moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Lwów otrzymuje Virtuti Militari

22 listopada 1920 roku marszałek Józef Piłsudski odznaczył Lwów Orderem Virtuti Militari. To najwyższe polskie odznaczenie wojskowe zostało przyznane miastu jako dowód uznania dla bohaterstwa jego mieszkańców podczas obrony Lwowa przed Ukraińcami w listopadzie 1918 roku, a także w walkach z bolszewikami w 1920 roku. Było to jedyne miasto w II RP uhonorowane w ten sposób. 

Marszałek Józef Piłsudski wraz z oficerami i żołnierzami Wojska Polskiego podczas dekoracji herbu Lwowa Srebrnym Krzyżem Virtuti Militari. Widoczni m.in.: gen. Edward Rydz-Śmigły (4. z prawej za marszałkiem) i ppłk Bolesław Wieniawa-Długoszowski (za gen. Rydzem-Śmigłym). Lwów, 22.11.1920 r. Fot. NAC

„Za zasługi położone dla polskości tego grodu i jego przynależności do Polski mianuję miasto Lwów kawalerem Krzyża Virtuti Militari” – mówił naczelnik państwa Józef Piłsudski, dekorując Lwów Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. Marszałek przybył do miasta 22 listopada 1920 roku, w drugą rocznicę oswobodzenia Lwowa z rąk Ukraińców. „Tłumy zaległy Plac Mariacki, Wały Hetmańskie, Plac Halicki i sąsiednie ulice” – donosił „Ilustrowany Kurier Codzienny”. Piłsudski wziął udział w uroczystym nabożeństwie, odebrał defiladę wojskową przed ratuszem, a potem na placu Mariackim u stóp pomnika Mickiewicza wygłosił przemówienie.

 

Gdy miasto stało się żołnierzem

„Lwów! – któreż polskie serce nie drgnie na to miano. (…) Lwów był zawsze najbardziej beztrwogi. Tu serca Polski biły najśmielej. Kto pragnął odetchnąć uczuciem wolności i nawiązać nić tradycyjną myśli czy walki o niepodległość Polski, musiał oprzeć pracę o Lwów, gdzie biły serca goręcej rwące się do wolności” – rozpoczął marszałek. Mówiąc o starciach w 1918 roku z Ukraińcami, Piłsudski stwierdził, że wówczas trzeba było codziennie walczyć o nadzieję i siłę wytrwania. „Żołnierz staje się wtedy obywatelem miasta, miasto staje się żołnierzem. Miasto i żołnierz żyją wspólnym życiem” – dodał naczelnik państwa.

„Tych kilkadziesiąt dni walki uczyniły ze Lwowa dzielnego żołnierza. Dlatego ja, jako naczelny wódz, który ma za zadanie odznaczać najdzielniejszych wśród dzielnych, najwaleczniejszych wśród walecznych, z całą sumiennością, a zarazem z uczuciem szczęścia rozstrzygnąłem, że mogę dać zbiorowemu żołnierzowi miastu waszemu – najwyższą odznakę wojskową” – zakończył Piłsudski, dekorując tarczę herbową bohaterskiego miasta Krzyżem Virtuti Militari.

– Marszałek docenił w ten sposób zarówno odwagę mieszkańców w czasie walk z Ukraińcami w latach 1918–1919, jak i późniejszy opór wobec natarcia bolszewików w 1920 roku – mówi Tomasz Bramski, regionalista i miłośnik Lwowa. Podkreśla, że Lwów był jedynym miastem w II Rzeczypospolitej uhonorowanym Orderem Virtuti Militari.

Rok później Piłsudski odznaczył Krzyżem Virtuti Militari Verdun we Francji, gdzie miała miejsce jedna z największych bitew I wojny światowej. Drugim polskim miastem, które może poszczycić się tym najwyższym polskim odznaczeniem wojennym, jest Warszawa, która otrzymała go za niezłomność i bohaterstwo w walkach we wrześniu 1939 roku.

Dwie obrony

Walki polsko-ukraińskie o Lwów wybuchły 1 listopada 1918 roku. Atakującym Ukraińcom opór stawili członkowie polskich organizacji konspiracyjnych i ludność cywilna, wśród niej wielu studentów, harcerzy i uczniów. – Małoletni obrońcy miasta zostali nazwani Orlętami Lwowskimi – mówi Bramski. Po ciężkich walkach, 22 listopada, wyparto oddziały ukraińskie z miasta. Jednak obrona oblężonego przez Ukraińców Lwowa trwała aż do połowy 1919 roku. Zakończyła się dopiero po przybyciu z odsieczą regularnego Wojska Polskiego.

Drugi raz mieszkańcy musieli chwycić za broń podczas wojny polsko-bolszewickiej. – W trakcie ofensywy Armii Czerwonej na miasto powstawały ochotnicze oddziały, do których zgłaszała się młodzież lwowska – podaje znawca historii Lwowa. 17 sierpnia 1920 roku na przedpolu miasta nacierająca 1 Armia Konna Siemiona Budionnego została zatrzymana przez polskie siły w bitwie pod Zadwórzem.

Virtuti Militari to najwyższe polskie odznaczenie wojskowe nadawane za wybitne zasługi bojowe. Zostało ustanowione przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego 22 czerwca 1792 roku po zwycięstwie w bitwie pod Zieleńcami nad wojskami carskimi. Virtuti Militari jest najstarszym przyznawanym obecnie odznaczeniem wojskowym na świecie. 

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: NAC

dodaj komentarz

komentarze


Australijski AWACS rozpoczął misję w Polsce
Żandarmeria skontroluje także cywilów
Wojsko podzieli się Merkurym 2.0
Jak skutecznie szkolić polskie wojsko?
Pokój na Bliskim Wschodzie? Podpisano kluczowe porozumienie
Nowe horyzonty medyków
Jednym głosem w sprawie obronności
F-35 z Norwegii znowu w Polsce
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Lubuscy pancerniacy sforsują Odrę
Strategiczna inwestycja w Bumarze-Łabędy
Natowska sieć rurociągów obejmie Polskę
W poszukiwaniu majora Serafina
Polski „Wiking” dla Danii
Drony w natarciu
Terytorialsi ćwiczyli taktykę i walkę z pożarem
Medycyna na trudne czasy
Apache i Chinook a sprawa polska
W obronie gazoportu
Rozkaz: zatankować kompanię Abramsów
Komandosi szkolą cywilnych medyków
Świadczenia mieszkaniowe w górę
Pływali jak morscy komandosi
Na Baltexpo o bezpiecznym morzu
Trwa dobra passa reprezentantów Wojska Polskiego
Sk@rp do ochrony wybrzeża
Rekompensaty na nowych zasadach
Wioślarze mistrzami świata, a pięcioboiści znów na podium
Bataliony Chłopskie – bojowe szeregi polskiej wsi
Historia jest po to, by z niej czerpać
Polsko-unijne rozmowy o „murze dronowym”
Logistycy świętują
Europa ma być zdolna do obrony
Terytorialsi dłużej będą wspierać Straż Graniczną
Ograniczenia w ruchu lotniczym na wschodzie Polski
Od doświadczeń z wojny do pokolenia Z
Żołnierz na urlopie i umowie zlecenie?
Wkrótce rusza pilotaż powszechnych szkoleń obronnych
Rozwijanie śmigłowcowych zdolności
RAF nad Polską. Cel: patrolować i odstraszać
Przedwczesny triumf
Kawaleria pancerna spod znaku 11
Wyspa komandosów i walka z morskim żywiołem
Speczespół wybierze „Orkę”
Koniec dzieciństwa
Ustawa schronowa – nowe obowiązki dla deweloperów
Władze USA zapowiadają poważne zmiany w amerykańskiej armii
Unia chce zbudować „mur dronowy"
„Road Runner” w Libanie
Maratońskie święto w Warszawie
Wyzwaniem – czas
W crossie w Lublińcu powtórka sprzed roku
15 lat pomocy i pamięci
Para ratowników i pies w kopalni złota
Brytyjczycy na wschodniej straży
AWL zainaugurowała rok akademicki 2025/26
Kircholm 1605
Żołnierze testują nowoczesne drony. To polska robota
Medale pięcioboistów Wojska Polskiego
Cios w plecy
Kraków – strategiczne centrum wojskowej medycyny
Owad z drukarki
MSPO 2025 – serwis specjalny „Polski Zbrojnej”
Baltexpo ‘25 wystartowały
Koniec pewnej epoki
Abolicja dla ochotników
Norwegowie zaczynają szkolenia Ukraińców w Polsce
Umowa na rakiety do F-35 jeszcze w tym roku

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO