moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Armia Krajowa – serwis specjalny

Armia Krajowa była największą konspiracyjną organizacją zbrojną w okupowanej przez Niemców Europie. W szczytowym momencie, czyli latem 1944 roku liczyła 350-380 tysięcy żołnierzy. Kulminacją wysiłku zbrojnego AK było Powstanie Warszawskie. Ostatni komendant rozwiązał AK 19 stycznia 1945 roku. Mimo to część żołnierzy kontynuowała walkę przeciwko komunistycznej władzy.



Zapraszamy do lektury serwisu specjalnego, przygotowanego z okazji 80. rocznicy utworzenia Armii Krajowej.

Polskie Państwo Podziemne
Armia Krajowa w akcji
Ludzie
Uzbrojenie
Wojna się skończyła...
Kalendarium
„Z miłości do Ojczyzny”

Armia Krajowa, konspiracyjne wojsko Polskiego Państwa Podziemnego, powstała 14 lutego 1942 roku rozkazem gen. Władysława Sikorskiego, Naczelnego Wodza. Była kontynuatorką powołanej 27 września 1939 roku Służby Zwycięstwu Polski i jej następcy – Związku Walki Zbrojnej. AK wchodziła w skład Polskich Sił Zbrojnych i podlegała Naczelnemu Wodzowi oraz rządowi na uchodźstwie.

Pierwszym dowódcą AK został gen. Stefan Rowecki „Grot”. Po jego aresztowaniu przez gestapo w czerwcu 1943 roku na czele AK stanął gen. Tadeusz Komorowski „Bór”. Po upadku powstania warszawskiego generał dostał się do niemieckiej niewoli, a ostatnim komendantem AK został gen. Leopold Okulicki „Niedźwiadek”. Dowódca AK odpowiadał w kraju za sprawy wojskowe, natomiast kwestie polityczne i zagadnienia administracji cywilnej oddano Delegatowi Rządu na Kraj.

AK była największą konspiracyjną organizacją zbrojną w okupowanej przez Niemców Europie. W szczytowym momencie latem 1944 roku liczyła 350-380 tysięcy żołnierzy.

Sabotaż i dywersja

W latach 1939-1941 główny wysiłek AK skupiał się na budowaniu struktur, kompletowaniu kadry dowódczej, gromadzeniu sprzętu. W kolejnych latach zintensyfikowano walkę podziemną. Akcjami sabotażowo-dywersyjnymi zajmował się Związek Odwetu i Organizacja „Wachlarz”, a od stycznia 1943 roku Kierownictwo Dywersji KG AK. „Kedyw” koordynował akcje dywersyjne i bojowe m.in. atakowanie szlaków komunikacyjnych, którymi Niemcy dostarczali zaopatrzenie na front wschodni, wysadzanie torów i mostów, przeprowadzanie dywersji i sabotażu w przemyśle zbrojeniowym. Akowcy organizowali też akcje odbicia więźniów i wykonywali wyroki podziemnego sądu na czołowych przedstawicielach hitlerowskiego aparatu represji i osobach kolaborujących z okupantem.

Walka prowadzona przez AK charakteryzowała się dużą różnorodnością. Obok dywersji i akcji bojowych prężnie działał wywiad wojskowy. Do jego największych sukcesów należy rozpoznanie niemieckiego ośrodka badawczego broni V-1 i V-2 w Peenemünde oraz zdobycie pocisku i przekazanie jego części do Wielkiej Brytanii w ramach operacji „Most III”.

Innym, niezwykle ważnym elementem walki z okupantem, była działalność informacyjno-propagandowa. AK wydawała pisma konspiracyjne z „Biuletynem Informacyjnym” na czele, a także ulotki i broszury drukowane w Tajnych Wojskowych Zakładach Wydawniczych. Wydawnictwa te dawały Polakom nadzieję, podtrzymywały opór społeczeństwa i mobilizowały go do walki. Z kolei akcja „N” służyła dywersji psychologicznej wymierzonej przeciwko Niemcom. W tym celu posługiwano się m.in. fałszywą prasą wydawaną w języku niemieckim i podającą nieprawdziwe informacje.

Cały czas trwała konspiracyjna produkcja broni i sprzętu wojskowego. W wytwórniach podziemnych powstawały pistolety maszynowe, granaty, materiały wybuchowe, miotacze ognia. Uzupełnieniem dla broni własnej produkcji i zdobytej na okupantach, było alianckie uzbrojenie dostarczane do kraju za pomocą zrzutów lotniczych. Tą droga docierali do Polski także specjalnie wyszkoleni w Wielkiej Brytanii specjaliści – cichociemni, którzy włączali się w konspiracyjną działalność.

Partyzancka przysięga żołnierzy 27 Wołyńskiej DP AK, zima 1944.

Burza i powstanie

Zgodnie z koncepcją KG AK i sztabu Naczelnego Wodza jednym z głównych zadań AK było przygotowanie i wywołanie powstania zbrojnego w momencie załamania się Niemców. Jesienią 1943 roku plan ten zastąpiono planem „Burza”, który AK zaczęła realizować wiosną i latem 1944 roku wraz z wkraczaniem Armia Czerwona na dawne polskie tereny. Oddziały AK walczyły z cofającymi się wojskami niemieckimi i ujawniały się wobec Sowietów jako gospodarze terenu. Niestety po walkach Rosjanie rozbrajali i aresztowali akowców, wywozili ich w głąb Rosji lub wcielali do ludowego wojska.

Wobec zapowiedzi szybkiego wkroczenia Armii Czerwonej do Warszawy w końcu lipca 1944 roku, dowództwo AK i Delegat Rządu na Kraj podjęli decyzję o rozpoczęciu walk o stolicę. 1 sierpnia wybuchło Powstanie Warszawskie, najważniejsza i największa akcja zbrojna polskiego podziemia oraz kulminacja wysiłku zbrojnego AK. Niestety Rosjanie przerwali działania bojowe pod Warszawą i bezczynnie przyglądali się zmaganiom powstańców. Osamotnieni akowcy po dwóch miesiącach skapitulowali.

Kolejne miesiące to czas powolnego wygasania walk AK z powodu zajmowania terenów Polski przez Armię Czerwona i sowieckich represji wobec akowców. Do grudnia 1944 roku na terenach tzw. Polski Lubelskiej aresztowano ok. 30 tys. żołnierzy AK. W związku z niebezpieczeństwem związanym z dalszym trwaniem w strefie działania Armii Czerwonej gen. Okulicki wydał 19 stycznia 1945 roku rozkaz o rozwiązaniu AK. Sam generał został dwa miesiące później aresztowany przez Sowietów, wywieziony do Moskwy i osądzony w tzw. procesie szesnastu. Zginął w niewyjaśnionych okolicznościach w radzieckim więzieniu.

Mimo to część żołnierzy AK kontynuowała walkę przeciwko komunistycznej władzy m.in. w szeregach Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość" i innych organizacji drugiej konspiracji. W okresie PRL, a zwłaszcza stalinizmu, akowcy byli prześladowani przez władze, wielu skazano na karę śmierci lub długoletnie więzienie. Polskie Państwo Podziemne Ludzie Armii Krajowej Armia Krajowa w akcji Uzbrojenie Z miłości do Ojczyzny Kalendarium Wojna się skończyła

AD

autor zdjęć: Wikimedia

dodaj komentarz

komentarze


Studenci w koszarach
 
Kwalifikacja 2026 – sprawdź szczegóły
Pucharowe zmagania Polaków
PGZ buduje suwerenność amunicyjną
Żołnierze PKW Irak są bezpieczni
Pieta Michniowska
Planowano zamach na Zełenskiego
Rosjanie zaatakowali polską fabrykę w Ukrainie
Ogień z Grotów wyborowych w Nowej Dębie
Sejm zakończył prace nad nowelizacją ustawy o obronie ojczyzny. Teraz czas na Senat
Nie żyje żołnierz PKW Irak
Żołnierz ranny na granicy
Kanadyjski żołnierz ranny podczas ćwiczeń
Badania z kosmosu
K9 – nieoceniony sojusznik
Rosyjska maszyna Su-24 przechwycona przez polskie F-16
ORP „Necko” idzie do natowskiego zespołu
Rekompensaty na ostatniej prostej
Na rosyjskim pasku
Orlik na Alfę
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Moc Czarnych Panter
A Whimsical Adversary
Nowe zbiornikowce – wkrótce ruszą konsultacje
Tłumy na zawodach w Krakowie
K9 i FlyEye na poligonie w Ustce
Granica pod strażą
Korzystne zmiany w dodatkach dla sił powietrznych
Radomski Air Show coraz bliżej
Specjalsi i spadochroniarze mają nowych dowódców
Rusza rekrutacja na szkolenia dla szeregowych zawodowych
Witamy na Ziemi
Prezydent Trump spotkał się z szefem NATO
Kolarskie święto w stolicy
W drodze do amunicyjnego bezpieczeństwa
„Niegościnni” marynarze na obiektach sportowych w Ustce
Generał „Grot” – pierwszy dowódca AK
Lotnicy uratowali Wielką Brytanię
Ostatnia niedziela…
Demony wojny nie patrzą na płeć
PT-91, czyli trzy dekady twardej służby
Dzieci wojny
BWP-1 – historia na dekady
Tak szkolą sterników wojsk specjalnych
MSWiA: Zachodnia granica jest bezpieczna
More Than an Exercise
Nowe Abramsy już w Wesołej
Terytorialsi zawitają do Płocka
Polacy i Holendrzy razem dla obronności
Podejrzane manewry na Bałtyku
Bezpieczeństwo i przyroda
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Sukcesy żołnierzy na międzynarodowych arenach
Nawrocki przedstawia kierownictwo BBN-u
Pół tysiąca terytorialsów strzeże zachodniej granicy
MON zaprzecza zarzutom o nepotyzm
Więcej żołnierzy z pieniędzmi za dyżur bojowy
Rywalizacja snajperów
Niebezpieczne incydenty na polsko-białoruskiej granicy
Umacnianie ściany wschodniej
Więcej niż ćwiczenia
Uderzenie w naturę
Posłowie za wypowiedzeniem konwencji ottawskiej
Pancerny drapieżnik, czyli Leopard 2A5
Armia pomoże służbom na zachodniej granicy

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO