moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Rok generała Hallera

Stał na czele Błękitnej Armii – najliczniejszej polskiej formacji wojskowej na obczyźnie podczas I wojny, dowodził też zwycięskimi oddziałami podczas wojny z bolszewikami i to właśnie on dokonał zaślubin Polski z morzem. Senat zdecydował, że 2017 jest rokiem generała Józefa Hallera. W organizację obchodów upamiętniających słynnego dowódcę włączyło się wojsko.

– Generał Józef Haller był jednym z najwybitniejszych polskich dowódców i polityków związanych z obozem narodowym i chrześcijańsko-demokratycznym – głosi uchwała senatu ustanawiająca rok 2017 rokiem gen. Hallera. W tym roku – jak podkreślili senatorowie – przypadają okrągłe rocznice wydarzeń związanych z działalnością generała. 7 lutego minie 150 lat od powstania we Lwowie pierwszego gniazda Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, polskiej organizacji patriotycznej i paramilitarnej. Od 1913 roku Haller był członkiem komendy „Sokoła” i jego instruktorem. Z kolei 4 czerwca przypada 100. rocznica powołania Błękitnej Armii, polskiej ochotniczej formacji wojskowej we Francji dowodzonej przez gen. Hallera. Natomiast 10 października 1937 roku został prezesem Rady Naczelnej partii chrześcijańsko-demokratycznej Stronnictwo Pracy.

Dokument o generale

Z okazji Roku Hallera w Polsce i we Francji odbędą się uroczystości upamiętniające generała. W ich organizację zaangażowały się polska armia i Ministerstwo Obrony Narodowej. 29 stycznia w Kościerzynie żołnierze 16 Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej, kontynuującej tradycje przedwojennej 16 Pomorskiej Dywizji Piechoty, wezmą udział w obchodach 97. rocznicy wkroczenia do miasta wojsk dowodzonych przez gen. Hallera. Ich zadaniem było wyzwolenia tych ziemi spod zaboru pruskiego.

Centralna Biblioteka Wojskowa w kooperacji z TVP realizuje też film o Błękitnej Armii i jej dowódcy. – To będzie fabularyzowany dokument z udziałem aktorów i grup rekonstrukcyjnych – podaje Jan Tarczyński, dyrektor CBW. W ramach przygotowań do realizacji dokumentu historycy m.in. z CBW przeprowadzili kwerendę w polskich i francuskich archiwach wojskowych. Odnaleźli m.in. plany obozów rekrutacyjnych, w których powstawała polska armia, protokoły z rozmów polsko-francuskich na temat jej utworzenia, archiwalne zdjęcia i filmy dokumentujące szlak bojowy Błękitnej Armii. Film ma być gotowy we wrześniu.


Film: PSSW Haller

W drugiej połowie roku planowana jest w Warszawie, prawdopodobnie na Zamku Królewskim, duża wystawa polsko-francuska poświęcona gen. Hallerowi. – Jednocześnie we Francji nasza ambasada będzie organizować uroczystości w miejscach, gdzie stacjonowały jednostki Błękitnej Armii – powiedział polsce-zbrojnej.pl prof. Wojciech Fałkowski, wiceminister obrony.

Pod koniec 2016 roku Narodowy Bank Polski wyemitował złotą i srebrną monetę kolekcjonerską upamiętniającą gen. Hallera.

Walki legionowe

Generał Józef Haller urodził się 13 sierpnia 1873 roku pod Krakowem. Po studiach na wojskowej Akademii Technicznej w Wiedniu rozpoczął służbę w austriackim 11 Pułku Artylerii, jednak po 15 latach służby, w 1910 roku, wystąpił z armii. – Osiągnąwszy stopień kapitana, nie mogąc się niczego więcej w artylerii austriackiej nauczyć, opuszczam ją by w inny sposób służyć krajowi, aż do chwili, w której Ojczyzna mnie będzie potrzebowała – napisał Haller we wspomnieniach.

Działał potem w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” organizując tajne szkolenia wojskowe dla polskiej młodzieży. Po wybuchu I wojny rozpoczął formowanie Legionu Wschodniego we Lwowie. – Ponieważ część jego żołnierzy odmówiła złożenia przysięgi na wierność austriackiemu cesarzowi, legion się rozpadł – mówi Tomasz Zieliński, historyk zajmujący się okresem I wojny.

Haller zebrał legionistów, którzy chcieli dalej walczyć i stworzył 3. Pułk Legionów. Jednostka brała udział w obronie Karpat Wschodnich przed Rosjanami. W lipcu 1916 roku płk Haller objął dowództwo 2. Brygady Legionów Polskich. 15 lutego 1918 roku, wraz z podległymi oddziałami, przebił się przez front austriacko-rosyjski, aby połączyć się ze stacjonującymi w Rosji polskimi formacjami. Wkrótce stanął na czele 5. Dywizji Strzelców Polskich, a następnie Korpusu Polskiego na Ukrainie.

Błękitna Armia

W lipcu 1918 roku generał dotarł do Francji, gdzie 4 października objął dowództwo nad formującą się ochotniczą Armią Polską. Państwa Ententy uznały Błękitną Armię, zwaną tak od koloru mundurów, za jedyną samodzielną, sojuszniczą i współwalczącą armię polską. W 1918 roku polskie oddziały wzięły udział w walkach z Niemcami w Wogezach i Szampanii. W 1919 roku Armia Polska licząca niemal 70 tysięcy żołnierzy została przetransportowana do Polski. Wzięła udział w zwycięskich walkach polsko-ukraińskich w Galicji Wschodniej i na Wołyniu. – Nowoczesna broń Błękitnej Armii, zwłaszcza samoloty i czołgi Renault FT-17, wzmocniły tworzące się wojsko polskie – zaznacza historyk.

Generał przybył do Warszawy 21 kwietnia 1919 roku witany jak bohater narodowy. Dwa miesiące później dowodził Frontem Południowo-Zachodnim, zaś w październiku powierzono mu Front Pomorski i zadanie pokojowego przejęcia Pomorza przyznanego Polsce na mocy Traktatu Wersalskiego. Akcja rozpoczęła się 18 stycznia 1920 roku od zajęcia Torunia i trwała do 11 lutego, kiedy ostatni żołnierze niemieccy opuścili Gdańsk. 10 lutego w Pucku generał dokonał symbolicznych zaślubin Polski z morzem. – Rzeczpospolita stała się znów władczynią na swoim Bałtyku – wspominał Haller.

Podczas wojny polsko-bolszewickiej gen. Haller został Generalnym Inspektorem Armii Ochotniczej, a w trakcie Bitwy Warszawskiej dowodził wojskami broniącymi przedpola stolicy. W odrodzonej Polsce pełnił funkcję m.in. Generalnego Inspektora Artylerii, stał też na czele Związku Harcerstwa Polskiego. – W 1926 roku po skrytykowaniu przewrotu majowego Józefa Piłsudskiego został przeniesiony w stan spoczynku – przypomina Zieliński.

W latach 1936–1939 gen. Haller był jednym z organizatorów i przywódców opozycyjnego wobec sanacji Frontu Morges, a w 1937 roku został prezesem nowo utworzonego Stronnictwa Pracy. Po wybuchu II wojny przedostał się do Wielkiej Brytanii i został ministrem oświaty w Rządzie na Uchodźstwie. Zmarł 4 czerwca 1960 roku w Londynie. 33 lata później jego prochy spoczęły w kościele garnizonowym w Krakowie.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: Narodowe Archiwum Cyfrowe

dodaj komentarz

komentarze


Nawrocki przedstawia kierownictwo BBN-u
 
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
A Whimsical Adversary
Pancerny drapieżnik, czyli Leopard 2A5
Witamy na Ziemi
Radomski Air Show coraz bliżej
Posłowie za wypowiedzeniem konwencji ottawskiej
Więcej żołnierzy z pieniędzmi za dyżur bojowy
Podejrzane manewry na Bałtyku
Sukcesy żołnierzy na międzynarodowych arenach
Umacnianie ściany wschodniej
Pucharowe zmagania Polaków
Rekompensaty na ostatniej prostej
PGZ buduje suwerenność amunicyjną
Polacy i Holendrzy razem dla obronności
Studenci w koszarach
Żołnierz ranny na granicy
Terytorialsi zawitają do Płocka
Żołnierze PKW Irak są bezpieczni
Kanadyjski żołnierz ranny podczas ćwiczeń
Rywalizacja snajperów
Rosjanie zaatakowali polską fabrykę w Ukrainie
Tłumy na zawodach w Krakowie
Niebezpieczne incydenty na polsko-białoruskiej granicy
Więcej niż ćwiczenia
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Nowe zbiornikowce – wkrótce ruszą konsultacje
Generał „Grot” – pierwszy dowódca AK
Moc Czarnych Panter
Ostatnia niedziela…
PT-91, czyli trzy dekady twardej służby
Badania z kosmosu
Bezpieczeństwo i przyroda
ORP „Necko” idzie do natowskiego zespołu
K9 – nieoceniony sojusznik
Specjalsi i spadochroniarze mają nowych dowódców
Orlik na Alfę
Sejm zakończył prace nad nowelizacją ustawy o obronie ojczyzny. Teraz czas na Senat
BWP-1 – historia na dekady
Armia pomoże służbom na zachodniej granicy
Nie żyje żołnierz PKW Irak
Ogień z Grotów wyborowych w Nowej Dębie
Planowano zamach na Zełenskiego
Granica pod strażą
Uderzenie w naturę
Prezydent Trump spotkał się z szefem NATO
Nowe Abramsy już w Wesołej
MSWiA: Zachodnia granica jest bezpieczna
Demony wojny nie patrzą na płeć
Lotnicy uratowali Wielką Brytanię
„Niegościnni” marynarze na obiektach sportowych w Ustce
W drodze do amunicyjnego bezpieczeństwa
Pół tysiąca terytorialsów strzeże zachodniej granicy
Tak szkolą sterników wojsk specjalnych
MON zaprzecza zarzutom o nepotyzm
K9 i FlyEye na poligonie w Ustce
Kolarskie święto w stolicy
Dzieci wojny
More Than an Exercise
Na rosyjskim pasku
Korzystne zmiany w dodatkach dla sił powietrznych
Rosyjska maszyna Su-24 przechwycona przez polskie F-16
Rusza rekrutacja na szkolenia dla szeregowych zawodowych
Kwalifikacja 2026 – sprawdź szczegóły
Pieta Michniowska

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO