moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Armia Krajowa – serwis specjalny

Armia Krajowa była największą konspiracyjną organizacją zbrojną w okupowanej przez Niemców Europie. W szczytowym momencie, czyli latem 1944 roku liczyła 350-380 tysięcy żołnierzy. Kulminacją wysiłku zbrojnego AK było Powstanie Warszawskie. Ostatni komendant rozwiązał AK 19 stycznia 1945 roku. Mimo to część żołnierzy kontynuowała walkę przeciwko komunistycznej władzy.



Zapraszamy do lektury serwisu specjalnego, przygotowanego z okazji 80. rocznicy utworzenia Armii Krajowej.

Polskie Państwo Podziemne
Armia Krajowa w akcji
Ludzie
Uzbrojenie
Wojna się skończyła...
Kalendarium
„Z miłości do Ojczyzny”

Armia Krajowa, konspiracyjne wojsko Polskiego Państwa Podziemnego, powstała 14 lutego 1942 roku rozkazem gen. Władysława Sikorskiego, Naczelnego Wodza. Była kontynuatorką powołanej 27 września 1939 roku Służby Zwycięstwu Polski i jej następcy – Związku Walki Zbrojnej. AK wchodziła w skład Polskich Sił Zbrojnych i podlegała Naczelnemu Wodzowi oraz rządowi na uchodźstwie.

Pierwszym dowódcą AK został gen. Stefan Rowecki „Grot”. Po jego aresztowaniu przez gestapo w czerwcu 1943 roku na czele AK stanął gen. Tadeusz Komorowski „Bór”. Po upadku powstania warszawskiego generał dostał się do niemieckiej niewoli, a ostatnim komendantem AK został gen. Leopold Okulicki „Niedźwiadek”. Dowódca AK odpowiadał w kraju za sprawy wojskowe, natomiast kwestie polityczne i zagadnienia administracji cywilnej oddano Delegatowi Rządu na Kraj.

AK była największą konspiracyjną organizacją zbrojną w okupowanej przez Niemców Europie. W szczytowym momencie latem 1944 roku liczyła 350-380 tysięcy żołnierzy.

Sabotaż i dywersja

W latach 1939-1941 główny wysiłek AK skupiał się na budowaniu struktur, kompletowaniu kadry dowódczej, gromadzeniu sprzętu. W kolejnych latach zintensyfikowano walkę podziemną. Akcjami sabotażowo-dywersyjnymi zajmował się Związek Odwetu i Organizacja „Wachlarz”, a od stycznia 1943 roku Kierownictwo Dywersji KG AK. „Kedyw” koordynował akcje dywersyjne i bojowe m.in. atakowanie szlaków komunikacyjnych, którymi Niemcy dostarczali zaopatrzenie na front wschodni, wysadzanie torów i mostów, przeprowadzanie dywersji i sabotażu w przemyśle zbrojeniowym. Akowcy organizowali też akcje odbicia więźniów i wykonywali wyroki podziemnego sądu na czołowych przedstawicielach hitlerowskiego aparatu represji i osobach kolaborujących z okupantem.

Walka prowadzona przez AK charakteryzowała się dużą różnorodnością. Obok dywersji i akcji bojowych prężnie działał wywiad wojskowy. Do jego największych sukcesów należy rozpoznanie niemieckiego ośrodka badawczego broni V-1 i V-2 w Peenemünde oraz zdobycie pocisku i przekazanie jego części do Wielkiej Brytanii w ramach operacji „Most III”.

Innym, niezwykle ważnym elementem walki z okupantem, była działalność informacyjno-propagandowa. AK wydawała pisma konspiracyjne z „Biuletynem Informacyjnym” na czele, a także ulotki i broszury drukowane w Tajnych Wojskowych Zakładach Wydawniczych. Wydawnictwa te dawały Polakom nadzieję, podtrzymywały opór społeczeństwa i mobilizowały go do walki. Z kolei akcja „N” służyła dywersji psychologicznej wymierzonej przeciwko Niemcom. W tym celu posługiwano się m.in. fałszywą prasą wydawaną w języku niemieckim i podającą nieprawdziwe informacje.

Cały czas trwała konspiracyjna produkcja broni i sprzętu wojskowego. W wytwórniach podziemnych powstawały pistolety maszynowe, granaty, materiały wybuchowe, miotacze ognia. Uzupełnieniem dla broni własnej produkcji i zdobytej na okupantach, było alianckie uzbrojenie dostarczane do kraju za pomocą zrzutów lotniczych. Tą droga docierali do Polski także specjalnie wyszkoleni w Wielkiej Brytanii specjaliści – cichociemni, którzy włączali się w konspiracyjną działalność.

Partyzancka przysięga żołnierzy 27 Wołyńskiej DP AK, zima 1944.

Burza i powstanie

Zgodnie z koncepcją KG AK i sztabu Naczelnego Wodza jednym z głównych zadań AK było przygotowanie i wywołanie powstania zbrojnego w momencie załamania się Niemców. Jesienią 1943 roku plan ten zastąpiono planem „Burza”, który AK zaczęła realizować wiosną i latem 1944 roku wraz z wkraczaniem Armia Czerwona na dawne polskie tereny. Oddziały AK walczyły z cofającymi się wojskami niemieckimi i ujawniały się wobec Sowietów jako gospodarze terenu. Niestety po walkach Rosjanie rozbrajali i aresztowali akowców, wywozili ich w głąb Rosji lub wcielali do ludowego wojska.

Wobec zapowiedzi szybkiego wkroczenia Armii Czerwonej do Warszawy w końcu lipca 1944 roku, dowództwo AK i Delegat Rządu na Kraj podjęli decyzję o rozpoczęciu walk o stolicę. 1 sierpnia wybuchło Powstanie Warszawskie, najważniejsza i największa akcja zbrojna polskiego podziemia oraz kulminacja wysiłku zbrojnego AK. Niestety Rosjanie przerwali działania bojowe pod Warszawą i bezczynnie przyglądali się zmaganiom powstańców. Osamotnieni akowcy po dwóch miesiącach skapitulowali.

Kolejne miesiące to czas powolnego wygasania walk AK z powodu zajmowania terenów Polski przez Armię Czerwona i sowieckich represji wobec akowców. Do grudnia 1944 roku na terenach tzw. Polski Lubelskiej aresztowano ok. 30 tys. żołnierzy AK. W związku z niebezpieczeństwem związanym z dalszym trwaniem w strefie działania Armii Czerwonej gen. Okulicki wydał 19 stycznia 1945 roku rozkaz o rozwiązaniu AK. Sam generał został dwa miesiące później aresztowany przez Sowietów, wywieziony do Moskwy i osądzony w tzw. procesie szesnastu. Zginął w niewyjaśnionych okolicznościach w radzieckim więzieniu.

Mimo to część żołnierzy AK kontynuowała walkę przeciwko komunistycznej władzy m.in. w szeregach Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość" i innych organizacji drugiej konspiracji. W okresie PRL, a zwłaszcza stalinizmu, akowcy byli prześladowani przez władze, wielu skazano na karę śmierci lub długoletnie więzienie. Polskie Państwo Podziemne Ludzie Armii Krajowej Armia Krajowa w akcji Uzbrojenie Z miłości do Ojczyzny Kalendarium Wojna się skończyła

AD

autor zdjęć: Wikimedia

dodaj komentarz

komentarze


Świetne występy polskich żołnierzy
Wielkie zbrojenia za Odrą
NATO uruchamia „Wschodnią Straż”
Tukan na smyczy
Dwie agresje, dwie okupacje
Defendery skompletowane
Nawrocki: zdaliśmy test wojskowy i test solidarności
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Wieża z HSW nie tylko dla Warana
Husarz z polskim instruktorem
Światowe podium dla zawodniczek Wojska Polskiego
Niemiecki plan zniszczenia Polski
Największy transport Abramsów w tym roku
Koncern Hanwha inwestuje w AWL
Grupa E5 o bezpieczeństwie wschodniej flanki NATO
„Saber Junction” – gotowi do obrony
Nagrody MSPO – za uniwersalność konstrukcji
Orlik na Alfę
Pożegnanie z Columbią
Sikorski: potrzebujemy ściany antydronowej
Żołnierze USA i Bradleye jadą do Polski
Beret „na rekinka” lub koguta
Triumf żołnierzy-lekkoatletów
ORP „Necko” idzie do natowskiego zespołu
MSPO 2025 – serwis specjalny „Polski Zbrojnej”
Kurs dla najlepszych w SERE
Obowiązek budowy schronów staje się faktem
Z najlepszymi na planszy
Trenują przed „Zapadem ‘25”
Pytania o rosyjskie drony. MON wyjaśnia
Cena wolności. Powstańcze wspomnienia
Ograniczenia w ruchu lotniczym na wschodzie Polski
Rekompensaty na nowych zasadach
Już mają brąz, a mogą mieć złoto!
Wojskowi szachiści z medalem NATO
Australijski AWACS rozpoczął misję w Polsce
Pogrzeb ofiar rzezi wołyńskiej
Brytyjczycy żegnają Malbork
NATO – jesteśmy z Polską
Premier: prowokacja bez precedensu
Żandarmeria skontroluje także cywilów
Premier do pilotów: Jesteście bohaterami
„Road Runner” w Libanie
W Sejmie o rosyjskich dronach nad Polską
Polska zwiększy produkcję amunicji artyleryjskiej
„Nieustraszony Rekin” na wodach Bałtyku
Dobre wieści o Muzeum Wojska Polskiego
Laury MSPO przyznane
Szkolenia antydronowe tylko w Polsce
Święto Wojsk Lądowych
Nielegalny skład amunicji został zlikwidowany
Sojusznicy wysyłają dodatkowe wojska
Bumar-Łabędy szykują się do produkcji K2
Prezydent przestrzega przed rosyjską dezinformacją
Hekatomba na Woli
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Terytorialsi na pętli
Zwycięska batalia o stolicę
Aby państwo polskie było gotowe na każdy scenariusz
Black Hawki nad Warszawą

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO