moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Bojowy debiut F-35

22 maja dowódca Izraelskich Sił Powietrznych gen. Amikam Norkin poinformował, że izraelskie F-35, jako pierwsze tego typu maszyny na świecie, zostały użyte w działaniach bojowych. Nie sprecyzował wprawdzie w jakiego rodzaju misji, ani też w jakim charakterze, potwierdził jednak, że myśliwców F-35I Adir (Potężny), bo taką nazwę noszą one w Izraelu, użyto już dwukrotnie i na dwóch różnych teatrach działań.

Informacja o użyciu w działaniach bojowych F-35 została upubliczniona podczas odbywającej się w mieście Herclijja trzydniowej konferencji upamiętniającej 70 rocznicę powstania Izraelskich Sił Powietrznych. Wzięli w niej udział dowódcy i przedstawiciele lotnictw ponad dwudziestu państw. Była to więc doskonała okazja do pochwalenia się możliwościami myśliwca, który oprócz właściwości „stealth”, ma też niezwykle zaawansowane rozwiązania w zakresie awioniki, które sprawiają, że maszyny mogą być wykorzystywane jako platforma rozpoznania i dowodzenia dla samolotów IV generacji, które z kolei dzięki temu nie muszą używać własnych sensorów pokładowych. Pełna sieciocentryczność, zdolność do transmisji danych w czasie rzeczywistym, zarówno do innych samolotów, jak i systemów naziemnych, to cechy, które sprawiają, że F-35 określany jest przez izraelskich wojskowych mianem game-changera – konstrukcji, która zmieni zasady walki. W konferencji w Herclijji brała udział także Marillyn Hewson, dyrektor generalny koncernu Lockheed Martin, która podkreśliła, że technologia C4I (Command, Control, Communications, Computers, Intelligence), zastosowana na płatowcu ma kluczowe znaczenie np. do zwalczania zagrożenia rakietowego ze strony Hezbollahu, umożliwia ona bowiem natychmiastową identyfikację i określenie kolejności zwalczania poszczególnych celów.

Gen. Norkin nie powiedział kiedy ani gdzie użyto nowych myśliwców, które wstępną gotowość operacyjną uzyskały w grudniu ubiegłego roku. Generał zaprezentował jednak podczas konferencji m.in. zdjęcie F-35 nad Bejrutem. Stwierdził też, że latają one „nad całym regionem Bliskiego Wschodu”. Warto tu wspomnieć, że według ujawnionych w marcu informacji kuwejckiego dziennika Al-Jarida para izraelskich Adirów miała przelecieć nad Syrią i Irakiem, by wejść w przestrzeń powietrzną Iranu, „odwiedzając” przy tym okolice Isfahanu, Szirazu oraz Bandar Abbas. Lot, jeśli faktycznie miał miejsce, stanowił test dla irańskiego systemu obrony powietrznej i bez wątpienia był związany z wprowadzeniem do służby rosyjskich zestawów obrony powietrznej S-300. W prasie pojawiają się także spekulacje, że F-35 mogą pojawiać się nawet nad Sudanem, co ma oczywiście związek z wiodącymi przez ten kraj szlakami dostaw broni dla palestyńskiego Hamasu. Jeśli tak, to termin „Bliski Wschód” został potraktowany przez gen. Norkina bardzo szeroko.

Norkin zapewnił, że F-35 nie brały udziału w ostatnim ataku na cele irańskie w Syrii, który został przeprowadzony w nocy z 9 na 10 maja. Wcześniej, po zestrzeleniu w lutym nad Syrią myśliwca F-16, pojawiały się głosy krytyki, że do penetracji systemu obrony powietrznej nie są używane najnowsze maszyny o właściwościach „stealth”. Wedle doniesień dziennika Haaretz jedną z bojowych misji Adirów mogły być działania rozpoznawcze w trakcie operacji zniszczenia tuneli zaopatrzeniowych Hamasu w Strefie Gazy, inne media spekulują także, że jednak mogły one brać udział w lutowych atakach na Syrię.

Izrael posiada dziewięć myśliwców F-35I Adir, które służą w stacjonującej w bazie Nevatim na Pustyni Negew 140 eskadrze Złotych Orłów. Do roku 2024 ma być ich łącznie pięćdziesiąt, co pozwoli na pełne ukompletowane dwóch eskadr. W Jerozolimie brana jest także pod uwagę możliwość zakupu dodatkowych dwudziestu pięciu, a być może i pięćdziesięciu maszyn, jednak głównie z uwagi na cenę (wartość kontraktu to 7,2 mld USD) znajduje ona przeciwników wśród części polityków. Rozważano także celowość ewentualnego pozyskania maszyn w wersji „B”, tj. skróconego startu i lądowania, te bowiem mogłyby działać z prowizorycznych lub też zniszczonych lotnisk, z czym w wypadku zaistnienia regularnego konfliktu zbrojnego musi liczyć się Izrael. O tym ile myśliwców i w jakiej wersji kupi ostatecznie Izrael zdecyduje w głównej mierze to, na jaki model lotnictwa się zdecyduje. Utrzymanie w linii wyłącznie maszyn V generacji jest dziś niemożliwe z ekonomicznego punktu widzenia (Izrael posiada flotę przeszło 400 myśliwców), ale byłoby również bezcelowe z czysto militarnej perspektywy. Połączenie i wykorzystanie możliwości myśliwców V oraz IV, IV+ generacji wydaje się dziś najlepszym modelem dla sił powietrznych, zresztą nie tylko izraelskich.

Jako ciekawostkę warto powiedzieć, że F-35 nie jest pierwszym amerykańskim myśliwcem, którego debiut bojowy miał miejsce w Izraelu, wcześniej miało to miejsce już dwukrotnie – w 1979 izraelski F-15 zestrzelił syryjskiego MiG-a-21, dwa lata później zaś F-16 strącił syryjski śmigłowiec Mi-8.

Rafał Ciastoń , ekspert Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego ds. stosunków międzynarodowych, technologii militarnych i konfliktów zbrojnych

dodaj komentarz

komentarze


Is It Already War?
Aleksander Władysław Sosnkowski i jego niewiarygodne przypadki
Sukces Polaka w biegu z marines
Formoza – 50 lat morskich komandosów
„Road Runner” w Libanie
Wojskowe przepisy – pytania i odpowiedzi
Im ciemniej, tym lepiej
Awanse w dniu narodowego święta
Dolny Śląsk z własną grupą zbrojeniową
Wojskowy bus do szczęścia
Borsuki zadomowiły się na poligonie
Standardy NATO w Siedlcach
Historyczna przeprowadzka do Cytadeli
Lojalny skrzydłowy bez pilota
Pomorscy terytorialsi w Bośni i Hercegowinie
Szef MON-u z wizytą we Włoszech
Pierwsze Rosomaki w Załuskach
Polskie Homary za kołem podbiegunowym
Rząd powołał pełnomocnika ds. SAFE
Izrael odzyskał ostatnich żywych zakładników
My, jedna armia
Nowe K9 w Węgorzewie i Toruniu
Niepokonani koszykarze Czarnej Dywizji
Najmłodszy żołnierz generała Andersa
System identyfikacji i zwalczania dronów już w Polsce
Polski „Wiking” dla Danii
„Zamek” pozostał bezpieczny
Ogień z Leopardów na Łotwie
Premier ogłasza podwyższony stopień alarmowy
„Łączy nas bezpieczeństwo”. Ruszają szkolenia na Lubelszczyźnie
Rosja usuwa polskie symbole z cmentarza w Katyniu
Obrońcy Lwowa z 1939 roku pochowani z honorami
Gdy ucichnie artyleria
Dostawa Homarów-K
Żołnierze pomagają w akcji na torach
Pięściarska uczta w Suwałkach
Święto wolnej Rzeczypospolitej
MON chce nowych uprawnień dla marynarki
Torpeda w celu
F-35 z Norwegii znowu w Polsce
Studenci ewakuowali szpital
Polska, Litwa – wspólna sprawa
Wojska amerykańskie w Polsce pozostają
Kapral Bartnik mistrzem świata
Straż pożarna z mocniejszym wsparciem armii
Jak zwiększyć bezpieczeństwo mieszkańców polskich miast?
Mity i manipulacje
Marynarze podjęli wyzwanie
Szczyt europejskiej „Piątki” w Berlinie
Brytyjczycy na wschodniej straży
„Horyzont” przeciw dywersji
Plan na WAM
Szwedzkie myśliwce dla Ukrainy
Dzień wart stu lat
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Dywersja na kolei. Są dowody
Zełenski po raz trzeci w Białym Domu
Palantir pomoże analizować wojskowe dane
Mundurowi z benefitami
Kosmiczna wystawa
Militarne Schengen
MSPO 2025 – serwis specjalny „Polski Zbrojnej”
Nowe zasady dla kobiet w armii
Merops wdrażany natychmiast
Ułani szturmowali okopy
Dodatkowe zapory
Pierwsze Czarne Pantery w komplecie
Nieznani sprawcy wysadzili tory

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO