moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Generał, który obronił Tobruk

W czasie II wojny światowej gen. dyw. Stanisław Kopański stworzył w Syrii legendarną Samodzielną Brygadę Strzelców Karpackich. Jego żołnierze – Szczury Tobruku – wsławili się trwającą kilka miesięcy obroną tego miasta. Po wojnie gen. Kopański znalazł się na emigracji w Wielkiej Brytanii.

Pierwszy z prawej gen. dyw. Stanisław Kopański.

– Kiedy w 1941 roku Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich pod wodzą gen. Stanisława Kopańskiego biła się w północnej Afryce, była jedyną polską jednostką lądową bezpośrednio walczącą z Niemcami – podkreśla Janusz Kowalczyk, badacz dziejów brygady i jej dowódcy. Jak dodaje, Polacy w Afryce byli tak dzielni, że zdobyli uznanie nawet nieskorych do pochwał Brytyjczyków.

Stanisław Kopański był absolwentem Oficerskiej Szkoły Artylerii w rodzinnym Petersburgu. Gdy wybuchła I wojna światowa, trafił na front jako rosyjski żołnierz. W 1918 roku przeszedł do polskiej armii. Walczył z Ukraińcami o Lwów. Uczestniczył też w zdobyciu Wilna. W czasie walk o miasto został ciężko ranny.

Szybko jednak wrócił na front i w podczas wojny polsko-bolszewickiej dowodził baterią artylerii konnej pod Komarowem. W tej największej bitwie kawalerii XX wieku polscy ułani rozgromili konnicę Siemiona Budionnego. Dowódca 8 Pułku Ułanów rtm. Kornel Krzeczunowicz tak charakteryzował wówczas Kopańskiego: – Przemiły kolega, łączący dystyngowane maniery wychowanka petersburskiego liceum i politechniki z dużą obowiązkowością i gruntownym wykształceniem technicznym i artyleryjskim.

Po wojnie Kopański zdobył tytuł inżyniera dróg i mostów na Politechnice Warszawskiej, studiował w Wyższej Szkole Wojennej w Paryżu i wykładał balistykę w toruńskiej Oficerskiej Szkole Artylerii. Później dowodził 1 Pułkiem Artylerii Motorowej w Stryju, jedną z najlepszych jednostek tego typu w polskiej armii. Był też zastępcą dowódcy Broni Pancernych w Ministerstwie Spraw Wojskowych.

Tuż przed wojną i w czasie kampanii wrześniowej Kopański opracowywał plany obrony państwa jako szef operacyjnego oddziału Sztabu Głównego. Po klęsce 1939 roku przedostał się do Francji. Dostał zadanie zorganizowania i objęcia dowództwa nad polską Samodzielną Brygadą Strzelców Karpackich, formowaną w ramach francuskiej armii w Syrii. – Podwładni generała wspominali go jako troskliwego dowódcę o niezwykłej kulturze osobistej – mówi Janusz Kowalczyk.

Po kapitulacji Francji generał ewakuował dowodzony przez niego oddział do Palestyny. Brygada weszła w skład wojsk brytyjskich walczących na Bliskim Wschodzie. Na jej czele gen. Kopański uczestniczył w kampanii północnoafrykańskiej. Najsłynniejszym epizodem kampanii była obrona pustynnej twierdzy w Tobruku. Miasto zostało zamknięte w pierścieniu wojsk niemiecko-włoskich. Polscy żołnierze objęli najtrudniejszy odcinek obrony położony naprzeciw wzgórza zajętego przez doborowe oddziały Afrika Korps pod wodzą gen. Erwina Rommla. Utrzymali go przez cztery miesiące, a potem wzięli udział w przerwaniu okrążenia. W tym czasie brygada zyskała wśród Niemców nazwę „Szczurów Tobruku”. Po tym zwycięstwie gen. Władysław Sikorski, naczelny wódz napisał do Kopańskiego: – Dziękuję Panu Generałowi i dowodzonej przez niego Brygadzie za wspaniałą, prawdziwie polską postawę żołnierską.

Niedługo po wycofaniu z twierdzy Polacy wzięli udział w batalii o miasta Ghazalę i Bardię. W 1943 roku generał opuścił swoich żołnierzy i został szefem Sztabu Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.

Po wojnie został w Wielkiej Brytanii. Działał w środowisku kombatanckim, a po śmierci gen. Władysława Andersa objął funkcje Generalnego Inspektora Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Zmarł w 1976 roku. Pochowano go na cmentarzu polskich lotników niedaleko Londynu.

Zdaniem Janusza Kowalczyka, Kopańskiego doskonale charakteryzują słowa płk Leona Mitkiewicza, zastępcy szefa sztabu Naczelnego Wodza z okresu, kiedy SBSK walczyła w Afryce: – Kopański to doskonały fachowiec wojskowy, znawca artylerii, a do tego bezwzględnie uczciwy, porządny i szczery człowiek.

* * * * *

Sylwetki bohaterów II wojny światowej na portalu polska-zbrojna.pl:
Gen. Władysław Anders - Zdobywca Monte Cassino

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: Narodowe Archiwum Cyfrowe

dodaj komentarz

komentarze

~mc
1385540760
Nasi sojusznicy Nas chwalili a potem wbili nóż w plecy ...
52-F6-49-C8
~bilu
1356549540
Walczący w składzie 8 Armii Brytyjskiej 2 Korpus Polski otrzymał od dowódcy armii gen. Olivera Leese'a po bitwie o Monte Cassino odznakę specjalną. Stanowiła ją oznaka rozpoznawcza 8 Armii Brytyjskiej w kształcie tarczy krzyżowców. Tło, na którym umieszczono białą tarczę z krzyżem koloru złotego, jest barwy niebieskiej. Gen. Leese tak pisał do gen. Andersa: "Życzeniem moim jest, aby żołnierze Polskiego Korpusu od dnia dzisiejszego nosili na ramieniu tarczę Krzyżowców VIII Armii, jako specjalną odznakę tego zaszczytnego stanowiska, jakie zajmuje Pański Korpus w VIII Armii. Gdy tylko dowiem się o Pańskiej zgodzie na to, wydam natychmiast odpowiednie zarządzenie".
8C-0A-0C-D2

GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
 
Podejrzane manewry na Bałtyku
Film o Feniksie i terytorialsach
Nowy rozdział w historii Mesko
Dekapitacyjne uderzenie w Iran
Prace nad kadłubem dla kolejnego Husarza
Na Wiejskiej o wydatkach na obronność i weteranach
Prawo dla kluczowych inwestycji obronnych
Kolejny model Grota dla żołnierzy
Wieczór pełen koszykarskich emocji
Misja PKW „Olimp” doceniona
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Droga do zespołu bojowego GROM
O ochronie infrastruktury i morskich szlaków
PGZ na nowo
Po medale z okazji 100-lecia LAW-u
100 samolotów na 100-lecie Szkoły Orląt
100-lecie Lotniczej Akademii Wojskowej w Dęblinie
Dzień, który zmienił bieg wojny
Rosjanom wyciekły dwa miliony tajnych dokumentów
Żołnierze z dodatkiem od czerwca
Typhoony i Gripeny nad Bałtykiem
Podróż w ciemność
Wyzwanie, które integruje
100 lat historii Szkoły Orląt
Letni wypoczynek z MON-em
Donald Tusk: W kwestii bezpieczeństwa słowa zamieniliśmy w czyny
W strategicznym miejscu o bezpieczeństwie Polski
Jeśli przerzut, to tylko z logistykami
Generał, olimpijczyk, postać tragiczna
Sportowcy z „armii mistrzów” na podium wioślarskich ME
Rosyjska maszyna Su-24 przechwycona przez polskie F-16
Bezzałogowce w Wojsku Polskim – serwis specjalny
Wojsko zmodyfikowało program śmigłowcowy
Jak czynić dobro, czyli Buzdygan w akcji
Trzy okręty, jeden zespół
Historyczne zwycięstwo ukraińskiego F-16
Apache. Zabójczy dla czołgów
Judocy Czarnej Dywizji najlepsi w Wojsku Polskim
Odbudowa obrony cywilnej kraju
Zmagania sześcioosobowych armii
Najlepsi snajperzy wśród specjalsów
Dodatkowe kamizelki dla żołnierzy
Ogniem i tarczą
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
„Zapad’ 25” przenosi się dalej od polskiej granicy
Kręgosłup dowodzenia Wojskiem Polskim
Współpraca MON-u z weteranami i rezerwistami
Srebrni wioślarze, brązowa szablistka
DNA GROM-u
Nie żyje żołnierz PKW Irak
Od chaosu do wiktorii
Czterej pancerni przeciw wyklętym
Specjalsi opanowali amerykański okręt
„Baltops” – co potrafią bezzałogowce
Nasi czołgiści najlepsi
Ewakuacja Polaków z Izraela
Pogrom rosyjskiego lotnictwa strategicznego
Nowe cele obronne NATO
Lekcje na poligonie
Kajakarze i ratownicy wodni z workiem medali

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO