Poszukiwali min na północ od Olandii, przeprowadzali szwedzkie okręty do portu w Västervik, odpierali ataki szybkich łodzi motorowych – to tylko część zadań załogi ORP „Kormoran” podczas „Northern Coasts 2021”. Dla jednostki były to pierwsze zagraniczne ćwiczenia. Polskę podczas manewrów reprezentował także trałowiec ORP „Drużno”.
„Northern Coasts” to jedne z największych ćwiczeń na Bałtyku. W tegorocznej edycji wzięło udział ponad 30 okrętów, dziesięć samolotów i śmigłowców, a także prawie 2 tys. żołnierzy z 13 państw NATO i Partnerstwa dla Pokoju. Gospodarzem była Szwecja. Scenariusz manewrów zakładał, że w rejonie Bałtyku doszło do konfliktu dwóch fikcyjnych krajów – Congerii i Barracudii. Agresywne zapędy drugiego z nich mają powstrzymać międzynarodowe siły działające w ramach mandatu ONZ. Operacja nosiła kryptonim „Orcona Garden”.
W „Northern Coasts” tradycyjnie już wzięła udział Polska. Tym razem naszą marynarkę reprezentowały dwa okręty z 8 Flotylli Obrony Wybrzeża – trałowiec ORP „Drużno” i niszczyciel min ORP „Kormoran”, dla którego był to debiut na zagranicznych ćwiczeniach. Polskie załogi działały w zespole przeciwminowym, który podzielony został na dwie jednostki zadaniowe. – W skład naszej wchodziły okręty ze Szwecji. Kraj ten jest członkiem programu „Partnerstwo dla pokoju”, ale nie należy do NATO. Pewnym wyzwaniem było więc prowadzenie łączności i wymiana danych. Musieliśmy to robić w oparciu o trochę inny system niż zazwyczaj – wspomina kmdr ppor. Kacper Sterne.
Pierwsza część ćwiczeń polegała na zgrywaniu sił. Okręty operowały na południe od Karlskrony. – Tutaj duży nacisk został położony na zwalczanie zagrożeń asymetrycznych i obronę przed atakami z powietrza – tłumaczy dowódca ORP „Kormoran”. Załogi ćwiczyły na przykład odpieranie uderzeń ze strony terrorystów w szybkich łodziach motorowych. W tym przypadku scenariuszy było kilka. – Według procedur, kiedy niezidentyfikowana jednostka zanadto zbliży się do okrętu, należy ją wywołać przez radio i poinformować, że powinna zmienić kurs, ponieważ wchodzi w naszą strefę bezpieczeństwa. Tak też robiliśmy – wyjaśnia kmdr ppor. Sterne. – Zdarzyło się, że załoga łodzi odpowiedziała, a jednostka po prostu zawróciła. Innym razem jednak kontaktu nie udało się nawiązać. Łodzią płynęli uzbrojeni ludzi, którzy nas zaatakowali. Na potrzeby ćwiczeń strzelali ślepą amunicją i kierowali w stronę okrętu wiązkę białego światła. Naszym zadaniem było odpowiednio zareagować – dodaje.
„Kormoran” został zaatakowany również przez samolot. Załogę czekała niespodzianka. – Na okręcie mieliśmy specjalną drużynę, która symulowała różnego typu zagrożenia. Podczas nalotu po pokładzie nagle rozchodził się dym, a marynarze musieli przeprowadzić szybką akcję gaśniczą – opowiada oficer. Polski niszczyciel min przeszedł też test z wykorzystaniem ćwiczebnej miny, która została wyposażona w czujnik akustyczno-magnetyczny. – Zacumowaliśmy w pewnej odległości od niej, a do wody opuściliśmy dwa nasze pojazdy: Morświna i Głuptaka – opowiada kmdr ppor. Sterne. – Podczas tego epizodu mogliśmy sprawdzić, czy wartości pól generowanych przez okręt i pojazdy są na tyle małe, by nie wywołać niekontrolowanej detonacji – dodaje.
