moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Pomnik nieznanych bohaterów

„Tu leży żołnierz polski poległy za Ojczyznę” – taki napis widnieje na płycie Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie. Trumnę z ciałem bezimiennego polskiego obrońcy Lwowa złożono w grobowcu pod kolumnadą Pałacu Saskiego 2 listopada 1925 roku. Osiemdziesiąta dziewiąta rocznica zostanie dziś uczczona uroczystą zmianą warty.


W tym miejscu płonie wieczny znicz, a żołnierze Batalionu Reprezentacyjnego pełnią wartę honorową przez całą dobę. Odwiedziny Grobu Nieznanego Żołnierza to – zgodnie z protokołem dyplomatycznym – obowiązkowy punkt wizyty każdej zagranicznej delegacji.

Ochotnik w maciejówce

Prace nad pomnikiem-grobem oddającym hołd bezimiennym żołnierzom rozpoczęto w 1921 roku. Rozważano różne lokalizacje w Warszawie, m.in. niedaleko Cytadeli lub w Forcie Legionów. – Ostatecznie zapadła decyzja, aby umieścić grób pod kolumnadą Pałacu Saskiego, który był wówczas siedzibą Sztabu Generalnego Wojska Polskiego – mówi historyk Waldemar Strzałkowski. Opracowanie projektu powierzono rzeźbiarzowi Stanisławowi Ostrowskiemu.

Pobojowisko, z którego zostaną ekshumowane szczątki żołnierza, wybrał 4 kwietnia 1925 roku najmłodszy kawaler Orderu Virtuti Militari, ogniomistrz Józef Buczkowski. Los padł na Cmentarz Orląt Lwowskich.

29 października wydobyto tam z bezimiennych grobów trzy trumny: sierżanta, kaprala oraz młodego ochotnika w maciejówce. Jadwiga Zarugiewiczowa, matka innego poległego żołnierza, losowo wybrała trumnę ze szczątkami – tę z maciejówką. „Z pogruchotanych kości lewej nogi i czaszki wnosić należy, że żołnierz padł na polu bitwy”, podawała wówczas „Polska Zbrojna”.

Trumnę z prochami obrońcy Lwowa sprowadzono do Warszawy specjalnym pociągiem i 2 listopada złożono w grobowcu pod kolumnadą Pałacu Saskiego. Prezydent Stanisław Wojciechowski umieścił tam również akt erekcyjny mówiący o tym, że grób powstał, aby wyrazić cześć Narodu Polskiego dla tysięcy żołnierzy, którzy przelali krew z imieniem Polski na ustach.

Przy grobie zapłonął wieczny znicz, a pierwszą wartę zaciągnęli kombatanci powstania styczniowego. – W okresie międzywojennym przed grobem obowiązywał zwyczaj zdejmowania nakrycia głowy, a żołnierze przechodząc obok niego, salutowali – mówi Waldemar Strzałkowski.

Kobieca warta

Grób przetrwał II wojnę. Choć pod koniec grudnia 1944 roku niemieckie oddziały wysadziły w powietrze Pałac Saski, to fragment arkad z grobowcem ocalał. Po wejściu do Warszawy 17 stycznia 1945 roku, polscy żołnierze rozpalili przy nim ognisko zamiast znicza. Pierwszą wartę zaciągnęły kobiety z 1 Samodzielnego Batalionu im. Emilii Plater.


Po wojnie odbudowano grób odnawiając trzy środkowe arkady kolumnady i odsłonięto go ponownie 9 maja 1946 roku. Jednocześnie został wprowadzony całodobowy posterunek honorowy.

Po 1989 roku na filarach grobu umieszczono kopie czterech tablic z 1925 roku i odsłonięto 14 nowych płyt upamiętniających 180 najważniejszych bitew z historii Polski. Złożono tu też ziemię z mogił katyńskich.

– Grób Nieznanego Żołnierza to symboliczny hołd dla anonimowych polskich żołnierzy, którzy poświęcili życie w walkach za ojczyznę – mówi ppłk Joanna Klejszmit-Bodziuch, rzecznik prasowy Dowództwa Garnizonu Warszawa, które opiekuje się grobem.

Z okazji rocznicy odsłonięcia grobu 2 listopada w południe dowództwo zaprasza warszawiaków na uroczysty apel i zmianę posterunku honorowego przed Grobem Nieznanego Żołnierza.

Idea oddania hołdu bezimiennym żołnierzom zrodziła się po I wojnie we Francji. Jednak pierwszy taki symboliczny grób powstał 11 listopada 1920 roku w londyńskim Opactwie Westminsterskim. Natomiast w Paryżu pod Łukiem Triumfalnym trumnę ze szczątkami nieznanego żołnierza spod Verdun złożono 28 stycznia 1921 roku.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: arch. PZ

dodaj komentarz

komentarze


Czołgiści w ogniu
Cios w plecy
Triumf żołnierzy-lekkoatletów
Pytania o rosyjskie drony. MON wyjaśnia
Debiut polskich Patriotów
Husarz z polskim instruktorem
By znaleźć igłę, w Bałtyku trzeba najpierw znaleźć stóg
Premier do pilotów: Jesteście bohaterami
Kurs dla najlepszych w SERE
Polska zwiększy produkcję amunicji artyleryjskiej
Pogrzeb ofiar rzezi wołyńskiej
Ograniczenia w ruchu lotniczym na wschodzie Polski
Żandarmeria skontroluje także cywilów
Wieża z HSW nie tylko dla Warana
Święto Wojsk Lądowych
W poszukiwaniu majora Serafina
Już mają brąz, a mogą mieć złoto!
Cena wolności. Powstańcze wspomnienia
Światowe podium dla zawodniczek Wojska Polskiego
Koncern Hanwha inwestuje w AWL
Rekompensaty na nowych zasadach
Apache’e nad Inowrocławiem
Nawrocki: zdaliśmy test wojskowy i test solidarności
MSPO 2025 – serwis specjalny „Polski Zbrojnej”
Obowiązek budowy schronów staje się faktem
NATO uruchamia „Wschodnią Straż”
Polsko-ukraińskie rozmowy o współpracy
Premiera na MSPO: Pocisk dalekiego zasięgu Lanca
Państwo odbuduje dom w Wyrykach
Brytyjczycy na wschodniej straży
Black Hawki nad Warszawą
Prezydent przestrzega przed rosyjską dezinformacją
Grupa E5 o bezpieczeństwie wschodniej flanki NATO
Aby państwo polskie było gotowe na każdy scenariusz
Żołnierze USA i Bradleye jadą do Polski
Wojskowi szachiści z medalem NATO
W Sejmie o rosyjskich dronach nad Polską
Nagrody MSPO – za uniwersalność konstrukcji
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Orlik na Alfę
Miliardy na budowę schronów
Sikorski: potrzebujemy ściany antydronowej
„Road Runner” w Libanie
Brytyjczycy żegnają Malbork
Czy trzeba będzie zrekonstruować samolot „Slaba”?
Pożegnanie z Columbią
Dwie agresje, dwie okupacje
Młody narybek AWL-u na szkoleniu
Wielkie zbrojenia za Odrą
Żelazna Dywizja zdaje egzamin celująco
Hekatomba na Woli
Z najlepszymi na planszy
Krok ku niezależności
Trenują przed „Zapadem ‘25”
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Niemiecki plan zniszczenia Polski
„Nieustraszony Rekin” na wodach Bałtyku
Największy transport Abramsów w tym roku
Ostry kurs na „Orkę” – rząd chce podpisać kontrakt do końca roku
Zwycięska batalia o stolicę
Australijski AWACS rozpoczął misję w Polsce
17 września 1939. Nigdy więcej
NATO – jesteśmy z Polską
Eurokorpus pod hiszpańskim dowództwem
Sojusznicy wysyłają dodatkowe wojska
H145M – ciekawa oferta dla Polski
Polsko-ukraińskie rozmowy o współpracy
Człowiek w pętli
WOT sprawdzał się w Nowej Dębie

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO