Resortowe imperium prasowe

Prasa wojskowa wydawana przez ministerstwo obrony istnieje w niemal każdym państwie mającym armię.

 

 

Wojskowe czasopisma wydawane przez ministerstwa obrony są bardzo powszechne na światowym rynku. Oprócz tytułu wiodącego, traktowanego jako oficjalny organ resortu, własne wydawnictwa mają m.in. rodzaje sił zbrojnych i wojskowe instytuty naukowe. Oczywiście liczba tytułów i wielkość nakładów są zróżnicowane, na co ma wpływ m.in. liczebność sił zbrojnych. Poza tym ukazują się, podobnie jak w Polsce, pisma specjalistyczne niezwiązane z resortem. Wydawcy prywatni zajmują się głównie techniką wojskową i przemysłem zbrojeniowym, bo ta tematyka wzbudza zainteresowanie czytelników cywilnych bardziej niż codzienne sprawy żołnierzy.

 

Pisma centralne

Zwykle jednak istnieje jedno główne pismo resortowe. Może to być gazeta codzienna, jak „Krasnaja Zwiezda” w Rosji. Wychodząca od 1 stycznia 1924 roku, wcześniej była organem ministerstwa obrony Związku Sowieckiego. Podobnie jest w Chinach, gdzie wydawany jest „Jiěfàngjūn Bào”, czyli „Dziennik Armii Ludowo-Wyzwoleńczej”, i Stanach Zjednoczonych, gdzie od 1861 roku istnieje dziennik „Stars and Stripes”. W mniejszych państwach są to najczęściej miesięczniki, jak „Armées d’Aujourd’hui” we Francji, „Revista Española de Defensa” w Hiszpanii, „Jornal do Exército” w Portugalii. Z kolei w Niemczech ministerstwo obrony wydaje tygodnik „Bundeswehr aktuell”, a oprócz tego jest pismo „Y – das Magazin der Bundeswehr”. W Czechach resort obrony ma miesięcznik „A report”, a na Węgrzech – „Magyar Honvéd”.

Centralne czasopisma podejmują z reguły bieżące tematy, dotyczące aktywności sił zbrojnych, zachodzących w nich zmian, wprowadzanego uzbrojenia, ale też nie brakuje w nich materiałów historycznych i sportowych. Oficjalna prasa raczej afirmuje działania wojska niż je krytykuje, kreuje jego pozytywny obraz w społeczeństwie.

Jeśli chodzi o zawartość tematyczną, bywa ona bardzo różnorodna. W podwójnym numerze z lipca i sierpnia tego roku francuskiego „Armées d’Aujourd’hui” znalazły się m.in. materiały o misji wojskowej w Mali, udziale żołnierzy w akcji ratowniczej podczas powodzi oraz o ratownictwie morskim. Aż trzy artykuły poświęcono defiladzie z okazji przypadającego 14 lipca święta narodowego Francji (w tym roku obchodzono setną rocznicę pierwszej defilady). W jednym z nich opisano „maszerujące” co roku przez Pola Elizejskie zwierzęta. W „Armées d’Aujourd’hui” znalazły się też materiały poświęcone historii i sportowi wojskowemu, a także krótkie newsy dotyczące sił zbrojnych.

Hiszpański miesięcznik „Revista Española de Defense” publikuje znacznie dłuższe materiały w porównaniu z pismem francuskim. Tegoroczny numer wrześniowy otwiera artykuł poświęcony sytuacji na Bliskim Wschodzie i walce z tzw. Państwem Islamskim. Trzy inne teksty dotyczą misji zagranicznych, m.in. w Republice Środkowoafrykańskiej. Kolejny materiał poświęcono kwestiom związanym z polityką obronną Unii Europejskiej. Tematyki krajowej dotyczyły artykuły o nowym okręcie podwodnym typu S-80, 50-leciu jedynej dziś w armii hiszpańskiej brygady pancernej i kompanii czołgów piechoty morskiej. We wrześniowym numerze znalazły się też teksty o sytuacji politycznej Tajlandii oraz historyczny – o wystawie poświęconej Miguelowi de Cervantesowi i jego czasom, na której wyeksponowano również żołnierski wątek w biografii autora powieści o Don Kichocie.

 

Magazyny wewnętrzne

Bardzo liczne są pisma wydawane przez poszczególne rodzaje sił zbrojnych lub formacje. We Francji marynarka wojenna ma „Cols Bleus”, które od 2014 roku jest miesięcznikiem, wojska lądowe – „Terre Information Magazine”, a siły powietrzne – „Air Actualités”. Własny miesięcznik „Képi blanc” ma Legia Cudzoziemska. Po drugiej stronie kanału La Manche wychodzi miesięcznik „Soldier” dla armii brytyjskiej. Bardzo długą tradycję, ponad stuletnią, mają pisma wydawane przez włoski resort obrony. Siłami morskimi zajmują się „Rivista marittima” i „Notiziario Della Marina”, wojskami lądowymi „Rivista Militare”, a lotnictwem „Rivista Aeronautica”. W Hiszpanii sumptem resortu obrony wychodzą „Revista Ejército” dla wojsk lądowych, „Revista de Aeronáutica y Astronáutica” dla lotnictwa, „Revista General de Marina” dla marynarki wojennej, „Boletin de Infanteria de Marina” dla piechoty morskiej i „Alabarda” dotycząca Gwardii Królewskiej. W Szwecji jest wydawany m.in. kwartalnik „Tidningen Hemvärnet”, skierowany do czytelników służących w obronie terytorialnej.

W Stanach Zjednoczonych istnieją oficjalne magazyny: „Soldiers” wojsk lądowych, „Airman” sił powietrznych i „All Hands” marynarki wojennej. Oprócz nich są półoficjalne pisma, które wydają stowarzyszenia związane z poszczególnymi rodzajami sił zbrojnych. I tak, organizacja związana z Korpusem Piechoty Morskiej przejęła „Leatherneck. Magazine of the Marines”. W przeszłości był to oficjalny magazyn korpusu, z którego wydawania resort obrony zrezygnował w 1972 roku. Do tego samego wydawcy należy również „Marine Corps Gazette”. Podobna organizacja powiązana z lotnictwem rozpowszechnia miesięcznik „Air Force Magazine”. Stowarzyszenie wojsk lądowych jest zaś wydawcą „Army Magazine”, a związane z marynarką wojenną – „AUSN Navy Magazine”.

W porównaniu z pismami centralnymi, te poświęcone rodzajom sił zbrojnych zwykle podejmują na swych łamach tematykę ich dotyczącą, ale zdarzają się też wyjątki. W drugim tegorocznym numerze włoskiego pisma „Rivista militare” obok publikacji o przyszłości rodzimych i niemieckich wojsk lądowych znalazły się materiały dotyczące chociażby tzw. Państwa Islamskiego i Al-Kaidy, kryzysu strefy Schengen, chińskiej białej księgi obronności, sytuacji w Libanie oraz relacji Włochy–NATO. Z kolei we wrześniowym numerze „Revista de Aeronáutica y Astronáutica” podjęto m.in. temat przyszłości lotnictwa bombowego US Air Force oraz lotnictwa szkolnego, pisano też o używanych na świecie samolotach i dorocznym zlocie maszyn wojskowych Tiger Meet.

Tadeusz Wróbel

autor zdjęć: Archiwum PZ





Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO