moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

76 lat od rozpoczęcia bitwy nad Bzurą

9 września 1939 roku polska armia z zaskoczenia zaatakowała niemieckie oddziały pancerne maszerujące na Warszawę. Bitwa nad Bzurą trwała do 18 września i była największym starciem podczas wojny obronnej. Choć polskie wojska zostały pokonane, atak zaangażował duże siły niemieckie i opóźnił kapitulację stolicy.

Zdjęcia z rekonstrukcji bitwy nad Bzurą z 2009 roku. Fot. Paweł Olszak / www.dobroni.pl


– Bitwa nad Bzurą była jedynym starciem we wrześniu 1939 roku, w którym Polacy narzucili czas i miejsce walki. Ale też jedyną operacją zaczepną polskiej armii na tak dużą skalę – mówi Andrzej Janiszewski z Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą w Sochaczewie.

Polski atak

8 września 1939 roku polskie armie „Poznań” i „Pomorze” cofając się przed Niemcami dotarły pod Kutno. Dowodzący nimi gen. dyw. Tadeusz Kutrzeba wystąpił do naczelnego dowództwa z propozycją uderzenia na tyły maszerującej na Warszawę 8 Armii gen. Johannesa Blaskowitza. Manewr ten miał opóźnić natarcie nieprzyjaciela i zapewnić Polakom swobodny marsz w kierunku stolicy.

Po uzyskaniu zgody Sztabu Generalnego 9 września grupa operacyjna pod dowództwem gen. bryg. Edmunda Knolla-Kownackiego zaatakowała niemiecką dywizję piechoty. Rozpoczęła się blisko dwutygodniowa bitwa nad Bzurą, która toczyła się na terenach od Łęczycy po Warszawę. W walkach starło się przeszło 650 tysięcy żołnierzy, z czego około 225 tysięcy po stronie polskiej.

– Nasze natarcie zaskoczyło Niemców i przez pierwsze kilka dni walk polskie jednostki zdobywały kolejne miasta: Łęczycę, Ozorków, Uniejów, Walewice – wylicza Janiszewski. Na pomoc zagrożonym oddziałom dowództwo Wehrmachtu skierowało 10 Armię gen. Waltera von Reichenau i lotnictwo z 1 i 4 Floty Powietrznej.


W pancernym kotle

Sytuacja zmieniła się 13 września, kiedy oddziały armii „Pomorze" na czele z gen. dyw. Władysławem Bortnowskim uderzyły na Łowicz. Polskie wojska sforsowały Bzurę i toczyły walki o miasto.

Jednak w połowie dnia gen. Bortnowski otrzymał wiadomość, że spod Warszawy maszeruje w jego kierunku niemiecka 4 Dywizja Pancerna. Obawiając się okrążenia, dał rozkaz odwrotu za Bzurę. Polacy stracili przez to inicjatywę w bitwie i Niemcy wspierani przez ponad 300 samolotów Luftwaffe zaczęli okrążać nasze oddziały.

W nocy z 16 na 17 września Polacy podjęli próbę wyrwania się z niemieckiego kotła, jednak tylko około 50 tysiącom żołnierzy udało się przebić do Warszawy. Uczestniczyli potem w ostatniej fazie obrony miasta.

Pozostałe siły polskie biły się w okrążeniu jeszczedwa dni – bombardowane i ostrzeliwane przez wroga. Po wyczerpaniu amunicji i żywności 18 września Polacy zaprzestali walki.


Nad Bzurą poległo około 20 tysięcy polskich żołnierzy, wśród nich trzech generałów: Franciszek Wład, dowódca 14 Dywizji Piechoty, Stanisław Grzmot-Skotnicki, dowodzący Grupą Operacyjną Kawalerii oraz Mikołaj Bołtuć, dowódca Grupy Operacyjnej „Wschód”. Do niewoli dostało się 150 tysięcy Polaków. Straty niemieckie to około 10 tysięcy poległych.

Jak podkreśla Janiszewski, choć bitwa nad Bzurą była przegrana, miała duże znaczenie taktyczne. – Zaangażowała na dłuższy czas siły niemieckie, dzięki czemu umożliwiła lepsze przygotowanie obrony Warszawy, a to opóźniło kapitulację miasta – mówi historyk.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: Paweł Olszak / www.dobroni.pl

dodaj komentarz

komentarze


Nawrocki: zdaliśmy test wojskowy i test solidarności
MSPO 2025 – serwis specjalny „Polski Zbrojnej”
Debiut polskich Patriotów
Ostry kurs na „Orkę” – rząd chce podpisać kontrakt do końca roku
Brytyjczycy żegnają Malbork
Rekompensaty na nowych zasadach
Niemiecki plan zniszczenia Polski
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Dwie agresje, dwie okupacje
Światowe podium dla zawodniczek Wojska Polskiego
Pytania o rosyjskie drony. MON wyjaśnia
17 września 1939. Nigdy więcej
Hekatomba na Woli
Trenują przed „Zapadem ‘25”
Brytyjczycy na wschodniej straży
By znaleźć igłę, w Bałtyku trzeba najpierw znaleźć stóg
Wielkie zbrojenia za Odrą
Prezydent przestrzega przed rosyjską dezinformacją
„Nieustraszony Rekin” na wodach Bałtyku
Wieża z HSW nie tylko dla Warana
Orlik na Alfę
ORP „Necko” idzie do natowskiego zespołu
Ograniczenia w ruchu lotniczym na wschodzie Polski
Żołnierze USA i Bradleye jadą do Polski
Zwycięska batalia o stolicę
H145M – ciekawa oferta dla Polski
Black Hawki nad Warszawą
Sikorski: potrzebujemy ściany antydronowej
NATO – jesteśmy z Polską
Cios w plecy
„Saber Junction” – gotowi do obrony
Cena wolności. Powstańcze wspomnienia
Sojusznicy wysyłają dodatkowe wojska
Grupa E5 o bezpieczeństwie wschodniej flanki NATO
Święto Wojsk Lądowych
Nielegalny skład amunicji został zlikwidowany
Czołgiści w ogniu
Pożegnanie z Columbią
Krok ku niezależności
Obowiązek budowy schronów staje się faktem
Kurs dla najlepszych w SERE
Czy trzeba będzie zrekonstruować samolot „Slaba”?
NATO uruchamia „Wschodnią Straż”
W poszukiwaniu majora Serafina
Defendery skompletowane
Żandarmeria skontroluje także cywilów
Szkolenia antydronowe tylko w Polsce
Wojskowi szachiści z medalem NATO
Aby państwo polskie było gotowe na każdy scenariusz
Pogrzeb ofiar rzezi wołyńskiej
Już mają brąz, a mogą mieć złoto!
Żelazna Dywizja zdaje egzamin celująco
Premier do pilotów: Jesteście bohaterami
Bumar-Łabędy szykują się do produkcji K2
Z najlepszymi na planszy
„Road Runner” w Libanie
Husarz z polskim instruktorem
Polska zwiększy produkcję amunicji artyleryjskiej
Koncern Hanwha inwestuje w AWL
W Sejmie o rosyjskich dronach nad Polską
Australijski AWACS rozpoczął misję w Polsce
Państwo odbuduje dom w Wyrykach
Triumf żołnierzy-lekkoatletów
Nagrody MSPO – za uniwersalność konstrukcji
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Największy transport Abramsów w tym roku

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO