Po około 20 latach czeska firma Aero Vodochody, największy swego czasu producent szkolnych odrzutowców, powróciła na rynek z samolotem L-39NG. W planach ma lekki samolot wielozadaniowy F/A-259 Striker, opracowywany we współpracy z Israel Aerospace Industries. Czesi oferują swoje produkty Stanom Zjednoczonym w ramach programu samolotu bliskiego wsparcia.

Podczas wystawy lotniczej w Farnborough w Wielkiej Brytanii, która odbyła się w dniach 16–22 lipca, spółka Aero Vodochody zdobyła dwa zamówienia na swój najnowszy szkolny samolot odrzutowy L-39NG. Maszyna, która ma pięć węzłów do podwieszania uzbrojenia, może być też używana jako lekki szturmowiec. Czeski producent porozumiał się w sprawie strategicznej współpracy z amerykańską firmą RSW Aviation, zajmującą się szkoleniem personelu lotniczego. W Farnborough strony podpisały list intencyjny dotyczący dostawy 12 sztuk L-39NG, a także modernizacji do wersji L-39CW sześciu odrzutowców L-39C. W maszynach tych zostanie zamontowany nowy silnik FJ44-4M firmy Williams International (taki sam jak w L-39NG) oraz awionika dostarczona przez Genesys Aerosystems. Podobne porozumienie spółka Aero Vodochody podpisała z portugalską firmą szkoleniową SkyTech. Dotyczy ono dostawy dziesięciu samolotów L-39NG. W umowie znalazła się opcja zwiększenia zamówienia o kolejne sześć samolotów. Pierwszym zagranicznym nabywcą L-39NG został Senegal. Podczas obchodów Dnia Niepodległości 4 kwietnia 2018 roku prezydent Macky Sall uroczyście ogłosił zakup czterech odrzutowców. Senegal otrzyma je w 2020 roku.

Według czeskich źródeł produkcja L-39NG ma się rozpocząć w 2019 roku. Nowością są zbiorniki paliwa umieszczone wewnątrz skrzydeł. Wcześniejsze wersje trzydziestkidziewiątki miały zbiorniki na ich końcach. Samolot zabiera 1450 kg paliwa, co zapewnia mu zasięg 2560 km. Maksymalny czas lotu L-39NG wynosi 4,5 godziny. W roku 2020 zakłady Aero Vodochody planują wyprodukować sześć L-39NG, a do 2023 roku zwiększyć produkcję do 20 sztuk rocznie. Prezes firmy Giuseppe Giordo stwierdził, że jej ambicją jest sprzedaż 150 maszyn w ciągu najbliższych dziesięciu lat. Jednym z atutów L-39NG jest ich cena – do 10 mln dolarów.

Podczas salonu lotniczego spółka Aero Vodochody przedstawiła plany budowy, wraz z Israel Aerospace Industries, lekkiego, poddźwiękowego samolotu bojowego F/A-259 Striker. Jak podano, maszyna będąca rozwinięciem L-159 ALCA, otrzyma jako napęd silnik F124-GA-100 amerykańskiej firmy Honeywell. Ten zapewni jej prędkość wyrażoną liczbą Macha równą 0,82. Prędkość wznoszenia ma wynosić 3170 m/min, a pułap 13200 m. Awionikę, sensory i systemy uzbrojenia mają dostarczyć Izraelczycy z IAI i Elta Systems. Jak podał IHS Janes, kokpit F/A-259 będzie przystosowany do używania przez pilota gogli noktowizyjnych. W kabinie znajdą się dwa duże kolorowe wyświetlacze. Samolot ma zostać wyposażony w radar z syntetyczną aperturą Elta System, spółki zależnej IAI, działający jako wskaźnik ruchomych celów naziemnych. Na życzenie klienta F/A-259 będzie mógł być wyposażony w system tankowania powietrznego, hełm pilota z wyświetlaczem przeziernym, łączność satelitarną czy też radar z aktywnym skanowaniem elektronicznym.

Samolot jest przewidywany do wykonywania zadań bliskiego wsparcia, misji przeciwrebelianckich oraz patrolowych. W jego skrzydłach znajdą się zbiorniki paliwa, co zwiększy jego zasięg. Na siedmiu węzłach będzie można podwieszać różne uzbrojenie: kierowane i niekierowane bomby oraz pociski powietrze–ziemia, kierowane pociski rakietowe powietrze–powietrze krótkiego zasięgu oraz zasobnik z podwójnym działkiem kalibru 20 mm. Zamiast uzbrojenia będzie można podwiesić zasobniki celownicze lub rozpoznawcze.

Według serwisu Flight Global F/A-259 Striker ma wzbić się w powietrze w 2020 roku. Projekt jest powiązany z amerykańskim programem 0A-X, który ma wyłonić lekki samolot bliskiego wsparcia. Przedstawiciele firm Aero Vodochody i IAI uważają, że maszyna odrzutowa byłaby lepszym rozwiązaniem niż brane obecnie pod uwagę przez Amerykanów samoloty turbośmigłowe A-29 Super Tucano i AT-6B Wolverine. Prezes Giordo wskazał, że pierwowzór Strikera L-159A przeszedł już test bojowy. Maszyn tych używało lotnictwo Iraku przeciwko tzw. Państwu Islamskiemu. Gra toczy się o ogromne zamówienie, nawet do 350 maszyn. Czeska firma deklaruje, że jeśli wygra przetarg, uruchomi produkcję F/A-259 w Stanach Zjednoczonych.

Spółka Aero Vodochody była w przeszłości największym producentem szkolno-bojowych odrzutowców na świecie. Według danych firmy powstało ich 6700. Największym nabywcą maszyn L-29 Delfin, a potem L-39 Albatros był Związek Sowiecki. Produkcję samolotów szkolnych zakończono w drugiej połowie lat 90. Ostatnią nową konstrukcją był jednomiejscowy bojowy L-159 ALCA. Pierwszy seryjny samolot przekazano czeskim siłom powietrznym w 2000 roku. Do końca 2003 roku Aero Vodochody dostarczyła 72 zamówione maszyny. Później kilka z nich przebudowano na dwumiejscowe treningowe.