Nocny załadunek min, stawianie ich na morzu, a potem unieszkodliwianie różnymi technikami, a także odpieranie ataku samolotów SU-22 – to tylko część zadań, które przez ostatnie dni wykonywały trzy trałowce z 12 Dywizjonu w Świnoujściu. Reporter portalu polska-zbrojna.pl obserwował te ćwiczenia.
Jedziemy wąską drogą wśród lasu. Światła reflektorów ślizgają się po drzewach i zaroślach. Kiedy docieramy do nabrzeża, jak spod ziemi wyrasta uzbrojony po zęby żołnierz z psem. Pyta o cel przyjazdu, dokumenty. – Na co dzień ten teren jest ogólnodostępny. Ale teraz nikt postronny nie może się tutaj nawet zbliżyć – wyjaśnia kmdr ppor. Jacek Kwiatkowski, rzecznik 8 Flotylli Obrony Wybrzeża w Świnoujściu. Przy dyskretnie oświetlonym przenośnymi halogenami nabrzeżu stoi już trałowiec ORP „Hańcza”. Na jego burtach – marynarze w hełmach i z automatami, na dziobie celowniczy przesuwa lufę pokładowej armaty: lustruje teren. Z głośników raz po raz słychać komendę: „Zwiększyć ochronę okrętu”. Stojący na brzegu dźwig powoli opuszcza na pokład potężne ładunki. – To miny okrętowe średnie, zwane też kotwicznymi, oraz miny denne – tłumaczy kpt. mar. Przemysław Jarząbek, oficer broni podwodnej w Dowództwie 8 Flotylli. Załadunek odbywa się w warunkach bojowych. Marynarze muszą się zachowywać tak, jakby w każdej chwili mogli zostać zaatakowani z brzegu, wody bądź z powietrza.
Na pokład trałowca zostanie złożonych sześć min. Część zostanie po chwili wyładowana, część okręt rozstawi potem w morzu. – Oczywiście to miny ćwiczebne, bez materiału wybuchowego – podkreśla kmdr ppor. Kwiatkowski. Po załadunku ORP „Hańcza” odbija od brzegu i płynie w dół Świny, z powrotem na morze. Na jego miejscu kilkanaście minut później cumuje kolejny okręt.
Nocny załadunek min to część ćwiczenia taktycznego, które przez ostatni tydzień realizowały trzy jednostki z 12 Dywizjonu Trałowców w Świnoujściu: OORP „Hańcza”, „Jamno” i „Gardno”. – Jego cel to certyfikacja okrętowej grupy trałowej – wyjaśnia kmdr por. Andrzej Wojtkowiak, dowódca dywizjonu, który kieruje ćwiczeniem. Innymi słowy: załogi muszą pokazać, czego nauczyły się podczas ostatniego cyklu szkoleniowego.
Próbkę ich umiejętności mam okazję oglądać dwa dni później. Bladym świtem wspólnie z marynarzami z grupy nurków-minerów wychodzę w morze na pokładzie superszybkiej łodzi hybrydowej. Podróż trwa kilkadziesiąt minut. Wreszcie docieramy na poligon morski na wysokości Międzyzdrojów. Tutaj ćwiczą trałowce. Okręty ustawiają się właśnie w szyku. Płyną teraz jeden za drugim. Dystans między nimi wynosi kilkadziesiąt metrów. Na burtach pojawiają się czerwone chorągiewki – znak, że za chwilę rozpocznie się strzelanie z umieszczonych na dziobach armat. Cel to tarcza, którą powinien ciągnąć za sobą majaczący na horyzoncie holownik. Ale pojawia się problem.
– Stan morza wynosi teraz jakieś trzy–cztery. Fala jest zbyt wysoka i holownik nie może wypuścić tarczy – informuje kmdr ppor. Kwiatkowski po rozmowie z dowódcą ćwiczenia. Ostatecznie jednak się udaje. Pół godziny później z dział okrętowych padają salwy, a na horyzoncie z morza wystrzeliwują fontanny wody. Potem trałowce zmieniają szyk. Teraz idą jeden obok drugiego, a za nimi pojawia się ściana kłębiącego się dymu. – To zasłona, która ma utrudnić życie przeciwnikowi. Pod osłoną dymu okręty mogą odskoczyć na sporą nierzadko odległość – tłumaczy kmdr ppor. Kwiatkowski.
Ale to zaledwie próbka. Lista zadań, które stały przed załogami, była długa. Jeden z okrętów, na przykład, stawiał tak zwane zagrody minowe, pozostałe zaś musiały je zlokalizować i oczyścić akwen z użyciem tak zwanych trałów kontaktowych i niekontaktowych. – Załogi poszukiwały też min za pomocą stacji hydrolokacyjnych. Ładunki były potem identyfikowane i niszczone przez operujących z pokładu nurków-minerów – wyjaśnia kmdr por. Wojtkowiak. – Ćwiczyliśmy obronę okrętu przed atakami samolotów SU-22, strzelanie do celów powietrznych, poszukiwanie rozbitków oraz ewakuację rannego z pokładu. Przyleciał po niego śmigłowiec W-3 Anakonda.
I choć pogoda raczej nie rozpieszczała marynarzy, wszystkie zadania udało się wykonać. – To był naprawdę pracowity tydzień – podsumowuje kmdr por. Wojtkowiak.
12 Woliński Dywizjon Trałowców powstał w 1965 roku. W jego skład wchodzą: dwanaście trałowców typu Gardno, jednostki pomocnicze (m.in. holowniki, zbiornikowiec, stacja demagnetyzacyjna), a także grupa nurków-minerów. Do podstawowych zadań dywizjonu podczas ewentualnego konfliktu zbrojnego należy stawianie tak zwanych zagród minowych, które miałyby zatrzymać siły przeciwnika, a także tworzenie torów wodnych przez trałowanie min ustawionych przez wrogie okręty. Co ciekawe, wszystkie świnoujskie trałowce zostały zbudowane nie ze stali, lecz z laminatu poliestrowo-szklanego. Dlatego też marynarze nazywają je potocznie „plastikami”.
autor zdjęć: Marcin Purman
komentarze