Minuta ciszy tego dnia jest obowiązkowa. Wiele miast w Polsce uczci nią 71. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. W stolicy pierwszy raz odbędzie się Marsz Pamięci poświęcony mieszkańcom – cywilnym ofiarom walk. Zaplanowano też spotkania z powstańcami, wystawy, koncerty, grę miejską i wiele innych wydarzeń. Obchody potrwają do 5 sierpnia.

Powstańczy zryw rozpoczął się we wtorek 1 sierpnia 1944 roku punktualnie o godzinie 17. Miał trwać kilka dni, a zakończył się po ponad dwóch miesiącach. Warszawa została wtedy niemal całkowicie zburzona przez Niemców. Zyskała jednak legendę miasta niezłomnego.

Godzinę „W”, czyli wybuch powstania, w całej Polsce upamiętniamy co roku wyciem syren i chwilą zadumy. W Warszawie staną tramwaje, samochody i autobusy, zatrzymają się piesi.

Organizatorem obchodów jest Muzeum Powstania Warszawskiego. – Muzeum stara się pokazać żołnierzy AK „takimi, jakimi byli”. Stąd pomysł powiedzenia dzisiejszym młodym ludziom tego, co mówią zawsze powstańcy – że to właśnie obecni młodzi patrioci są ich prawdziwymi kontynuatorami. Że każdy Polak może być ich sukcesorem pod warunkiem, że ma zespół cech i wartości. Dla powstańców to przede wszystkim wolność, ale także miłość do ojczyzny, wierność, męstwo, honor, prawość, przyjaźń, tolerancja, pomoc słabszym i sumienność. I do poszczególnych z tych cech odnoszą się organizowane przez nas rocznicowe imprezy – opowiadał podczas konferencji prasowej Jan Ołdakowski, dyrektor Muzeum.

Oficjalne obchody rocznicowe o godzinie 17 odbędą się na wojskowych Powązkach przy pomniku Gloria Victis. Natomiast uroczysta zmiana posterunku honorowego przed Grobem Nieznanego Żołnierza na placu marszałka Józefa Piłsudskiego nastąpi wcześniej, w samo południe. Już od rana, od godz. 9, odbywać się też będą uroczystości przed tablicą upamiętniającą podpisanie przez płk. Antoniego Chruściela „Montera” rozkazu rozpoczęcia powstania (ul. Filtrowa 68). Potem kolejne: przed tablicą na budynku tzw. Małej Pasty (g. 10:30, ul. Piękna 19) oraz pomnikami Mokotów Walczący (g. 10, park im. gen. Orlicz – Dreszera), gen. Stefana Roweckiego „Grota” (g. 13.15, ul. Chopina), Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej (g. 14, ul. Wiejska). O 19.30 pod pomnikiem Polegli – Niepokonani zostaną złożone wieńce. Z kolei apel poległych przy Pomniku Powstania Warszawskiego na placu Krasińskich odbędzie się już dzisiaj, 31 lipca, o godz. 19.

Morowe panny, wspólne śpiewanie i gra

1 sierpnia od godziny 14 do 17 w Parku Wolności przy Muzeum Powstania Warszawskiego zorganizowane zostanie spotkanie edukacyjne „Morowe panny”. Mogą w nim uczestniczyć całe rodziny. Eksperci z muzeum będą opowiadać o wydarzeniach i bohaterach tamtych czasów. Wieczorem, o godzinie 20, na Placu Piłsudskiego, specjalnie śpiewniki z powstańczymi utworami czekać będą na chętnych do udziału w wydarzeniu „Warszawiacy śpiewają (nie)ZAKAZANE PIOSENKI”. O północy w Muzeum Powstania Warszawskiego odbędzie się zaś premiera spektaklu teatralnego „Ciekawa Pora Roku”, w reżyserii Agaty Dudy-Gracz. Można na nią wejść jedynie z zaproszeniem, ale spektakl ten będzie grany też później – od 2 do 5 sierpnia o godzinie 20. Bilety kosztują 18 złotych i można je kupić na stronie bilety.1944.pl lub w kasie muzeum. Dzieci i młodzież do 14 roku życia mają wstęp wolny.

2 sierpnia o godz. 15 rozpocznie się fotograficzna gra miejska „Twoja klisza z Powstania – Wyspa Żoliborz”. Jak wskazuje jej tytuł, poświęcona będzie organizacji państwa powstańczego na Żoliborzu. – To propozycja dla tych, którzy kochają starą Warszawę, pasjonują się jej powstańczą historią, mają w sobie zmysł odkrywcy i przede wszystkim na co dzień nie rozstają się z aparatem fotograficznym – zachęcają organizatorzy gry.

Pamięci ofiar: marsz i bryły-znicze

5 sierpnia warszawiacy upamiętnią natomiast mieszkańców stolicy, którzy zginęli w trakcie walk. – Pierwszy raz w historii obchodów rocznic powstania przez Warszawę przejdzie Marsz Pamięci. To będzie hołd cywilom, którzy zginęli w czasie powstania – mówi Anna Kotonowicz, rzecznik prasowy Muzeum Powstania Warszawskiego. – Zebraliśmy nazwiska aż 60 tysięcy takich osób. Ale nigdy by się nam to nie udało, gdyby nie wsparcie i pomoc Wandy Traczyk-Stawskiej, pseudonim „Pączek”, która wiele lat opiekowała się Cmentarzem Powstańców Warszawy – dodaje.

Oficjalne uroczystości w hołdzie ludności cywilnej Woli rozpoczną się o godz. 18. przy pomniku pamięci 50 tys. mieszkańców zamordowanych przez Niemców. Po części oficjalnej, o godzinie 19, nastąpi Marsz Pamięci – uroczyste przejście w kierunku Cmentarza Powstańców Warszawy. Zwieńczeniem marszu będzie otwarcie wystawy „Zachowajmy ich w pamięci”, zorganizowanej wzdłuż alei głównej Parku Powstańców, tuż obok cmentarza Wolskiego. Staną tam białe bryły z wypisanymi nazwiskami poległych. Wieczorami wystawa będzie podświetlana, dzięki czemu napisy wciąż będą widoczne, a rozświetlone bryły – jak założyli organizatorzy – będą symbolizować znicze, składając hołd ofiarom. Osoby, które wezmą udział w uroczystościach otrzymają świece, które będzie można zapalić w wybranym przez siebie miejscu, upamiętniającym poległych.

Do 5 sierpnia w Muzeum Powstania Warszawskiego codziennie będzie działało Centrum Informacyjne Obchodów 71. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego (w godz. 10.00 - 18.00). Tel: 22 376 68 36, 22 376 68 37, 22 539 79 36. Można tam uzyskać informacje dotyczące wszystkich uroczystości.