23 czerwca 2016 roku był dla żołnierzy i pracowników 8 Grudziądzkiego Batalionu Walki Radioelektronicznej im. gen. bryg. Zygmunta Podhorskiego, nazywanego tradycyjnie, choć nieformalnie „Janosikami”, dniem szczególnym i bardzo uroczystym. Chociaż święto jednostki przypada 14 maja (batalion został sformowany rozkazem dowódcy wojsk lądowych nr PF – 100/Org. z dnia 14 maja 2001 roku na bazie 8 Pułku Radioelektronicznego), to w tym roku w maju trwały intensywne szkolenia oraz przygotowania do ćwiczeń poligonowych „Anakonda 16” i nie był to właściwy czas na świętowanie. Ćwiczenia zakończyły się, batalion powrócił do miejsca stałej dyslokacji, odtworzono gotowość bojową i można było pomyśleć o obchodach zaległego święta.

Uroczystości rozpoczęły się mszą polową, a po niej o godzinie 9.00 rozpoczął się Turniej Janosika, czyli zawody wojskowo-sportowe, w których startowały kilkuosobowe drużyny reprezentujące jednostki wojskowe i służby mundurowe z Grudziądza. W tym samym czasie można było obejrzeć sprzęt, który znajduje się w wyposażeniu batalionu, a licznie przybyłe na święto dzieci i młodzież szkolna mogli zwiedzić koszary.

W samo południe na plac apelowy, na którym w zwartych szykach stały już pododdziały 8 Batalionu, wkroczył pododdział honorowy ze sztandarem jednostki. Dowódca batalionu ppłk Radzisław Smółkowski wraz ze swym przełożonym płk. Mariuszem Gułajem, dowódcą 2 Ośrodka Radioelektronicznego, dokonali przeglądu pododdziałów, po którym przy dźwiękach hymnu narodowego nastąpiło wciągnięcie flagi na maszt. Następnie ppłk Smółkowski powitał licznie przybyłych na uroczystość gości, wśród których znaleźli się między innymi: dowódca Garnizonu Grudziądz płk Krzysztof Tokarczyk, prezydent Grudziądza Robert Malinowski, przewodnicząca Fundacji na Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej Karola Skowrońska, przybyła z Londynu wnuczka patrona jednostki pani Jolanta Parol, a także kombatanci walk o niepodległość Polski z czasów II wojny światowej, przedstawiciele władz miejskich i organizacji społecznych, uczelni wojskowych, jednostek wojskowych i służb mundurowych garnizonu grudziądzkiego oraz jednostek stacjonujących w województwie kujawsko-pomorskim, żołnierze, którzy pełnili służbę w batalionie i jednostkach, których tradycje 8 Grudziądzki Batalion WRE kultywuje, pracownicy wojska, dzieci i młodzież z grudziądzkich szkół.

Kolejnym punktem uroczystości było odczytanie okolicznościowego rozkazu. Uroczystość była okazją do mianowania żołnierzy batalionu na kolejne stopnie wojskowe i wyróżnienia, w tym odznakami pamiątkowymi 8 GbWRE, kadry i pracowników wojska. W przedpołudniowej, sportowej, wyrównanej rywalizacji drużyn w Turnieju Janosika tym razem najlepsi okazali się reprezentacji Centralnej Grup Działań Psychologicznych. Oprócz nagród i pucharów przysługującym najlepszym, wszyscy zawodnicy Turnieju otrzymali pamiątkowe medale i jak przystało na miejsce zawodów – jednostkę „Janosików” – ciupagi.

Na zakończenie uroczystości orkiestra wojskowa z Torunia odegrała „Pieśń reprezentacyjną Wojska Polskiego”, po której przed trybuną honorową przemaszerowały pododdziały batalionu, po czym toruńscy muzycy dali perfekcyjny popis i pokaz musztry paradnej, nagrodzony ogromnym aplauzem widzów.

Piękna, zgodna z ceremoniałem wojskowym, uroczystość dobiegła końca. Żołnierze 8 Grudziądzkiego Batalionu Walki Radioelektronicznej, stacjonujący w historycznych koszarach przedwojennego Centrum Wyszkolenia Kawalerii, wrócili do swoich codziennych zajęć – szkolenia, treningów, służb.

Jednak na okoliczność obchodzonego święta warto pokusić się o pewne refleksje.

W ostatnim czasie dużo mówi się o podniesieniu na wyższy poziom wychowania patriotycznego i kultywowaniu najlepszych tradycji Wojska Polskiego. 8 Grudziądzki batalion Walki Radioelektronicznej jest wspaniałym przykładem, gdzie te wartości stawiane są na bardzo wysokim poziomie. Miejsce stacjonowania Batalionu – koszary noszące imię księcia Józefa Poniatowskiego były przed II wojną światową, jeśli można użyć pewnej traktowanej dosłownie przenośni, kuźnią kawaleryjskich kadr II Rzeczypospolitej. Przypomina o tym tablica pamiątkowa na terenie Jednostki, sławiąca absolwentów Centrum Wyszkolenia Kawalerii. Nie przypadkowo na patrona 8 Grudziądzkiego batalionu WRE wybrano bardzo zasłużonego dla rozwoju Centrum Wyszkolenia Kawalerii – gen. bryg. Zygmunta Podhorskiego, który był Komendantem Centrum. Odznaka pamiątkowa, wręczana wyróżniającym się żołnierzom i osobom zasłużonym dla dobra Jednostki, stylizowana jest na odznace, jaką wręczano absolwentom przedwojennego Centrum. Co roku, we współpracy z Fundacją na Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej, na terenie koszar odbywają się Spotkania Kawalerzystów II RP, Ich Rodzin i Miłośników Kawalerii. Czy można sobie wyobrazić lepszą szkołę patriotycznego wychowania i kultywowania tradycji Wojska Polskiego? Tak jak każda Jednostka Wojskowa, Batalion ma również Salę Tradycji. Składa się ona z dwóch, niestety niezbyt dużych pomieszczeń. W jednym z nich zaprezentowano historię 8 GbWRE i Jednostek Walki Radioelektronicznej, których tradycje Batalion kultywuje. W drugim przedstawiono historię Centrum Wyszkolenia Kawalerii wraz z wieloma ciekawymi eksponatami wyposażenia kawalerzystów. Budynek, w którym mieści się Sala Tradycji został wzniesiony na początku XX wieku, a zatem jego stan techniczny nie jest najlepszy. Z tego powodu, ku ogromnemu rozczarowaniu zaproszonych na Święto 8 Batalionu gości, nie można było w tym roku zwiedzić Sali Tradycji. Na rozległym terenie byłego Centrum Wyszkolenia Kawalerii znajduje się budynek, jeszcze pod koniec XX wieku w pewien sposób związany z kawaleryjską tradycją – był tu Wojskowy Ośrodek Weterynaryjny, który - po przeprowadzonym remoncie i odpowiedniej adaptacji – doskonale nadawałby się na Salę Tradycji 8 Grudziądzkiego batalionu Walki Radioelektronicznej. Czy zostaną podjęte w tej sprawie odpowiednie decyzje, a w ślad za nimi przeznaczone na ten wzniosły i szczytny cel odpowiednie środki? Bardzo bym chciał, jako oficer, który w tych koszarach zostawił cząstkę swojego żołnierskiego życia, a myślę, że nie tylko ja, aby postawione wyżej pytanie nie pozostało tylko pytaniem retorycznym.

Tekst: płk rez. Piotr Kowaluk