moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Żołnierze wyklęci spoczęli w Panteonie-Mauzoleum

– Nie jesteście od dzisiaj anonimowymi ofiarami, pogrzebanymi na zapomnienie w dołach śmierci. Wydobywamy was z ciemności i zapomnienia – powiedział Andrzej Kunert, sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, na warszawskich Powązkach. Dziś otworzył tam Panteon-Mauzoleum żołnierzy i działaczy podziemia niepodległościowego, zamordowanych w latach 1945-1956. W 76. rocznicę powstania Polskiego Państwa Podziemnego spoczęły w nim szczątki 35 ofiar zbrodni komunistycznych.

Uroczystości rozpoczęły się mszą świętą na placu marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie, celebrowaną przez biskupa polowego Wojska Polskiego Józefa Guzdka. Przy ołtarzu wystawiono trumny ofiar reżimu komunistycznego, działaczy i żołnierzy podziemia niepodległościowego, którzy walczyli z ustrojem narzuconym Polsce po II wojnie światowej. Następnie, w kondukcie żałobnym, trumny przewieziono na Cmentarz Wojskowy na Powązkach. Pięć z nich udekorowano wstęgami Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Pochylamy czoło

– W imieniu całego narodu polskiego pochylam czoło w hołdzie dla poległych i zamordowanych żołnierzy drugiej konspiracji. Składając ich doczesne szczątki w Panteonie-Mauzoleum, niepodległa Polska wypełnia chrześcijańską powinność i choć w niewielkiej części spłaca dług wdzięczności wobec swoich najwierniejszych synów – napisał prezydent Andrzej Duda do uczestników uroczystego pochówku. List ten w imieniu zwierzchnika sił zbrojnych odczytał podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Wojciech Kolarski. Głowę państwa reprezentował też minister w jego Kancelarii Maciej Łopiński. Zwierzchnik sił zbrojnych w liście zaznaczył również, że bliscy ofiar i wszyscy Polacy zbyt długo musieli czekać na godne upamiętnianie bohaterów.

– Żołnierze wyklęci należeli do pokolenia, dla którego odzyskana w 1918 roku niepodległość była wartością niemal mistyczną. Uznawali ją za skarb, którego należy bronić nawet za cenę własnego życia – podkreśliła premier Ewa Kopacz. – Dziś składamy im hołd za wierność i niezłomność – dodała.

W ceremonii pogrzebowej uczestniczyli też wicepremier i minister obrony narodowej Tomasz Siemoniak, minister kultury i dziedzictwa narodowego Małgorzata Omilanowska, szef Kancelarii Prezes Rady Ministrów Jacek Cichocki oraz wicemarszałek Senatu Stanisław Karczewski. Obecni byli kombatanci, rodziny ofiar oraz poczty sztandarowe związków i stowarzyszeń kombatanckich.

Wydobyci z ciemności

Panteon-Mauzoleum ma być miejscem spoczynku oraz upamiętnienia zamordowanych w latach 1945-1956 działaczy i żołnierzy nazywanych wyklętymi, należących do podziemia niepodległościowego. Powstał w części wojskowej warszawskich Powązek na terenie kwatery „Ł”, na tzw. Łączce”. To tutaj w czasach stalinowskich potajemnie grzebano więźniów politycznych zamordowanych w areszcie na Mokotowie przy ul. Rakowieckiej. Dziś, w 76. rocznicę powstania Polskiego Państwa Podziemnego, w zbudowanym na tym miejscu mauzoleum pochowano szczątki 35 spośród 40 ofiar odnalezionych w kwaterze „Ł” i zidentyfikowanych. Poszukiwania kolejnych będą nadal prowadzone.

– Nie jesteście od dzisiaj anonimowymi ofiarami, pogrzebanymi na zapomnienie w dołach śmierci – powiedział podczas uroczystości Andrzej Kunert, sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. – Macie swoje miejsce w Panteonie – Mauzoleum, zbudowanym z jasnego kamienia. Z jasnego, bo wydobywamy was z ciemności i zapomnienia – zaznaczył.

W Panteonie spoczęli: Stanisław Abramowski „Bury”, Władysław Borowiec „Żbik”, por. Henryk Borowy-Borowski „Trzmiel”, Bolesław Budelewski „Pług”, por. Edmund Bukowski „Edmund”, mjr Jan Czeredys, por. Julian Czerwiakowski „Jurek”, Bolesław Częścik „Orlik”, mjr Hieronim Dekutowski „Zapora”, Adam Gajdek „Agata”, por. Stefan Głowacki „Smuga”, Marian Kaczmarek „Paweł”, ppłk Stanisław Kasznica „Maszkowski”, ppłk Aleksander Kita, mjr Bolesław Kontrym „Żmudzin”, por. Józef Kozłowski „Las”, Zygfryd Kuliński „Albin”, Stanisław Kutryb „Ryś”, kpt. Stanisław Łukasik „Ryś”, Józef Łukaszewicz „Kruk”, ppłk Antoni Olechnowicz „Pohorecki”, płk Marian Orlik, Henryk Roman Pawłowski „Henryk Orłowski”, por. Tadeusz Pelak „Junak”, ppor. pil. Edward Pytko, Karol Rakoczy „Bystry”, Eugeniusz Smoliński „Kazimierz Staniszewski”, kpr. pchor. Dionizy Sosnowski „Zbyszek”, por. Zygmunt Szymanowski „Jezierza”, mjr Ludwik Świder „Johann Puk”, kpt. Aleksander Tomaszewski „Al”, por. Edmund Tudruj „Mundek”, por. Wacław Walicki „Tesaro”, por. Arkadiusz Wasilewski „Biały”, Ryszard Widelski „Irydion”.

Z woli najbliższych w grobach rodzinnych poza Panteonem-Mauzoleum na „Łączce” zostaną pochowane szczątki mjr Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”, ppor. Jerzy Miatkowskiego „Zawady”, kmdr ppor. Zbigniewa Przybyszewskiego, por. Romana Grońskiego i kmdr. Stanisława Mieszkowskiego.

Uroczystości zakończył Apel Pamięci,  salwa honorowa i złożenie kwiatów przed mauzoleum.

Poszukiwania będą trwały

Prace archeologiczno-ekshumacyjne w kwaterze „Ł” na cmentarzu Powązkowskim rozpoczęto latem 2012 roku. Dzięki współpracy Instytutu Pamięci Narodowej, Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Ministerstwa Sprawiedliwości,  do dziś ekshumowano w tym miejscu 198 osób. 40 z nich już zostało zidentyfikowanych.

Budowa monumentu rozpoczęła się w lipcu. Jego uroczyste odsłonięcie oraz uroczysty pogrzeb zidentyfikowanych poległych zaplanowano na 27 września, gdyż tego dnia przypada 76. rocznica powstania Polskiego Państwa Podziemnego.  

Prace ekshumacyjne mają być kontynuowane w przyszłym roku, gdyż w zbiorowych bezimiennych dołach na „Łączce” nadal spoczywają szczątki kilkudziesięciu osób. Prawdopodobnie  w tym miejscu są pochowani m. in. rotmistrz Witold Pilecki, generał August Emil Fieldorf „Nil” i płk. Łukasz Ciepliński.

Magdalena Miernicka

autor zdjęć: Magdalena Miernicka, ppor. Robert Suchy/DKS MON

dodaj komentarz

komentarze


Blue Force vs Red Force w Orzyszu
 
„Niegościnni” marynarze na obiektach sportowych w Ustce
Armia pomoże służbom na zachodniej granicy
BWP-1 – historia na dekady
Planowano zamach na Zełenskiego
Wołyń – pamiętamy
Sukcesy żołnierzy na międzynarodowych arenach
Nowe Abramsy już w Wesołej
Tak walczyły pancerne kolosy
Czarna Pantera celuje
Niebezpieczne incydenty na polsko-białoruskiej granicy
Cel: zbudować odporność państwa
Lotnicy uratowali Wielką Brytanię
Żołnierze PKW Irak są bezpieczni
Rekompensaty na ostatniej prostej
W tydzień poznali smak żołnierskiego fachu
Wyższe stawki dla niezawodowych
PGZ buduje suwerenność amunicyjną
Terytorialsi zawitają do Płocka
Ewakuacja Polaków z Izraela
Ostatnia niedziela…
Dekapitacyjne uderzenie w Iran
Generał „Grot” – pierwszy dowódca AK
Rosyjska maszyna Su-24 przechwycona przez polskie F-16
Sejm zakończył prace nad nowelizacją ustawy o obronie ojczyzny. Teraz czas na Senat
W drodze do amunicyjnego bezpieczeństwa
MSWiA: Zachodnia granica jest bezpieczna
Żołnierze WOT-u szkolili się w Słowenii
Prezydent Trump spotkał się z szefem NATO
Żołnierz ranny na granicy
Jak Orlęta stają się Orłami?
Czarne Pantery, ognia!
Pancerny drapieżnik, czyli Leopard 2A5
Broń przeciwko wrogim satelitom
Warsztaty dają siłę
Kajakami po medale
K9 i FlyEye na poligonie w Ustce
Tłumy na zawodach w Krakowie
ORP „Necko” idzie do natowskiego zespołu
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Niemal 500 absolwentów AWL-u już oficjalnie oficerami WP
Demony wojny nie patrzą na płeć
Pół tysiąca terytorialsów strzeże zachodniej granicy
Polacy i Holendrzy razem dla obronności
Dwa tygodnie „rozgryzania” Homara-K
Nie żyje żołnierz PKW Irak
12 tys. żołnierzy gotowych do działania
Podejrzane manewry na Bałtyku
Święto sportów walki w Warendorfie
Pucharowe zmagania Polaków
USA przyłączyły się do ataku Izraela na Iran
Umacnianie ściany wschodniej
Nabór do „Wakacji z wojskiem” 2025 trwa
Nawrocki przedstawia kierownictwo BBN-u
Posłowie za wypowiedzeniem konwencji ottawskiej
PT-91, czyli trzy dekady twardej służby
Korzystne zmiany w dodatkach dla sił powietrznych
Więcej niż ćwiczenia
Odznaczenia za misję
Pierwszy polski lot Apache’a
Dzieci wojny
Pieta Michniowska

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO