Szkoleniowa pomoc dla walczącej Ukrainy
Użyteczno-bojowy sprawdzian lubelskich i szwedzkich terytorialsów
Operacja „Feniks”. Żołnierze wzmocnili most w Młynowcu zniszczony w trakcie powodzi
Medycyna „pancerna”
Terytorialsi zobaczą więcej
„Siły specjalne” dały mi siłę!
„Jaguar” grasuje w Drawsku
Determinacja i wola walki to podstawa
Trzy medale żołnierzy w pucharach świata
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
Cele polskiej armii i wnioski z wojny na Ukrainie
„Szczury Tobruku” atakują
Więcej pieniędzy za służbę podczas kryzysu
Karta dla rodzin wojskowych
Nasza broń ojczysta na wyjątkowej ekspozycji
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Polacy pobiegli w „Baltic Warrior”
Podziękowania dla żołnierzy reprezentujących w sporcie lubuską dywizję
Jesień przeciwlotników
Bój o cyberbezpieczeństwo
Zmiana warty w PKW Liban
Zyskać przewagę w powietrzu
Wybiła godzina zemsty
Wojsko otrzymało sprzęt do budowy Tarczy Wschód
Fundusze na obronność będą dalej rosły
Czarna Dywizja z tytułem mistrzów
Selekcja do JWK: pokonać kryzys
Co słychać pod wodą?
Srebro na krótkim torze reprezentanta braniewskiej brygady
Szwedzki granatnik w rękach Polaków
Aplikuj na kurs oficerski
Olympus in Paris
Ogień Czarnej Pantery

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO