moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Dla bezpieczeństwa lotów

Dzięki tym urządzeniom można stwierdzić, czy pas startowy na lotnisku spełnia normy bezpieczeństwa. Polska armia odebrała właśnie pierwszą partię – 11 z 15 zamówionych w ubiegłym roku – testerów CSR, czyli urządzeń, które umożliwiają pomiar współczynnika tarcia nawierzchni lotniskowych. Nowoczesny sprzęt trafił już do 32 Bazy Lotnictwa Taktycznego w Łasku.

Lądowanie wojskowych statków powietrznych, a szczególnie osiągających bardzo duże prędkości myśliwców czy mocno obciążonych samolotów transportowych, jest operacją niebezpieczną, której powodzenie zależy od zapewnienia danej maszynie odpowiedniej drogi hamowania. Jej długość, czyli odległość, którą musi pokonać samolot, aby się zatrzymać, jest zależna nie tylko od czynników atmosferycznych (takich jak deszcz, gołoledź czy śnieg), lecz także od stanu nawierzchni drogi startowej. Jeśli jej stan będzie zły, to nie zapewni ona oponom samolotu odpowiedniego tarcia. Wzrasta wówczas ryzyko, że maszyna nie zatrzyma się w bezpiecznej strefie, ale wyjedzie poza pas startowy. To z kolei może doprowadzić do poważnych uszkodzeń podwozia.

Obecnie polska armia do oceny stanu nawierzchni dróg startowych używa zagranicznych urządzeń – głównie skandynawskich, które trafiły do służby po naszym wejściu do NATO. Są one jednak mocno wyeksploatowane i nie spełniają wprowadzonej w 2015 roku Normy Obronnej NO-17-A501:2015 „Nawierzchnie lotniskowe – Badanie szorstkości”.

Na szczęście niedługo na wszystkich wojskowych lotniskach pojawią się nowe testery tarcia CSR (Continuous Skid Resistance). To urządzenia, które na podstawie przygotowanej przez nasze wojsko specyfikacji technicznej zbudowali inżynierowie z konsorcjum firm: Dobrowolski Sp. z. o.o. i HAX Warias Dariusz.

Pierwsze przyrządy tego typu zostały już przekazane 27 kwietnia 32 Bazie Lotnictwa Taktycznego w Łasku. Wojsko otrzymało 11 z 15 urządzeń zamówionych w 2021 roku przez 3 Regionalną Bazę Logistyczną. Pozostałe cztery urządzenia trafią do baz lotniczych SZRP jesienią tego roku. Obecnie trwa ich certyfikacja przez Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych. Wartość umowy wyniosła ponad 11 mln zł.

Testery tarcia CSR wyglądają niepozornie – to dostawcze samochody wraz z przyczepką. Elektroniczny system do badania tarcia został umieszczony w specjalistycznej zabudowie w tylnej, bagażowej części auta. Kluczowe dane są zbierane dzięki specjalistycznej oponie. – W urządzeniu zastosowana jest wysokociśnieniowa opona gładko bieżnikowana typu T520 o ciśnieniu 700 kPa, ze względu na to, że samoloty wojskowe, takie jak F-16, mają właśnie opony wysokociśnieniowe i daje to miarodajny efekt pomiaru – wyjaśnia ppłk Mariusz Wesołowski, kierownik Zakładu Lotniskowego ITWL. Dodaje, że urządzenie zostało tak skonstruowane, aby badało nawierzchnię w każdych, nawet trudnych, warunkach pogodowych.

Krzysztof Wilewski

autor zdjęć: Piotr Łysakowski

dodaj komentarz

komentarze


Koniec dzieciństwa
Medycyna na trudne czasy
Władze USA zapowiadają poważne zmiany w amerykańskiej armii
Żołnierze testują nowoczesne drony. To polska robota
Od doświadczeń z wojny do pokolenia Z
Speczespół wybierze „Orkę”
Kircholm 1605
Medale pięcioboistów Wojska Polskiego
Drony w natarciu
W crossie w Lublińcu powtórka sprzed roku
Brytyjczycy na wschodniej straży
Historia jest po to, by z niej czerpać
Terytorialsi dłużej będą wspierać Straż Graniczną
Rekompensaty na nowych zasadach
Terytorialsi ćwiczyli taktykę i walkę z pożarem
Rozwijanie śmigłowcowych zdolności
15 lat pomocy i pamięci
Unia chce zbudować „mur dronowy"
Polsko-unijne rozmowy o „murze dronowym”
Wojsko podzieli się Merkurym 2.0
Cios w plecy
Przedwczesny triumf
Żołnierz na urlopie i umowie zlecenie?
Wyspa komandosów i walka z morskim żywiołem
Wioślarze mistrzami świata, a pięcioboiści znów na podium
Kraków – strategiczne centrum wojskowej medycyny
Para ratowników i pies w kopalni złota
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Apache i Chinook a sprawa polska
Polski „Wiking” dla Danii
Komandosi szkolą cywilnych medyków
Jednym głosem w sprawie obronności
Abolicja dla ochotników
Australijski AWACS rozpoczął misję w Polsce
Pływali jak morscy komandosi
Rozkaz: zatankować kompanię Abramsów
Wkrótce rusza pilotaż powszechnych szkoleń obronnych
Żandarmeria skontroluje także cywilów
Świadczenia mieszkaniowe w górę
Europa ma być zdolna do obrony
Wyzwaniem – czas
Bataliony Chłopskie – bojowe szeregi polskiej wsi
Maratońskie święto w Warszawie
Norwegowie zaczynają szkolenia Ukraińców w Polsce
Pokój na Bliskim Wschodzie? Podpisano kluczowe porozumienie
Ograniczenia w ruchu lotniczym na wschodzie Polski
Lubuscy pancerniacy sforsują Odrę
Jak skutecznie szkolić polskie wojsko?
Umowa na rakiety do F-35 jeszcze w tym roku
Na Baltexpo o bezpiecznym morzu
MSPO 2025 – serwis specjalny „Polski Zbrojnej”
Nowe horyzonty medyków
AWL zainaugurowała rok akademicki 2025/26
Koniec pewnej epoki
Trwa dobra passa reprezentantów Wojska Polskiego
Ustawa schronowa – nowe obowiązki dla deweloperów
„Road Runner” w Libanie
Owad z drukarki
Baltexpo ‘25 wystartowały
RAF nad Polską. Cel: patrolować i odstraszać
W obronie gazoportu
Logistycy świętują
Strategiczna inwestycja w Bumarze-Łabędy
W poszukiwaniu majora Serafina
Kawaleria pancerna spod znaku 11
F-35 z Norwegii znowu w Polsce
Sk@rp do ochrony wybrzeża
Natowska sieć rurociągów obejmie Polskę

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO