moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Zdobywcy Monte Cassino

21 lipca 1943 roku powołano do życia 2 Korpus Polski, jednostkę Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Formacja została utworzona z dowództwa i jednostek Armii Polskiej na Wschodzie na podstawie rozkazu Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego. Na jej czele stanął gen. Władysław Anders. Jego żołnierze zdobyli później m.in. Monte Cassino i Bolonię.


Saperzy plutonu ppor. Leszka Skoniecznego (2. z lewej) na czołgu M4 Sherman w drodze do "Gardzieli".

Podstawę tworzonej na terenie Związku Sowieckiego polskiej armii stanowili obywatele polscy uwolnieni z sowieckich obozów i więzień po podpisaniu układu Sikorski–Majski 30 lipca 1941 roku. Dowódcą Armii Polskiej w ZSRS został gen. Władysław Anders, również zwolniony z sowieckiego więzienia.

– Współpraca z władzami ZSRS nie układała się dobrze, brakowało sprzętu i żywności, została więc podjęta decyzja o ewakuacji armii do Iranu – mówi dr Piotr Jagodziński, historyk zajmujący się dziejami Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Od marca do sierpnia 1942 roku Związek Sowiecki opuściło z gen. Andersem około 115 tys. osób, w tym blisko 78,5 tys. żołnierzy. Niedługo później polskie oddziały zostały przetransportowane do Iraku. Tam dołączyli do nich żołnierze Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich i we wrześniu 1942 roku z połączenia tych wojsk powstała Armia Polska na Wschodzie.


Walki 2 Korpusu Polskiego o Ankonę i przełamanie tzw. Linii Gotów. Grupa polskich piechurów z granatnikiem przeciwpancernym PIAT podczas walk na linii Gotów (lato 1944 r.).

W kolejnych miesiącach polscy żołnierze przechodzili intensywne szkolenie. 16 czerwca 1943 roku gen. Władysław Sikorski, Naczelny Wódz, wydał rozkaz powołania nowej formacji: 2 Korpusu Polskiego. Powstał on 21 lipca 1943 roku z dowództwa i jednostek Armii Polskiej na Wschodzie. Na czele 2 KP stał nadal gen. Anders, jego zastępcą był gen. Zygmunt Bohusz-Szyszko. W skład formacji wchodziły m.in. 3 Dywizja Strzelców Karpackich, 5 Kresowa Dywizja Piechoty, 22 Samodzielna Brygada Pancerna, Grupa Artylerii oraz mniejsze oddziały.

Żołnierze szkolili się w Palestynie i Syrii, otrzymali także od Brytyjczyków nowe uzbrojenie i wyposażenie. Od grudnia 1943 roku Polacy byli sukcesywnie przerzucani do południowych Włoch, gdzie weszli w skład brytyjskiej 8 Armii. Oddziały 2 Korpusu liczyły wówczas blisko 47 tys. żołnierzy. – W kolejnych tygodniach dołączali do nich dezerterzy z wojska niemieckiego, Pomorzanie i Ślązacy wcieleni siłą do Wehrmachtu – podaje historyk.


Generałowie Bronisław Duch (1. z lewej) i Władysław Anders (2. z lewej) na Mass Albaneta.

Polacy znacząco zasłużyli się podczas kampanii włoskiej. 18 maja 1944 roku żołnierze gen. Andersa zdobyli wzgórze Monte Cassino, co pozwoliło na przełamanie niemieckich pozycji obronnych linii Gustawa i otworzyło drogę na Rzym. Na początku lipca 2 KP stoczył zwycięską bitwę pod Loreto, a 18 lipca polskie oddziały wyzwoliły Ankonę na wybrzeżu Morza Adriatyckiego. Ostatnią bitwą 2 Korpusu było zdobycie Bolonii 21 kwietnia 1945 roku. Podczas walk we Włoszech poległo około 2,3 tys. polskich żołnierzy. Spoczywają na polskich cmentarzach wojennych w Bolonii, Casamassima, Loreto i na Monte Cassino.