Ale kolejne epizody w okolicach Karlskrony stanowiły zaledwie wstęp do głównej odsłony „Northern Coasts”. W drugim tygodniu manewrów okręty realizowały ćwiczebną operację, której scenariusz pozostawał dla załóg tajemnicą. Polskie jednostki weszły w skład niebieskich, czyli sił z mandatem ONZ i zostały skierowane na północ, w okolice Olandii. – Ćwiczyliśmy nieopodal portu w Västervik. Nasze główne zadanie polegało na poszukiwaniu min ćwiczebnych przy użyciu trału kontaktowego – wyjaśnia por. mar. Adam Pilipczuk, który podczas ćwiczeń dowodził ORP „Drużno”. – Obszar, który dostaliśmy do sprawdzenia był duży, a warunki zupełnie inne od tych, z którymi mamy do czynienia na polskich wodach. Przede wszystkim ze względu na duże wahania głębokości, która na stosunkowo niewielkiej przestrzeni sięgała od kilku metrów do prawie 40 – wspomina oficer.
Min poszukiwała również załoga ORP „Kormoran”. – Było to zadanie trudne. Po pierwsze, przeszkadzała nam pogoda. Stan morza chwilami dochodził do czterech-pięciu (stopni w skali Douglasa; oznacza to, że wysokość fal w skrajnych przypadkach mogła zbliżać się nawet do czterech metrów – przyp. red.). Z tego powodu mieliśmy nawet dwunastogodzinny przestój. Po drugie, dno akwenu, na którym operowaliśmy pokrywały kamienie. Wśród nich trudno było wyłowić miny. Ostatecznie jednak udało nam się zidentyfikować 20 obiektów – informuje kmdr ppor. Sterne.
Inne zadanie „Kormorana” polegało na bezpiecznym przeprowadzeniu do Västervik szwedzkiego patrolowca HMS „Carlskrona” oraz korwety rakietowej typu Visby. Jednostki miały przeprowadzić ewakuację ludzi z tamtejszego portu. – Wcześniej musieliśmy wspomóc nurków sprawdzających miejsca cumowania wspomnianych jednostek. W tym celu wykorzystaliśmy między innymi Morświna, który zlustrował dno wzdłuż nabrzeża – wyjaśnia kmdr ppor. Sterne.
Oczywiście lista zadań, z jakimi mierzyli się polscy marynarze była dłuższa. – Na skutek kiepskiej pogody „Northern Coasts” skończyły się dwa dni wcześniej, mimo to udało nam się zrobić całkiem sporo. Podobne przedsięwzięcia to doskonała okazja do budowania międzynarodowych relacji i doskonalenia współpracy. Gdyby doszło do wojny czy kryzysu, żadna z marynarek nie będzie przecież działać sama – podkreśla por. mar. Pilipczuk. W podobnym tonie wypowiada się dowódca „Kormorana”. Z debiutu na zagranicznych ćwiczeniach jest zadowolony. – Sprawdziliśmy działanie mechanizmów, organizację okrętu, obieg informacji pomiędzy mostkiem a bojowym centrum informacji, które na naszym pokładzie mieszczą się w dwóch różnych miejscach. Test wypadł pomyślnie, choć na przykład utwierdziliśmy się w przekonaniu, że przydałby się nam na pokładzie niewielki pojazd podwodny – taki jak Gavia, w który będą już wyposażone kolejne Kormorany. Hugin to świetne urządzenie, ale ze względu na rozmiary nie wszędzie można je opuścić do wody – zaznacza kmdr ppor. Sterne. – Generalnie jednak u wybrzeży Szwecji raz jeszcze okazało się, że „Kormoran” to znakomita konstrukcja – podsumowuje.
autor zdjęć: kpt. mar. Dariusz Konefał/8 FOW
komentarze