moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję
Walki o kościół

Odbicie z rąk Niemców 23 sierpnia 1944 roku kościoła Świętego Krzyża przy Krakowskim Przedmieściu i znajdującej się tuż obok komendy policji było jednym z najgłośniejszych sukcesów powstańców. Nie powiodły się natomiast dwa ataki na tereny Uniwersytetu Warszawskiego.


Załoga niemiecka, broniąca gmachu Komendy Policji przy Krakowskim Przedmieściu i sąsiadującego z nią kościoła Świętego Krzyża liczyła ok. 110 żołnierzy uzbrojonych w broń maszynową. Niemców chronił też solidny bunkier.

Do ataku na budynki 23 sierpnia 1944 roku ruszyło około 250 żołnierzy Armii Krajowej, głównie ze zgrupowań „Bartkiewicz" i „Harnaś". Po wysadzeniu muru i ciężkich walkach Polacy wdarli się do kościoła przez zakrystię, a następnie przez dziurę w murze zaatakowali siedzibę policji.


Zdobycie tych gmachów pozwoliło przesunąć linię powstańczej obrony na Krakowskie Przedmieście. W siedzibie policji żołnierze zdobyli też sporo broni, a do niewoli wzięli kilkudziesięciu żandarmów.

Kilkaset metrów dalej na tej samej ulicy 28 sierpnia walki o Uniwersytet Warszawski toczyli żołnierze AK Grupy „Krybar” pod dowództwem kpt. Cypriana Odorkiewicza. Teren uczelni otoczony był zasiekami, a wewnątrz Niemcy umieścili punkty snajperskie, skąd ostrzeliwali położone poniżej ulice.

W szturmie brały udział powstańcze wozy: „Szary Wilk” – niemiecki półgąsienicowy transporter opancerzony zdobyty 14 sierpnia przez żołnierzy por. Jana Jasieńskiego oraz „Kubuś” – samochód pancerny skonstruowany przez powstańców na bazie podwozia Chevroleta 157. Ten drugi wóz można dziś oglądać w Muzeum Powstania Warszawskiego.


Atak na uniwersytet 28 sierpnia nie powiódł się, podobnie jak ponowny szturm 2 września. Poległych w trakcie walk żołnierzy upamiętnia dziś tablica na dziedzińcu uczelni.

Natomiast w kościele Świętego. Krzyża powstańcy utrzymali się mimo nieustannego ostrzału wroga przez 14 dni. 4 i 5 września Niemcy po zmasowanym artyleryjskim ostrzale kościoła odbili jego ruiny z rąk Polaków. Następnego dnia w obawie przed powrotem powstańców zdetonowali w środku dwa zdalnie sterowane pojazdy „Goliat” wypełnione materiałami wybuchowymi.

W eksplozji rozbite zostało wejście do świątyni i jej fasada, zapadło się też sklepienie budowli i spadła stojąca na balustradzie figura Chrystusa. Niemcy wywieźli ją potem z Warszawy z zamiarem przetopienia na uzbrojenie. Porzucili jednak rzeźbę w jednej ze wsi na Opolszczyźnie, gdzie została odnaleziona i 19 lipca 1945 roku wróciła na swoje miejsce. Po wojnie odbudowano także samą świątynię.

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO