Podczas ćwiczeń „Masurian Lightning”, które odbyły się na poligonie w Orzyszu, w powietrze wzbiły się bezzałogowe statki powietrzne z trzech państw. Wśród nich były należące do US Army RQ-20, brytyjskie Desert Hawk III i polskie FlyEye 3.0. Te ostatnie na Mazury przywieźli żołnierze wojsk obrony terytorialnej, którzy prowadzili rozpoznanie na rzecz sojuszniczych wojsk.

Żołnierze z 1 Podlaskiej Brygady Obrony Terytorialnej już kilkukrotnie współpracowali ze stacjonującą na Mazurach Batalionową Grupą Bojową NATO. Terytorialsi mieli okazję m.in. obserwować brytyjskie szkolenie rozpoznawcze. Teraz wojskowi z Podlasia zostali zaproszeni do udziału w operacji „Masurian Lightning”, czyli „Mazurskiej Błyskawicy”, której celem było szlifowanie taktyki, a także budowanie interoperacyjności między przedstawicielami kilku armii. Żołnierze 1 PBOT zabrali na poligon m.in. bezzałogowe statki powietrzne FlyEye. – Zgodnie z informacjami, które przekazał dowódca grupy rozpoznania obrazowego, wyjazd terytorialsów na orzyski poligon to efekt wcześniejszej współpracy z sojusznikami. Żołnierze byli po prostu bardzo zainteresowani naszymi bezzałogowcami. Wcześniej widzieli, jak wykorzystujemy je podczas gaszenia pożaru w Biebrzańskim Parku Narodowym. Teraz chcieli zobaczyć, jak sprawdzają się w symulowanych warunkach bojowych, a także, jak wygląda ich obsługa – mówi kpt. Łukasz Wilczewski, oficer prasowy 1 PBOT.

Podczas ćwiczeń, które odbyły się na poligonie w Orzyszu, terytorialsi wspomagali działania wojsk sojuszniczych. Ich zadania polegały na określeniu położenia i kierunku przemieszczania się sił przeciwnika, a także identyfikacji ich pojazdów. – Żołnierze armii sojuszniczych podawali współrzędne miejsc, które chcieliby rozpoznać, a operatorzy kierowali tam bezzałogowe statki powietrzne. Dzięki zamontowanym w nich kamerom obraz był przesyłany do stacji operatora i wyświetlał się na monitorze – wyjaśnia rzecznik. Dodaje także, że terytorialsi wykonywali takie działania zarówno w lesie, jak i na otwartym terenie.

Jednak FlyEye nie były jedynymi dronami, które wzbiły się w powietrze w czasie „Mazurskiej Błyskawicy”. Z poligonu startowały także amerykańskie RQ-20 Puma i należące do Brytyjczyków Desert Hawk III. – Zgodnie z obserwacjami dowódcy GRO to, co wyróżnia FlyEye, to większy zasięg oraz dłuższy czas lotu – mówi oficer. Precyzuje, że polski bezzałogowiec może latać na odległość do 30 km, dzięki czemu operatorzy mogą znajdować się w znacznej odległości od miejsca monitorowanych działań. – Sojusznicze BSP służą przede wszystkim pododdziałom, dlatego dzięki nim można rozpoznać tylko najbliższe tereny – zaznacza.

A jak terytorialsi odnajdują się w międzynarodowym środowisku? – Jeśli chodzi o kwestie językowe, nie było żadnych problemów, bo polscy żołnierze, którzy uczestniczyli w ćwiczeniach, dobrze posługują się angielskim – mówi kpt. Wilczewski. Dodaje, że operujący na poligonie terytorialsi musieli się dostosować do obowiązujących procedur związanych z działaniem w przestrzeni powietrznej, które nie pozwalają na przykład na to, by w tym samym czasie latał więcej niż jeden BSP. – Ale za kontrolę nad tymi działaniami odpowiadali żołnierze armii brytyjskiej i to oni decydowali, kiedy nasze FlyEye mogą startować – zaznacza.

1 Podlaska Brygada Obrony Terytorialnej otrzymała zestaw FlyEye 3.0 pod koniec 2018 roku. W jednostce utworzono wówczas tzw. grupę rozpoznania obrazowego. Szkolenie operatorów, a także obsługi technicznej jest bardzo czasochłonne – każdy z kandydatów do pełnienia tych funkcji musi spędzić wiele miesięcy na nauce, m.in. w Lotniczej Akademii Wojskowej, siedzibie producenta sprzętu – firmie WB Electronics, a także wykonać określoną liczbę lotów pod nadzorem instruktorów. Z tego względu obecnie operatorami są żołnierze zawodowi. Każdy z nich musi także przejść specjalistyczne badania w Wojskowym Instytucie Medycyny Lotniczej i zdać wieloetapowy egzamin. – Cały proces, przy założeniu, że między kolejnymi etapami nie mamy żadnych przerw, trwa około pięciu miesięcy – mówi kpt. Łukasz Wilczewski, oficer prasowy 1 PBOT. – Nasi żołnierze uzyskali uprawnienia do wykonywania samodzielnych lotów BSP 5 lutego – dodaje. Od tego czasu terytorialsi już kilka razy wykorzystywali drony na poziomie operacyjnym, m.in. do monitorowania przebiegu pożaru i oceny jego skutków w Biebrzańskim Parku Narodowym czy w czasie sojuszniczych ćwiczeń „Bull Run”.

Bezzałogowy system powietrzny FlyEye to platforma latająca bliskiego zasięgu klasy mini zaprojektowana do prowadzenia obserwacji. BSP waży 12 kg, ma 1,8 m długości, a rozpiętość jego skrzydeł to 3,6 m. Jest napędzany silnikiem elektrycznym, który pozwala mu osiągnąć prędkość nawet 120 km/h. Dron jest wyposażony w głowicę optoelektroniczną uzbrojoną w dwie kamery – klasyczną i termowizyjną, dzięki czemu może operować zarówno w dzień, jak i w nocy. Oprócz wojsk obrony terytorialnej FlyEye znajdują się także w wyposażeniu wojsk specjalnych i pododdziałów artylerii.