Projekt Grup Poszukiwawczo-Ratowniczych z psami (K9) w WOT rozwija się dynamicznie. Zaledwie dwa lata temu pierwsza grupa weszła w skład 13 Śląskiej Brygady OT, a obecnie podpisano koncepcje utworzenia pierwszego w Polsce wojskowego Ośrodka Szkolenia Specjalistycznego Grup Poszukiwawczo-Ratowniczych! To kolejny krok milowy w budowaniu nowej zdolności Wojsk Obrony Terytorialnej – podkreśla koordynatorka projektu Monika Krasińska-Ligejka.

Projekt K9 w WOT formalnie został zapoczątkowany 1 lipca 2021 roku (choć już od 2019 roku prowadzony był w formie pilotażu). Wtedy też pierwsza Grupa Poszukiwawczo-Ratownicza (GP-R) z psami weszła oficjalnie w struktury 13 Śląskiej Brygady OT. Z początkiem 2022 roku rozpoczęły się programy pilotażowe w kolejnych Brygadach OT. Docelowo, do końca 2025 planowane jest utworzenie 20 GP-R funkcjonujących na terenie całej Polski. 13 Śląska Brygada OT jest obecnie jedyną jednostką Wojska Polskiego, w której psy pełnią służbę kontraktową. Czworonożni żołnierze są szkoleni do działań podczas konfliktów, a na co dzień wspierają policję i straż w poszukiwaniu osób zaginionych.

Rozwój projektu K9 w WOT nie zwalnia jednak tempa. W lipcu 2023 r. minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak podpisał koncepcje utworzenia pierwszego w Polsce Ośrodka Szkolenia Specjalistycznego Grup Poszukiwawczo-Ratowniczych, który ma być zlokalizowany w kompleksie wojskowym w Kuźnicy Raciborskiej. Otwarcie ośrodka planowane jest w 2024 roku. Jak podkreśla koordynatorka projektu Pani Krasińska-Ligejka:

Nawet nie mogę opisać jak się cieszę, że stworzenie Ośrodka z poziomu marzeń przeszło do faktów. Rok temu gdy odbierałam Buzdygana za wprowadzenie do Sił Zbrojnych kontraktowych psów ratowniczych mówiłam o tym, że nie spocznę na laurach i będę walczyć by powstał Ośrodek i by w każdej Brygadzie była Grupa Poszukiwawczo - Ratownicza z psami. Cieszę się, że mimo wielu przeciwności z pomocą fantastycznych ludzi udaje mi się realizować te plany.

Podpisanie koncepcji utworzenia Ośrodka to kolejny krok w budowie grup poszukiwawczo-ratowniczych z psami w WOT, w całej Polsce. Jak bowiem pokazują doświadczenia zdobyte podczas tworzenia GP-R K9 WOT w 13. Śląskiej Brygadzie OT - czworonożny Terytorials może świetnie się sprawdzić w tej służbie.

Jak podkreśla dowódca terytorialsów, gen. dyw. Maciej Klisz: - Realizacja projektu K9 to kolejny przykład budowania w Wojskach Obrony Terytorialnej kompetencji tzw. podwójnego zastosowania. Kompetencji zapewniających realizację zadań wsparcia systemu zarządzania kryzysowego w czasie pokoju, ale również zwiększających zdolności WOT i całych SZ RP do działania w czasie kryzysu i wojny. Ponadto, jak dodaje generał - Unikalną cechą projektu K9 realizowanego w WOT jest kompleksowe szkolenie i osiąganie gotowości przez całe zespoły specjalistów wykorzystujących zdolności psów. Chcąc właściwie prowadzić ich szkolenie potrzebowałem miejsca do budowania i utrzymania takich zdolności - Ośrodka Szkolenia Specjalistycznego. To właśnie tam nawigatorzy, operatorzy oraz przewodnicy i ich zwierzęta będą mogli się szkolić oraz rozwijać swoje umiejętności.

Ponadto rozwój projektu GPR K9 w WOT jest ściśle związany z potrzebami SZ RP i wyzwaniami współczesnego pola walki. Koncepcja utworzenia Ośrodka, zakłada, że będzie on specjalizował się w szkoleniach z zakresu rozwijania zdolności wykrywania i wskazywania miejsc ukrycia grup dywersyjno-sabotażowych, a także w poszukiwania i udzielania pomocy żołnierzom oraz dodatkowo innym osobom zaginionym w terenie zurbanizowanym, w tym przeszukiwanie gruzowisk oraz w terenie lesistym, lesisto-jeziornym i górskim w warunkach konfliktu zbrojnego. Na terenie Ośrodka planowane jest również utworzenie sztucznego gruzowiska. Dzięki takiej inwestycji możliwe będzie szkolenie psów do działania w miejscach po katastrofach budowlanych, ale i w tych zniszczonych przez ostrzał.

****

13. Śląska Brygada Obrony Terytorialnej jako pierwsza jednostka wprowadza pilotażowy program grup poszukiwawczo-ratowniczych z psami w WOT.

W przyjętym w WOT modelu grupa poszukiwawczo-ratownicza K9 składa się z dowódcy, planistów oraz zespołów złożonych z nawigatora, przewodnika i psa. Czworonogi służą razem ze swoimi przewodnikami – żołnierzami OT – w samodzielnym pododdziale jednostki. Wszyscy żołnierze wchodzący w skład GP-R (dowódcy, zastępcy dowódców, analitycy, planiści, operatorzy, nawigatorzy, przewodnicy) pełnią terytorialną służbę wojskową (TSW).

Tekst: mjr Witold Sura/ rzecznik prasowy DWOT