Po wojnie 2 KP pozostał we Włoszech w składzie wojsk okupacyjnych, a w 1946 roku jego żołnierze zostali przetransportowani do Wielkiej Brytanii. Powstał tam Polski Korpus Przysposobienia i Rozmieszczenia, którego celem była pomoc wojskowym w przystosowaniu się do cywilnego życia. W 1947 roku 2 Korpus został rozwiązany. – Część żołnierzy zdecydowała się na powrót do kraju, jednak większość, z uwagi na znalezienie się Polski pod sowiecką władzą, pozostała na emigracji – mówi dr Jagodziński.


Walki 2 Korpusu Polskiego o Ankonę i przełamanie tzw. Linii Gotów. Czołgi M4A4 Sherman z desantem piechoty podczas walk w rejonie Ankony (lipiec 1944 r.).

Wśród nich był gen. Władysław Anders, któremu komunistyczne władze w Polsce odebrały polskie obywatelstwo. Generał angażował się w działalność polityczną na emigracji, wydał też wojenne wspomnienia „Bez ostatniego rozdziału”. Zmarł 12 maja 1970 roku i został pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino obok swych żołnierzy.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: NAC, IPN

dodaj komentarz

komentarze


Dwie agresje, dwie okupacje
Brytyjczycy na wschodniej straży
Black Hawki nad Warszawą
„Road Runner” w Libanie
Koncern Hanwha inwestuje w AWL
Szkolenia antydronowe tylko w Polsce
Brytyjczycy żegnają Malbork
Obowiązek budowy schronów staje się faktem
NATO uruchamia „Wschodnią Straż”
Pożegnanie z Columbią
Ograniczenia w ruchu lotniczym na wschodzie Polski
Cena wolności. Powstańcze wspomnienia
Sikorski: potrzebujemy ściany antydronowej
Trenują przed „Zapadem ‘25”
Grupa E5 o bezpieczeństwie wschodniej flanki NATO
Bumar-Łabędy szykują się do produkcji K2
Defendery skompletowane
Nagrody MSPO – za uniwersalność konstrukcji
MSPO 2025 – serwis specjalny „Polski Zbrojnej”
Wieża z HSW nie tylko dla Warana
Orlik na Alfę
Australijski AWACS rozpoczął misję w Polsce
Z najlepszymi na planszy
Dobre wieści o Muzeum Wojska Polskiego
Pytania o rosyjskie drony. MON wyjaśnia
„Nieustraszony Rekin” na wodach Bałtyku
Wojskowi szachiści z medalem NATO
W Sejmie o rosyjskich dronach nad Polską
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Kurs dla najlepszych w SERE
Pogrzeb ofiar rzezi wołyńskiej
ORP „Necko” idzie do natowskiego zespołu
Niemiecki plan zniszczenia Polski
Nielegalny skład amunicji został zlikwidowany
NATO – jesteśmy z Polską
Największy transport Abramsów w tym roku
Premier: prowokacja bez precedensu
Żandarmeria skontroluje także cywilów
Tukan na smyczy
Sojusznicy wysyłają dodatkowe wojska
Już mają brąz, a mogą mieć złoto!
Wielkie zbrojenia za Odrą
Hekatomba na Woli
Terytorialsi na pętli
Prezydent przestrzega przed rosyjską dezinformacją
Żołnierze USA i Bradleye jadą do Polski
Nawrocki: zdaliśmy test wojskowy i test solidarności
Rekompensaty na nowych zasadach
Czołgiści w ogniu
Polska zwiększy produkcję amunicji artyleryjskiej
„Saber Junction” – gotowi do obrony
Triumf żołnierzy-lekkoatletów
Świetne występy polskich żołnierzy
Premier do pilotów: Jesteście bohaterami
Krok ku niezależności
Husarz z polskim instruktorem
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Święto Wojsk Lądowych
Światowe podium dla zawodniczek Wojska Polskiego
Zwycięska batalia o stolicę
Aby państwo polskie było gotowe na każdy scenariusz

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO